Güncelleme Tarihi:
Üre besinlerle insan vücuduna giren proteinin son şeklidir. Karaciğerde yer alır ve buradan kana bırakılır. Az zararlı hale gelen protein atıkları kanda birçok noktada gereklilik taşımaktadır.
Üre nedir?
Protein ilk etapta besinlerden ağız yoluyla alınmaktadır. Mideye gönderildikten ve burada gerekli işlemden geçtikten sonra ince bağırsaklar yoluyla sindirme işleminin son basamağı gerçekleşir. Son aşamada kan yoluyla proteinin son hali karaciğere ulaşmaktadır. Karaciğer proteinlerin parçalanarak amonyak maddeye dönüştürüldüğü alandır.
Burada amonyak adı verilen atık maddelere dönüştürülen protein üre olarak adlandırılmıştır. Yani üre bu durumda proteinin son şeklidir. Bu hali ise daha az zararlıdır. Bu haliyle kana tekrar bırakılmaktadır. Kandan böbreklere ulaşan üre buradan da idrar yoluyla tekrar dışarı atılmaktadır. Üre döngüsü insan organizmasında bu şekilde devam etmektedir.
Genel bir değerlendirme yapıldığında kandaki üre miktarında fazlalık böbreklerin işlevini tam anlamıyla yapamadığına işaret etmektedir. Üre miktarının azlığı da fazla olması kadar risklidir. Çünkü bu durumda da vücut yeterli protein almayabilir ya da protein yeterli anlamda sindirim döngüsünden geçmiyor olabilir.
Üre kan değeri kaç olmalıdır?
Kandaki üre değeri miktarı için belli bir aralık araştırmacılar tarafından belirlenmiştir. Normal bir insan vücudunda üre miktarı alınan 100 ml kanda 50 mg değerini geçmemelidir. Belirlenen normal değer aralığı ise 10- 40 mg/ dl olarak bilinmektedir. Bu değer aralığının altı ya da üstü risklidir.
Kanda 50 mg değerinden fazla üre bulunuyorsa böbrekler görevini yapmamakta ve vücutta toksit oluşturan üreler birikmektedir. Kanda üre birikimi belli bir miktar olmalıdır. Ancak kan testlerinde üre görülüyorsa atık madde vücutta fazlasıyla birikmektedir. Bu durum ise birçok farklı hastalığın belirtisi olabilir. Sağlık kuruluşlarında böbrekler ve karaciğerle ilgili semptomları gözlemek adına üre testi yapılmaktadır. Bu testin TIP biliminde adı BUM testi olarak bilinmektedir.
Üre düşüklüğü nedenleri nelerdir?
Üre miktarı kanda 10 mg değerine kadar bulunmalıdır. Bu değer vücutta döngüyü sağlamaktadır. Ancak bazı durumlarda kandaki üre miktarı bu sınırın altına düşmektedir. Bu durum da bazı problemlerin habercisi olabilir.
- Yetersiz bezlenme
- Protein eksikliği
- Aşırı karbonhidrat içeren gıdalarla beslenme
- Aşırı su tüketimi ile ürenin büyük kısmının dışarı atılması
- Steroid ilaçlar
- Aşırı radyasyon
- Karaciğer hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Pankreas kanseri
- Diyabet
- Tüberküloz
- Pankreasın tamamının ya da bir miktarının alınması
Üre yüksekliği nedenleri nelerdir?
Vücuda gıdalar yoluyla alınan protein, karaciğerde atık maddeye dönüştürüldükten sonra kana gönderilir. Buradan ise bir kısmı ter yoluyla dışarı atılır. Diğer kısmı hatta büyük bir kısmı böbrekler yoluyla dışarı atılmaktadır. Bu atılımın yeterli miktarda olması gerekmektedir. Kanda üre birikimi gerçekleşirse atılım yeterli olmamış demektir. Bu durum bazı hastalıklar ve risklere işaret edebilir.
- Böbrek hastalıkları
- Proteinin yeterli parçalanma yaşamaması
- Kalp ve kan hastalıkları
- Tiroid hormonu sorunları
- Sindirim sisteminde sorunlar
- Yetersiz beslenme
- İhtiyaçtan fazla egzersiz
- Kaslarda zayıflık
- Uzun süre susuz kalmak
- Stres hormonunun yükselmesi
Üre düşüklüğü belirtileri nelerdir?
Üre düşüklüğü çok sık rastlanmayan bir problemdir. Ancak olası sebeplere bağlı olarak düşük olması halinde bazı belirtilerle kendini göstermektedir. Üre düşüklüğü belirtileri bağlı olduğu hastalıkla ilintilidir. Ancak doğrudan böbrekler ve idrar yollarıyla ilgili olduğu için bu yönde dikkat edilmesi gereken iki belirti vardır:
- Sık sık tuvalete çıkmak
- İdrarın köpüklü olarak gelmesi
Üre yüksekliği belirtileri nelerdir?
- Kaslarda zayıflık
- Yorgunluk
- Baş dönmesi
- İştah kaybı
- Mide bulantısı
- Nefeste koku
- Nefes alıp vermede düzensizlik
- Sıklıkla rahatsız eden hıçkırık nöbetleri
- Anemi