Bebeklere uyku alışkanlığı nasıl kazandırılır?

Anne adaylarının en sık duydukları sözlerden birisidir: ‘Hamileyken bol bol uyumalısın, çünkü bebeğin doğduktan sonra uyuyamayacaksın.’ İlk aylarda bebekler henüz gece-gündüz döngüsüne alışmadıkları ve beslenme düzenleri oluşmadığı için geceleri gerçekten de sık uyanabilirler. Bu çok normal ve beklenen bir durumdur. Zaman içerisinde bütün çocukların uyku düzenlerinin oluşması beklenir. Çünkü uyku, çocuk gelişimi için çok önemli bir faktördür. Peki, aileler bebeklerinin düzenli uyku alışkanlıkları edinmesi için neler yapabilirler?

HER BEBEĞE UYKU EĞİTİMİ VERİLMELİ Mİ?

En basit anlamıyla, uyku eğitimi, bebeğin uykuya dalmayı ve uykuya devam etmeyi öğrenmesine yardım etmektir. Uyku eğitimi, hakkında pek çok uzman farklı fikirler öne sürer ve farklı metotlar önerir. Her metodun kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır. İşin aslında, bütün bebekler için doğru, tek bir uyku eğitimi tekniğinden bahsetmek imkânsızdır. Üstelik bazı uzmanlar uyku eğitiminin şart olmadığını, belirli bir uyku eğitiminin verilmediği çocukların da kesintisiz uyumayı öğrendiklerini söylerler. Kısacası belirli teknikler içeren uyku eğitimi, kimi zaman faydalı olsa da bir zorunluluk değildir. Her aile bebeklerine uyku alışkanlıkları edindirirken, kendilerine en uygun yaklaşımı, tekniği seçebilir ve uygulayabilir.

UYKU EĞİTİMİNE NE ZAMAN BAŞLAMALI?

Yorgun ve uykusuz anne babalar, uyku eğitimine başlamakta sabırsız olsalar da uzmanlar bebeğinizin en azından 4-6 aylık olmasını öneriyorlar. Çünkü bu aylarda bebekler, kendilerini sakinleştirmekte biraz daha deneyimli ve belirli bir kiloya gelmiş olurlar. Ancak bütün bebekler için geçerli ve doğru bir zamandan bahsetmek yine de doğru değildir. Bazı yaklaşımlar bebeklerin ilk doğdukları günden itibaren bile uyku eğitimi alabileceklerini iddia etse de uyku eğitimine başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmanızı tavsiye ederim. Bebeğin kilo alımının yeterli olmadığı durumlarda uyku alışkanlıkları ile ilgili mutlaka bir uzmanla görüşmelisiniz.

SAĞLIKLI UYKU ALIŞKANLIĞI İÇİN BİRKAÇ İPUCU

• Belirli bir uyku öncesi rutini oluşturun: Rutinler, çocuk gelişiminde çok önemlidir. Her gün belirli olayların, belirli sırada gerçekleşmesi bebekler için tahmin edilebilirliği artırır ve daha kolay uyum sağlamlarına yardımcı olur. Banyo, masal okuma, ninni gibi bebeğinizin uyku öncesinde yapmaktan keyif aldığı, uyumasına yardımcı olan bir etkinlik seçebilirsiniz. Böylece her akşam uykudan önce bu rutini uygulayarak, bebeğinize uyku zamanının geldiğini, uykuya hazırlandığınızı haber vermiş olursunuz. Rutinlerde önemli olan, her gün aynı sırada ve tutarlılıkla sürdürülmeleridir. Düzeninizi ne kadar erken oturtursanız, bu o kadar faydalı olacaktır.

• Kendi başına uyuması için oluşan fırsatları iyi değerlendirin: Bebeğinizin kendi başına uyumayı öğrenmesi için bunu denemesi gerekir. Uykusunun çok geldiği zamanlarda onu yatağa bırakırsanız, uykuya kendi başına geçmeyi daha kolay öğrenir. Bu yüzden çok uykulu olduğu zamanları iyi değerlendirin.

• Kendi metodunuzu oluşturabilirsiniz: Literatürde yer alan, kitaplarda bahsedilen belirli bir uyku eğitimi metodunu tıpatıp aynı şekilde uygulamak zorunda değilsiniz. Farklı metotların size uygun tekniklerini birleştirerek, kendinize, çocuğunuza, evinizin şartlarına uygun bir metot geliştirebilirseniz. Bunun için bol bol deneme yapmanız gerekebilir. Herhangi bir tekniği denerken, bebeğinizin tepkilerini iyi takip edin. Bir tekniğin işe yarayıp yaramadığını anlamak için birkaç kez deneyin.

• Başka bebeklerde işe yarayan teknik, size uygun olmayabilir: Başka bir ailede ya da sizin büyük çocuğunuzda işe yarayan bir teknik bebeğinizde olumlu sonuç vermeyebilir. Çünkü her bebeğin ihtiyaçları, karakteri farklıdır. Bu yüzden sabırlı olun. Bebeğinizi en iyi siz tanıyorsunuz ve ona en uygun olanı bulabilirsiniz.

• Her zaman geri dönüşler olabilir: Diş çıkarma, hastalık, tatil, ev içi rutinlerde değişiklik durumlarında bebeğinizin uyku düzeni değişebilir. Bu son derece normaldir. Bu dönemler atlatıldıktan sonra tekrar eski düzeninize geçmeniz mümkündür. Bunun için de önemli olan sizin kararlılığınızdır.

Bebeklere sağlıklı uyku alışkanlıkları edindirmek, sabır ve kararlılık gerektiren bir süreçtir. Her bebeğin, her ailenin yapısının farklı olduğu düşünüldüğünde tek bir yöntemin doğruluğunu iddia etmek kesinlikle doğru bir yaklaşım değildir. Aileler, uyku konusunda zorlandıklarında bir uzmana danışarak bebeklerinin sağlıklı uyku alışkanlığı edinmesine yardımcı olabilirler.