Yataklarımıza bir yılda yarım kilo ölü deri döküyoruz | Nevresimleri, yastık kılıflarını ne sıklıkla değiştirmek gerekir?

İnsan vücudu gün içinde milyonlarca ölü deri hücresini doğal olarak döker. Ancak bu hücrelerin hepsinin yatağa dökülmesi yerine, bir kısmı kıyafetlere, ortama, gündelik yaşam faaliyetlerine yayılır.

Bazı popüler kaynaklar, bir kişinin yılda yaklaşık yarım kilo kadar ölü deri hücresini yatağına bırakabileceğini iddia eder. Bu rakam, genellikle temizlik veya yatak hijyeni üzerine yazılan tüketici odaklı metinlerde yer alır.

Bu tür rakamların genellikle yatak üreticileri, temizlik firmaları veya tekstil endüstrisi ile ilgili bloglarda sıkça paylaşıldığını ancak doğrudan bilimsel literatüre dayanan kesin ve yaygın kabul görmüş bir kaynak bulmanın zor olduğuna dikkat çeken Yasemin Fatih Amato, yine de, ortalama insan vücudu tarafından gece boyunca ne kadar nem ve deri hücresi kaybedildiğine dair tahmini değerlerin çeşitli güvenilir sağlık ve uyku uzmanları tarafından genel kabuller halinde belirtildiğini söyledi.

Amato, insanların uyurken vücut ısısı regülasyonu ve solunum yoluyla bir miktar nem kaybettiğini genellikle gece boyunca “yarım litre terleme” ifadesi de sıklıkla duyulduğunu, bunun ortam sıcaklığına, bireyin metabolizmasına, giydiklerine ve yatak malzemelerine göre değişkenlik göstermekle beraber literatürde ortalama bir değer olarak kabul gördüğünü söyledi ve ekledi: “⁠Aslında gece terlemesi kişiden kişiye değişir; bazı insanlar 0,3 litre, bazıları 0,5 litre veya daha fazla nem kaybedebilir. Bu nedenle 0,5 litre ‘ortalama veya tipik bir değer’ olarak düşünülebilir."

⁠“Her yıl yatakta yaklaşık yarım kilo ölü deri hücresi birikir” ve ⁠“Her gece yaklaşık yarım litre nem kaybederiz” ifadelerinin ortalama bir değer olarak kabul edilebileceğini söyleyen Amato,  bireysel ve çevresel faktörlerin bu rakamı artırıp azaltabileceğinin de altını çizdi.

Her iki değerin de kesin bilimsel bir gerçek olarak değil, ortalama alınan veya sıkça anılan yaklaşık değerler olarak görmenin daha doğru olacağını belirten Amato, eğer bu bilgiyi tamamen bilimsel bir yayına dayandırmak istersek, dermatoloji veya uyku tıbbı alanındaki hakemli makalelerde tam olarak bu rakamlar verilmese de genel olarak insanların önemli miktarda ölü deri hücresi döktüğü ve geceleri kayda değer miktarda nem kaybettiği bilgisinin ‘doğrulanabilir’ olduğunu ifade etti.

İşte bu nedenle yatak tekstillerinin düzenli olarak temizlenip değiştirilmesi, sağlıklı bir uyku ortamı ve cilt sağlığı açısından büyük önem taşır. Genel bir kural olarak nevresim takımları ve çarşaflar, haftada en az bir kez değiştirilmelidir. Ancak kişisel alışkanlıklarınız, mevsim koşulları ve yaşam tarzınız bu sıklığı arttırabilir. 

Amato, mevsimlere göre nevresim ve çarşafları ne sıklıkta değiştirilmesi gerektiğine dair şunları söyledi:

Yaz aylarında: Sıcak hava ve terleme miktarı arttığından yatak çarşafları haftada bir yerine 3-4 günde bir değiştirmek faydalı olabilir.

Kış aylarında: Terleme ve dış etkenlere maruz kalma nispeten azaldığından haftada bir değişim genellikle yeterlidir. Ancak yine de kişisel hijyen alışkanlıkları, cilt yapısı veya evin ısısı bu süreyi kısaltabilir.

YASTIK KILIFLARI DAHA HIZLI KİRLENİYOR

Yastık kılıflarının, yüz ve saç derisiyle doğrudan temas halinde olduklarından diğer nevresim parçalarına kıyasla daha hızlı kirlendiğini, ciltteki yağ salgılarının, ter, saç derisinden dökülen kepeklerin ve gece sürülen krem veya makyaj kalıntılarının, yastık kılıfının daha çabuk kirlenmesine neden olduğunu söyledi ve bu durumun zamanla bakteri üremesi, sivilce oluşumu ve ciltte tahriş riskini artırdığını sözlerine ekledi.

SADECE YASTIK KILIFINI DEĞİŞTİRMEK YETMİYOR

Yastık kılıflarının daha sık değiştirilmesinin cilt sağlığınızı olumlu etkilediğini, haftalık olarak nevresim ve çarşaf değişimi yapıyorsanız bile, yastık kılıfını 2-3 günde bir değiştirmenizin özellikle hassas ciltliler, akneye yatkın kişiler veya yağlı cilde sahip olanlar için tavsiye edildiğini belirten Amato, yalnızca kılıfı değiştirmenin yeterli olmadığını, yastığın kendisinin de belli aralıklarla temizliğini ihmal etmemek gerektiğini ifade etti.

HAFTADA BİRKAÇ KEZ AÇIK HAVADA HAVALANDIRIN 

Yastıklar zamanla toz, mite, ölü deri hücreleri ve yağ kalıntılarını biriktirir. Her ne kadar düzenli kılıf değişimi kir ve yağı büyük ölçüde engellese de yastığın kendisini de belirli periyotlarda temizlemek gerekir. Yasemin Fatih Amato, yastıkların nasıl temizlenmesi gerektiğini anlattı:

Yıkama talimatları: Her yastığın malzemesine göre (kuş tüyü, pamuk, sentetik vb.) üretici tarafından önerilen temizlik talimatlarına uyulmalıdır. Bazı yastıklar çamaşır makinesinde yıkanabilirken, bazıları yalnızca kuru temizleme veya elde hafif nemli bez ile silme yöntemi gerektirebilir.

Düzenli havalandırma: Yastığınızı haftada birkaç kez açık havada havalandırmak, nemin ve kötü kokuların azalmasına yardımcı olur.

Yıkanabilir yastıklar için sıklık: Yastıklarınızı 3-6 ayda bir yıkamak genellikle yeterlidir. Ancak alerjik veya hassas bünyeli kişiler ile sıcak iklimlerde yaşayanlar için bu süre kısalabilir.

Daily Mail'e konuşan Avustralyalı temizlik gurusu Shannon Lush'a göre yastık kılıfları
her iki günde bir mutlaka değiştirilmelidir. Lush, saçlarımızın vücudumuzdaki diğer yerlerden daha fazla kir tuttuğunu, tam bir paspas gibi olduğunu, ayrıca yastıkların özellikle uyurken döktüğümüz eski deri hücrelerini topladığını, bu nedenle siyah noktaların önemli bir nedeninin kirli yastıklar olduğunu söyledi.

Daha sık yastık kılıfı değişimi: Cildiniz ve saç deriniz yağlıysa, yastık kılıfınızı 2-3 günde bir değiştirmek ideal olacaktır. Bu, gözenek tıkanmalarını ve sivilce oluşumunu azaltır.

Gece bakım rutinleri: Yatmadan önce makyajınızı mutlaka temizleyin. Aksi halde makyaj ürünleri yastık kılıfına geçerek hem cilt sağlığınızı olumsuz etkiler hem de kılıfı daha hızlı kirletir.

Daha sık yıkama: Yaz aylarında veya sıcak, nemli ortamlarda yaşıyorsanız, vücudunuz ve saçınız daha çok ter ve yağ üretecektir. Bu dönemlerde nevresim ve özellikle yastık kılıfı değişim sıklığını arttırın.

Temiz ve hijyenik bir yatak ortamı, sağlıklı bir uyku ve iyi bir cilt sağlığı için kritik önem taşır. Mevsime, kişisel cilt ve saç yapınıza, yaşam alışkanlıklarınıza göre çarşaf ve nevresim değiştirme sıklığını ayarlayarak hem konforunuzu hem de sağlığınızı koruyabilirsiniz.