“Çocuğum okula alışamadı” diyen ailelere öneriler

Çocuğun her açıdan en hızlı geliştiği dönem, 0-6 yaş arası olan okul öncesi dönemi ve kısmen ilkokul dönemini kapsar. Bu dönem çocuğun sosyal, fiziksel, duygusal ve zihinsel beceriler kazandığı, bireyselleştiği, kişiliğin temel yapı taşlarının atıldığı bir dönemdir. Çocuk ilk sosyal ilişkilerine ailede başlar, sonrasında anaokulu/ilkokul aracılığıyla dış dünyaya açılarak akran ilişkilerini geliştirir.

Çocuk, ilk güven duyduğu kişi olan annesinden veya bakım veren diğer kişilerden ayrılmakta zorlanabilir. Bununla beraber, unutulmamalıdır ki okula uyum döneminde yaşanabilecek sorunlar doğal ve geçicidir.

ÇOCUĞUN OKULA GİTMEK İSTEMEMESİNİN NEDENLERİ

1. Ayrılık ve terk edilme kaygısı yaşaması

2. Çocuğun mizaç özellikleri (Utangaç, kaygılı, hassas olması vb.)

3. Aile bireylerinin birbirlerine bağımlı olması

4. Ev içinde hiç kural koyulmaması, her istediğinin yapılması ve böylece evin okuldan daha cazip gelmesi

5. Çocuğun değişim ve yeniliklerle baş etmekte zorlanması

6. Anne-baba tutumları (Aşırı koruyucu ya da aşırı hoşgörülü ebeveyn)

7. Çocuğun performans kaygısı yaşaması

8. Yeni kardeş doğumu, evde kalan kardeşi kıskanma veya annenin hamile olması

OKULA GİTMEKTE GÜÇLÜK YAŞAYAN ÇOCUKLARDA;

1. Okula gitmekte isteksizlik,

2. Alt ıslatma, tırnak yeme,

3. Öfke nöbetleri, ağlama krizleri, kabuslar,

4. Aşırı huzursuzluk, fiziksel şikayetlerden yakınma,

5. Yemek veya uyku düzeninde bozulmalar görülebilir.

Anne babanın sabırlı, sakin, kararlı, iş birliğine yatkın ve ortak tutuma sahip olması bu süreci kolaylaştıran etkenlerdendir.

OKULA UYUM SÜRECİNİ KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN BAZI ÖNERİLER

1. Çocuk, öncesinde duygusal olarak hazırlanmalıdır. (Okul/anaokulu sadece oyun oynanan bir yer olarak anlatılmamalı), okul kavramı çocuğa verilmelidir.

2. Okula başlama hakkında resimli bir hikaye kitabı okunabilir.

3. Çocuğun düzenli olarak okula getirilmemesi okula alışma sürecini zorlaştırıcı etkiye sahiptir ve okul fobisine neden olur.

4. Okulla ilgili kendisini kaygılandıran sebebin ne olduğunu anlamak gerekir.

5. Anne-baba kendi okul anılarını da anlatabilir (Olumlu okul anıları).

6. Okula gitmekte kaygı yaşayan çocukla alay edilmemeli, kimseyle kıyaslanmamalı veya baskı yapılmamaldır.

- Sen artık abla oldun, ablalar ağlamaz.
- Herkes gidiyor sen niye korkuyorsun?
- Böyle davranırsan öğretmenin - arkadaşların seni sevmez gibi söylemlerden kaçınılmalıdır.

7. Okula alışma döneminde çocuğun hayatında mümkün olduğunca bir farklılık olmamalıdır. (Bakıcı değişikliği, taşınma, tuvalet eğitimi, anne babanın boşanması vb.) Çünkü çocuk için okula başlamak zaten başlı başına büyük bir değişikliktir.

8. Okula uyum sürecinde en sevdiği oyuncağını okula götürmesi çocuğun kaygısını azaltır.

9. Çocuk okul hakkında mutlaka bilgilendirilmeli (Eve nasıl döneceği, servis kullanıp kullanmayacağı, eve geldiğinde kimin karşılayacağı vb.)

10. Eve döndüğünde gününün nasıl geçtiği sorulmalı ancak ısrarcı olunmamalıdır.

11. Çocuğa okulla ilgili kaygı uyandıracak sorular sormamalısınız. “Ağlamadın değil mi?” , “Bir problem oldu mu?”

12. Okula bırakırken, çocuğa söylenecekler kısa ve net olmalı. Alışır düşüncesiyle haber vermeden gidilmemelidir.

BUNLAR DA ÖNEMLİ…

• Her çocuğun uyum süreci birbirinden farklıdır.
• Bu nedenle çocuğa göre yaklaşım belirlenmelidir.
• Ebeveyn, okul psikoloğu ve öğretmen iş birliği ile çocuk kısa süre içinde okula uyum sağlayacaktır.
• Tüm bu önerileri uygulamanıza rağmen okula uyum problemi uzun süredir (2 hafta) devam ediyorsa bir uzmandan yardım almanız uygun olacaktır.