Güncelleme Tarihi:
Yalancı gebelik, hamile olmayan bir kişide karında şişlik, göğüslerin büyümesi, meme başının renginin koyulaşması, adetten kesilme ve sabah bulantısı gibi gebelik belirti ve bulgularının olması olarak bilinen ve nadir görülen bir durumdur.
Yalancı gebelik durumunun gözlendiği kişilerde, çok yoğun biçimde hamile kalma isteği, hamile kalma korkusu, cinsiyeti ve cinsel kimliği ve doğurganlıkla ilgili yoğun çatışmaların olması; bir düşük sonrası, tüp ligasyonu (gebelikten korunmak için tüplerin bağlanması) sonrası veya histerektomi (rahmin alınması) gibi ruhsal ya da fiziksel durumların olduğu gözlenir.
Hasta gerçekle bağlantısı olmayacak şekilde hamile olduğuna inanır ancak gebelik testi ya da ultraosundda gebelik olmadığının gösterilmesi ile tablo hızla söner ve gebelik belirtileri ortadan kalkar.
Yalancı gebeliği bir keder reaksiyonu olarak görmek mümkündür. Bazı kültürlerde Kuvad denen bir durumda da erkeklerde eşinin doğumu sırası ve sonrasında doğum sancıları ortaya çıktığı bildirilmiştir.
Ruhsal Yaşam
Yalancı gebelik yaşayan hastaların ruhsal yapılarına baktığımızda yöresel ve sosyoekonomik yapıya bağlı ama çok önemli olmayan değişiklikler olduğunu gözleriz. Kırsaldaki genç kızların cinsel yaşamı ve cinsiyet kimliğini ancak arkadaş arasında yapılan kıkırdaşmalı sohbetlerde ya da annesinin ve komşularının konuşmalarına kulak kabartarak öğrendiğini ve buna bağlı olarak ortaya çıkan aşırı kaygı neticesinde ya ilk gece sorunları ya da gebelikle ilgili aşırı kaygılar ortaya çıkmaktadır. Gebeliğin olmasına yönelik aşırı beklenti en sık görüleni olmakla beraber gebelikten korkmanın da sıklıkla yaşandığını gözlemekteyiz.
Kentsel kesimde de genç kızların cinsel yaşamı öğrenme şekilleri, kırsal kesime benzemekle beraber uyaranların daha fazla olması ve bilgiye ulaşmanın daha kolay olması neticesinde bu tabloların daha seyrek olması beklenmektedir.
Kentsel kesimde eşler arasındaki anlaşmaya göre gebelik zamanının tayin edildiğini daha sık görüyoruz. Örneğin ilk 3-5 yıl gebe kalmayı istemeyen bir çift korunma yöntemleri konusunda yeterince bilgi sahibi değilse kadında gebe kalma korkusu ortaya çıkabilir.
Bu cinsellikten sakınma ile başlayan ve yalancı gebeliğe kadar uzanan birtakım ruhsal sorunlara yol açabilmektedir. Ya da hamile kalma konusunda acele eden bir çift daha ilk aylarda kendi infertilite korkusuna kapılarak hamile kalma çabasını artırabilir. Bunun neticesinde de yalancı gebelik ortaya çıkabilir.
Cinsellikle Erken Tanışmak, Yalancı Gebelik Nedeni Olabilir
Ergenlik çağının henüz içindeyken ve beklenenden erken bir zamanda cinsellikle tanışan gençlerde de aynı sorunları olabileceğini gözlüyoruz.
TV, internet ve diğer yayınlarla cinsellik konusunda erken uyarılan gençlerimiz arasında cinsel deneyimin erken yaşlarda yaşanmaya başladığına sıklıkla şahit olmaya başladık. Bu gençlerin de yeterli cinsel eğitimlerinin olmadığını düşünürsek, bunlar arasında da gebe kalma korkusu ile yalancıcı gebeliğin ortaya çıktığını gözlemek sürpriz değildir.
Önlemler
"Bu tablodan korunmak mümkün müdür?" diye soracak olduğumuzda, cinsel eğitimin bu konuda en uygun yöntem olduğunu gözlemekteyiz. Çocuklarımızın gelişim dönemlerine uygun eğitimleri anne babalar olarak vermemiz sayesinde cehalete bağlı gelişen tablolardan korunmuş oluruz. Ama kültüre özgü tabloları engellemek mümkün değildir. Yalancı hamilelik yaşanan durumlarda, bunu ortaya çıkaran nedene bağlı olarak destekleyici psikoterapi ve psikoeğitim ile hastalara destek vermek bu tabloların yeniden yaşanmasını engelleyecektir.
Uzm. Dr. İlhan Nazlısöz
Psikiyatrist-Psikoterapist