Güncelleme Tarihi:
Vücuttaki en büyük ve kanlanan organ olan karaciğerin, görevlerini yerine getiremediği durumlarda organ nakli yapılıyor. Bu ameliyat ise, hastalara, farklı durumlarda uygulanıyor. Prof. Dr. Onur Yaprak, ameliyatın karaciğer yetmezliği, siroz gibi durumlarda gerçekleştirildiğini belirterek, “Karaciğer naklinde hastalanmış karaciğer ameliyatta tamamen çıkarılıp, yerine kadavra donörden alınan tam veya canlı donörden alınan parça karaciğer nakledilir” diye konuştu.
Alınan kimyasalların zararlı etkilerini temizliyor
Prof. Dr. Yaprak, karaciğerin vücut için hayati öneme sahip görevleri olduğunu vurgulayarak, “Karaciğer, vücudumuzdaki en büyük ve kanlanan organdır ve ağırlığı ortalama bir kişinin kilosunun yüzde 2’sine tekabül eder. Karaciğerin olmazsa olmaz başlıca önemli görevlerinden biri; yediğimiz besinlerle alınan karbonhidrat, protein ve yağların birçok kimyasal işlemden geçirilip metabolizmasının sağlanması ve vücutta kullanılır hale getirilmesidir. Ayrıca safra üretimi ve salgılanması, ağız yoluyla alınan ilaçların ve kimyasal maddelerin zararlı etkilerinin temizlenmesi, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan pıhtılaşma faktörlerinin üretilmesidir” diyerek karaciğerin bu görevlerini yerine getirememesinin karaciğer yetmezliği olarak adlandırıldığını söyledi.
Virüs ve ilaç zehirlenmeleri karaciğer yetmezliği yapıyor
Karaciğer naklinin hastalanmış olan karaciğerin ameliyatta tamamen çıkarılıp, yerine kadavra donörden alınan tam bir karaciğer veya canlı donörden alınan parça karaciğerin nakledilmesi olduğunu açıklayan Prof. Dr. Yaprak, “Karaciğer yetmezliği gelişen kişilerde yetmezlik akut yani ani gelişmiş olabileceği gibi, kronik yetmezlik yani yıllardır hasta olan bir karaciğer zemini de gelişmiş olabilir. Bu durumda karaciğer yukarıda saydığımız görevlerini yerine getiremez. Akut yetmezliğe yol açan sebeplerin başında bazı virüsler, mantar veya ilaç zehirlenmeleri gelmektedir” dedi.
Ödem, tekrarlayan kanama ve şuur bulanıklığına dikkat
Karaciğer sirozuna yol açan sebeplerin başında hepatit B, hepatit C, alkole bağlı olan veya olmayan karaciğer yağlanmaları geldiğini beliren Prof. Dr. Yaprak, “Her karaciğer sirozunda nakil yapmıyoruz. Bunun için siroza bağlı hastanın karaciğer fonksiyonlarının bozulmuş olması, karnında ve bacaklarında idrar söktürücü ile atılamayan sıvı birikimi ve ödem gelişmesi, sarılığın gelişmesi, yemek borusunda varis gelişmesine bağlı tekrarlayan kanamalar olması, kasların erimesi, şuur bulanıklığı gelişmesi gibi birçok bulgudan bir veya birkaçı olduğunda karaciğer nakli öneriyoruz” ifadelerini kullandı.
Karaciğer naklinde kanserin tipi önemli
Karaciğer kanseri olanların nakil için bazı kriterleri karşılaması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Yaprak, “Karaciğerde kanser gelişmesi durumunda karaciğer nakli ancak bazı kriterleri karşılayan hastalara yapılabiliyor, kanserin tipinin karaciğer nakli olabilen tip olması karaciğer dışına yayılmamış olması en önemli kriterlerdir” dedi.
Prof. Dr. Yaprak, karaciğerin otoimmün olarak bilinen bağışıklık sistemindeki hatalar sonucu hedef haline geldiği ve çocukluk çağında genetik geçişli bazı metabolik hastalıklarda da nakil yapıldığını söyledi.