Uzun boylu ve esmerseniz dikkat!

Akciğer zarları arasındaki boşluğa hava birikmesi sonucu oluşan hastalığa “Pnömotoraks” adı verilir. Çoğunlukla erkeklerde görülen ve çeşitli nedenlerle oluşabilen bu hastalık hakkındaki önemli bilgileri Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Halezeroğlu bizlerle paylaştı.

Pnömotoraks; uzun boylu, esmer tenli, ince bir fiziğe sahip olan 20-35 yaş arasındaki erkeklerde görülüyor. Bu kişiler bir de sigara içiyorsa, akciğerleri daha fazla dayanamıyor ve akciğerlerin üzerinde bazı baloncuklar oluşuyor. Daha sonra bu baloncuklar patlıyor ve akciğer neredeyse portakal kadar kalıyor. Bu durumdaki kişilerin acilen doktora gitmesi şart çünkü nefes alamıyorlar, doktora yetişemezlerse son derece ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalabiliyorlar.

Akciğer balon gibi sönüyor

Akciğerler göğüs boşluğu içinde, kaburgaların arasındaki korunaklı bir bölgeye yer alıyor. Pnömotoraks, göğüs boşluğunda hava olması anlamına geliyor. Oysa göğüs kafesi içerisinde hiç hava olmaması gerekiyor. Akciğerler tıpkı sünger gibi organlar ve bir kapalı kutunun içinde duruyorlar. Ağızdan alınan hava akciğerlerin içine gidiyor, dışarıda toplanmıyor. Bu organlar bir çeşit balon gibi de düşünülebilir. Eğer balon bir yerden patlarsa akciğer sönüyor.

Prof. Dr. Semih Halezeroğlu, akciğerlerin travmaya bağlı nedenlerle veya kendiliğinden patladığını belirterek, travmaya bağlı patlama nedenlerini şöyle sıralıyor:

- Akciğerler darbe aldığında,

- Akciğere bıçak gibi kesici aletler girdiğinde,

- Bir çarpmanın etkisiyle kaburga kırıldığında.

Hastalık 20-35 yaş arası erkeklerde daha sık görülüyor

Akciğerin kendiliğinden patlamasına ise “Spontan Pnömotoraks” adını verdiklerini anlatan Prof. Dr. Semih Halezeroğlu, şu bilgileri veriyor:

“Sigara içenlerde daha çok olmak üzere, akciğerin üst kısımda küçük baloncuklar oluşmaya başlıyor. Bu balonlar ıkınma, hapşırma, öksürmeyle patlıyor ve akciğerlerdeki hava göğüs boşluğunda toplanıyor. Bu hastalık uzun boylu, ince, zayıf ve esmer erkeklerin hastalığı olarak biliniyor. 20-35 yaş arası kişilerde daha sık ortaya çıkıyor. Kadınlarda görülme sıklığı ise erkeklere göre 10’da bir oranında. Tıknaz, iri yarı kişilerde çok daha nadir görülüyor” diyor.

Akciğerlerin patlaması halinde neler oluyor?

Akciğerlerin patlaması sırasında kişinin göğsünde ani ve şiddetli bir ağrı oluştuğunu, bu ağrının adeta
şimşek gibi kişinin göğsüne girerek öksürüğe yol açtığını ifade eden Prof. Dr. Semih Halezeroğlu, hastaların bu durumu "Öksürmeye başladım, nefesim daraldı, iki adım atamaz oldum" şeklinde ifade ettiklerini ve akciğerdeki delinmenin büyüklüğüne göre bazen birkaç saat yaşanabileceğini, hasta kısa bir süre içinde doktora başvurmazsa basınçlı havanın etkisiyle hayatını dahi kaybedebileceğini belirtiyor.

Pnömotoraks hastalarının belli bir süre uçağa binmesi, hayat boyu da sualtı dalışı yapması yasaklanıyor. Hatta bu kişilerin bir sağlık kuruluşuna yakın oturmaları önemli. Ayrıca bu hastaların kabız olmamaları şart; ıkınırlarsa, aşırı efor yapıp sigara içmeye devam ederlerse akciğerleri yine patlayabiliyor.

Hastalığın tedavisi

Hastalık ilk defa ortaya çıktığında eğer içeride toplanan hava az miktarda ise sadece oksijen veriliyor. Buradaki hava bir süre içerisinde kendiliğinden emiliyor. Eğer akciğerlerden kaçan hava fazla miktarda ise dren takılıyor, yani içeri ince bir hortum takılıp kaburgalar arasında ilerletilerek göğüs kafesi içinde toplanan hava boşaltılıyor. Dren burada iki üç gün boyunca kalıyor. Akciğerler şişip gelişiyor. Ardından dren çekiliyor. Bunların ardından kişinin sigara içmesi, uçağa binmesi yasaklanıyor. Tüm bu yasaklar yaklaşık 3-6 ay devam ediyor. Kişi sualtı dalışından ise yaşamı boyunca men ediliyor.