Aspir yağı, latincesi Carthamus tinatoris olan aspir bitkisinin tohumlarından elde edilen bir yağdır. Aspir bitkisi çok uzun yıllardır dünyanın birçok yerinde yetiştirilmekte. Hindistan, Amerika, Meksika, Avustralya ve Etiyopya’da yapılan üretim, dünya ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılamaktadır.
Haberin Devamı
ASPİR YAĞI HANGİ ALANLARDA KULLANILIYOR?
Ülkemizde de Aspir bitkisi yetiştirilmektedir. Güzel görüntüsü nedeniyle bir süs bitkisi olan Aspir bitkisi , tohumlarından elde edilen yağın farklı alanlarda kullanımı nedeniyle adından söz ettirmektedir. Bu bitkiden elde edilen maddeler; ilaçlarda, yemeklik yağ olarak, kozmetik ürünlerde ve boya maddesi olarak kullanılmaktadır.
ASPİR YAĞI KALORİLİ Mİ?
Aspir yağı, doymamış yağ asitlerinden zengindir. İçerisinde oleik, linoleik ve linolenik asit bulunmaktadır. Bu yağlar elzem yağ asidi grubunda olup, vücutta yapılamadığı için dışarıdan alınması zorunlu olan yağ asitleridir. Aspir yağının 100 gramı yaklaşık 720 kalori olup, yemeklere eklenen bir yemek kaşığı miktarı yaklaşık 110-120 kcal enerji sağlamaktadır. Aspir bitkisi tohumu, yağ içeriği ile birlikte, yüksek kalitede protein de içermektedir.
HANGİ HASTALIKLARIN TEDAVİSİ İÇİN KULLANILIYOR
Aspir yağı son zamanlarda ülkemizde de hastalıklara karşı sıklıkla adı geçen bir yağdır. Hiperlipidemi, ateroskleroz, koroner kalp hastalığı, diyabet, felç ve obezitenin tedavisi ve önlenmesinde etkili olabileceği belirtilmektedir. Ayrıca ateş, öksürük, nefes alma problemleri, pıhtılaşma problemleri, ağrı, terlemenin önlenmesi, menstrual ve postmenopozal şikayetlerin azaltılması ve travmatik yaralanmaların tedavisinde de önerilmektedir.
ASPİR YAĞININ FAYDALARI NELERDİR?
Aspir yağında bulunan yağ asitleri (linolenik ve linoleik asit), damar sertleşmesini önlemekte ve kolesterol düzeyini azaltmaktadır. Sonuç olarak bu yağ asitleri kalp hastalıkları riskini düşürmektedir.
Ayrıca aspir yağı, vücutta yağ asidi ve kan glukozu üretimini düzenleyen bir protein olan, adinopektin üretimini de artırmaktadır.
Yapılan bir çalışmada menapoz sonrası yüksek kan basıncı olan ve kilo vermek isteyen kadınların diyetlerine aspir yağı eklenmesinin, bel çevresinde meydana gelen yağlanmayı azaltmada etkili olduğu ve adinopektin üretimini % 20 oranda artırdığı bulunmuştur.
Aspir yağı, mutluluk hormonu olarak bilinen seratonin düzeyini de artırarak, iştah kontrolünü sağlamakta ve bu sayede obezitenin önlenmesi ve tedavisi amacıyla da önerilmektedir.
Seratonin hormunundaki olumlu etkileri, aspir yağının depresyon ve strese karşı da kullanılabileceğini göstermektedir. American Journal of Clinical Nutrition dergisinin 2009 yılında yayımlanan bir sayısında yer alan bir çalışmada, aspir yağı eklemesinin, yağsız vücut kütlesi ve yağ kaybını artırdığı ve obezitenin tedavisinde etkilerinden bahsedilmiştir.
Aspir yağı özellikle saç ve deri sağlığı için de sıklıkla kullanılmakta , ‘’Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi- EFSA‘’ tarafından onaylanmaktadır.
Özellikle derinin nemlendirilmesi, yaşlılık belirtilerinin geciktirilmesi, saçların hızlı uzaması, akne tedavisi, cilt renginin düzenlenmesi, saç dökülmesini önleme gibi olumlu etkileri bulunmakta, son yıllarda kelliğe karşı bir çare olarak bahsedilmektedir.
Aspir yağı içerisinde bulunan oleik asit nedeniyle lezzetlidir ve kızartma yağı olarak kullanılması da uygundur. Aspir yağı margarin üretimi ve salata soslarında da gittikçe yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Bu kadar olumlu etkilerine rağmen aspir yağının kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olan iyi kolesterol (HDL) miktarını azalttığı, kanamalara ve alerjik reaksiyonlara neden olabileceği belirtilmektedir. Hamilelik ve emziklilikte kullanımının etkileri çok iyi bilinmemekte olup daha çok çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.