Kiracıların yasal hakları nelerdir?

Hal böyle iken, içinde bulunduğumuz ekonomik konjonktür de kiralık konutlar için ev sahiplerinin fahiş oranda ve yasalara aykırı kira bedeli artırımı yapmaları ve talepleri karşılanmadığında da kiracıyı tahliye etmeye yönelik hukuki süreçlere başvurmaları, durumun daha da içinden çıkılmaz bir hal almasına neden olmaktadır.

Bu yazımız bu anlamda kiracıları bilgilendirme amaçlıdır. Esasen bir taşınmaz kiralanırken tarafların irade beyanlarını ortaya koyan bir anlaşmanın mevcut olması gereklidir. Genellikle taraflar bunu aralarında düzenledikleri irade özgürlüğünü esas olan bir kira sözleşmesiyle gerçekleştirmektedir.

Kira sözleşmeleri nasıl yapılır?

Kira sözleşmeleri asıl olarak şekle bağlı değildir fakat, ispat edilebilirlik açısından yazılı şekilde yapılması son derece mühimdir. Kiracı haklarına kısaca değinmek gerekirse;

• Kiraya konu malın kullanılmasının ya da yararlanılmasının kendisine bırakılmasını isteme,
• Kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim alma,
• Taşınmazın kira sözleşmesi boyunca, kiraya verildiği gibi kalmasının sağlanmasını kiraya verenden isteme,
• Aksi kararlaştırılmadıkça, kiraya verenin zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülükleri yerine getirmesini talep etme,
• Ayıbın giderilmesini isteme,
• Kira sözleşmesinin süresi tamamlanmadan, haklı bir sebebi olmaksızın, sözleşme devam ettiği sürece kiralanan taşınmazdan çıkarılamama hakkı,
• Kiraya verenin yazılı rızasının alınması şartıyla kiralanan taşınmazı başkasına devretme ya da alt kiraya verme,
• Kiralanan taşınmazın kiralandığı andaki durumu ile aynı durumda teslimi sırasında depozitoyu geri alma,
• Kullanımla ilgili olan yan giderlerin kiraya veren tarafından karşılanmasını isteme hakkı,
• Geç ödenen kira bedeline ilişkin cezai koşul içeren bir anlaşmanın yapılmasını engelleme hakkı,
• Kiralananın kullanıma elverişsiz hale gelmesi, ağır şekilde engellenmesi ve makul süre içinde kullanıma elverişli hale gelmemesi durumunda kira sözleşmesini feshetme hakkı olarak sıralanabilir.

Özetle her geçen gün mağduriyetlerin arttığı bu süreçte kiracıların haklarını bilmeleri, yasalara aykırı taleplere cevaz vermemeleri ve bu anlamda karşılaşabilecekleri sorunlara yönelik hukuki mücadele vermeleri önem arz etmektedir.