4+4+4 ve özel eğitim

Yeni yasa ile okula başlama yaşı ve diğer düzenlemeler tartışılıyor. Ancak değişikliğe gidilen maddelerde özel eğitim ve engelli öğrencilerle ilgili hiçbir düzenleme ya da değişiklikten nasıl etkileneceğine dair bir açıklama yok. Şimdiye değin basında 4+4+4 ile ilgili her şey konuşuldu ancak özel eğitime hiç değinilmedi. Yasa koyucuların, gazetecilerin, bürokratların, akademisyenlerin ve sivil toplum örgütlerinin bu konuda bir cümle dahi olsa açıklama yapmasını beklerdim doğrusu. Engelliler için her zaman öncelikten bahsediliyorsa, bu yasalarda da öncelikli olmalıdır diye düşünüyorum.

Bugüne değin özel eğitim her türlü yasa değişikliğinde unutulmuş ve standart eğitim öğretime uydurulmaya çalışılmış, sürekli sancı çeken çalışma alanı olmuş bir yapıdır. Öğretmen, materyal ve en önemlisi anlayış eksikliği nedeniyle sürekli sorun yaşar. Bütün bunları aşmak için artık yeni düzenlemelere ve daha çok imkana ihtiyaç olduğu kesin. Özel eğitim, özel ilgi bir lüks değil, çağdaşlığın gereği olması gereken bir uygulamadır.

Madem standart eğitime yani genel eğitime bakılarak özel eğitime değişiklikler getirilecek. Neler olacağını tahmin etmek için maddeleri inceleyip yorumlamaya çalışalım.

Yeni düzenleme "222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 3. maddesinde yapılan değişiklikle ilköğretim çağı 6–13 yaş arasını kapsar. Bu çağ çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın Eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter" diyor. Özel eğitim gerektiren bireyler genelde okul öncesi ve rehabilitasyon süreciyle erken yaşta tanıştığı için burada uyum sorunu olmayacaktır diye düşünüyorum. Ancak 13 yaşından sonra ne olacağı önemli. Uzaktan eğitim verilmesi uygun olmadığına göre iş okulları ve uygulama okullarına yönlendirileceğini ve büyük bir yoğunluğun yaşanacağını tahmin ediyorum. Şu anki özel eğitim sınıfı ve okulları bu yoğunluğu kaldırabilecek mi?

İkinci bir saptama 222 sayılı Kanunun 9. maddesi “İlköğretim kurumlarının ilkokul ve ortaokul olarak bağımsız okullar halinde kurulması esastır. Ancak imkan ve şartlara göre ortaokullar, ilkokullarla veya liselerle birlikte de kurulabilir.” Bu durumda ilkokullardaki özel eğitim sınıfları 1., 2., 3. ve 4. sınıfları kapsayacak, 5., 6., 7. ve 8. sınıflar ortaokullarla birlikte yer alacak demek oluyor. Önümüzdeki yıllarda ilköğretim okullarının duruma göre sadece ilkokul veya sadece ortaokula dönüşeceği, özel eğitim sınıflarının da bu ayrışmaya göre planlanacağını düşünüyorum. Eğitim uygulama okulları ve iş eğitim merkezlerinde neler olacak? 5 yaş ile okula başlayan çağ nüfusuyla daha kalabalık bir öğrenci sayısından bahsediyor olacağız. Özel eğitimde öğretmen açığı daha da artacak ve norm kadro uygulamalarında kimi öğretmen kadro dışı kalırken kimi okulda boş kadro yığılması olabilir. Öğretmen alımında bölüm mezunlarına ne kadar yer verilecek? Öğretmen ihtiyacı nasıl karşılanacak?

Zorunlu eğitimin ilk iki kademesini 13 yaşında tamamlayan engelli bir öğrenci artık en verimli çağındadır. Yani artık okula alışmış, bağımsızlığını kazanmış, çeşitli bilgi ve becerilere sahip olmuş demektir. Burada orta öğretimi tamamladı gözüyle bakılamaz. Artık okula ve hayata uyum sağlamış ve meslek edinme dönemine girmiştir. Mesleki eğitim kadar yine okuma-yazma, öz bakım becerileri, iletişim ve sosyal beceri ağırlıklı olarak eğitime tam gaz devam etmelidir.

Özel eğitim gereksinimli çocukların aileleri seçimlik ders karmaşasından, okula başlama yaşının kaç olmasından önce, eğitim hakkında erişip erişemeyeceğini düşünüyor.

Yetkililerden açıklama yapma zamanın geldiğini ve engelli bireylerin eğitimleriyle ilgili detayları daha fazla bekletmemeleri gerektiğini düşünüyorum.

Sosyal medyada, trende, otobüste, sokakta, köşe yazılarında bu konuda bir farkındalık yaratma zamanımız geldi, geçiyor.

#ozelegitimdenelerolacak

Bekliyoruz.