Velayette devrim 'Ortak velayet'
Evli çiftlerin boşanmalarında en büyük sorunlardan biri çocuğun velayetinin kimde olacağı meselesiydi. 25 Mart 2016'da yürürlüğe giren kanunla eşler artık ortak velayete sahip olabilecekler. Ortak velayet nedir ve nasıl uygulanır Av. Bahar Varol Tüfekçioğlu anlatıyor.
ÇOCUĞUN VELAYETİ KİMDE OLACAK?
Türkiye’nin 14 Mart 1985 tarihinde imzaladığı “11 No’lu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme’ye Ek 7 No’lu Protokol”ün onaylanmasının 25 Mart 2016 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 6684 sayılı kanunla uygun bulundu.
Yürürlüğe giren bu uluslararası andlaşma ile boşanmalarda çocukların velayetinin ortak olması ülkemizde de uygulanabilir hale geldi . Buna göre evliliğin boşanmayla sonlanması halinde ortak velayet asıl olup; velayetin eşlerden birine verilmesi istisna olacaktır.
Ek 7 No’lu Protokol”ün 5. maddesi hükmüne göre "Eşler evliliğin sona ermesi durumunda, çocukları ile ilişkilerinde medeni haklar ve sorumluluklardan eşit şekilde yararlanırlar" hükmü bulunmaktadır.
ORTAK VELAYET NEDİR VE NASIL UYGULANIR?
Ortak velayetle boşanan anne-baba çocuğun sağlık ve eğitim ile ilgili kararlarını ortak alacak giderlerine ortak katılacak ve eşit şartlarda çocukla görüşecektir.
Ortak velayet gönüllük esasına dayalıdır. Evliliğin boşanmayla sonlanması halinde ortak velayet asıl olup velayetin eşlerden birine verilmesi istisna olandır. Aile mahkemesince ortak velayet konusunda idrak çağındaki çocuğun görüşü alınmalı gerekirse uzman görüşüne başvurulmalıdır.
Çocuğun giderlerine taraflar kural olarak eşit şekilde katılırlar. Talep halinde her bir eşin yapacağı katkı miktarı mahkemece belirlenir.
Tarafların ortak velayet talebi çocuğun güvenliği ve üstün yararına aykırı ise velayet eşlerden birine verilmeli, her ikisi de elverişli değilse vasi atanması için vesayet makamına ihbarda bulunulmalıdır.
Mahkemede görülmekte olan boşanma davası sırasında ‘ çocuğun güvenliğine ve üstün yararına’ aykırı olduğuna dair yeterli kanaat, olgu ve delil bulunmadığı anlaşıldığı takdirde velayetin ana ve babaya ortak verilmesi artık mümkün olacaktır.
Uygulama ülkemizde yeni olup yavaş yavaş örnek Yargıtay kararları da çıkmaktadır.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, Türkiye’de ortak velayetin mümkün olduğuna dair 20.02.2017 tarihli ilk kararını vermiştir.
EN ÖNEMLİSİ ONLARIN RUH VE BEDEN SAĞLIKLARI
Boşanma çağımızda hayatın olağan gerçeklerinden biridir. Bireylerin ekonomik özgürlük kazanmasıyla, kendini ve kişisel beklentilerini daha net; daha doğru ifade edebilmesiyle birlikte boşanan çift sayısı ülkemizde de oldukça artmıştır.
Yetişkinler hayatlarına ayrı yollarda devam ederken müşterek çocuklarının ruhsal ve bedensel sağlıklarını ön planda tutmaları gerekmektedir.
Çocuk sahibi çiftler; bu süreçte uzmanlardan yardım almalı, birbirlerine olan saygılarını yitirmemeli, anne-baba olarak ömür boyu sürmesi gereken asgari bir diyalog içinde kalmaları gerektiğini unutmamalıdırlar.
Hem bir anne hem de bir avukat olarak Ortak Velayet kavramının ülkemizde de uygulanabilir hale gelmesinden mutluyum. Eminim mahkemelerimizde de çocuğun yüksek menfaati gözetilerek hakkaniyetli kararlara imza atılacaktır.
