UIBC nedir? UIBC kan değeri kaç olmalıdır? Düşüklüğü ile yüksekliği nedenleri ve belirtileri

UIBC (Unsaturated Iron Binding Capacity), doymamış demir bağlama kapasitesi anlamına geliyor. Bu testle demire eksikliğine bağlı olarak aneminin varlığı tespit ediliyor. Normal olarak kabul edilen UIBC değer aralığı kadınlarda 215-480 ug/dL, erkeklerde de 225-480 ug/dL'dir. Kan testinizin bu değerler dışında çıkması birtakım sağlık sorunlarınızın olduğunu gösteriyor.

UIBC nedir?

Demir, vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesinde önemli rol oynayan minerallerden biridir. Kanda belirli proteinlere bağlanarak taşınıyor. Demirin, vücut içinde işlenmesinden sorumlu transferrin proteini sorumludur.

Sağlıklı bir vücutta transferin proteinleri büyük miktarlarda demir taşıma kapasitesine sahiptirler. Sadece 1/3’ü demirle bağlanmış olup 2/3’lük kısmı boştur. Demirle doymamış olan bu kısmı ifade etmek için UIBC yani doymamış demir bağlama kapasitesi deniliyor.

Vücudunuza uzun süre yeterli miktarda demir minerali almadığınız zaman transferrin proteinleri demir bağlama kapasitesini artırıyor. Yani daha fazla demir taşımak zorunda kalıyor. Bununla birlikte yanlış veya bilinçsiz şekilde aşırı demir alımınız sonucunda da UIBC değeriniz düşüyor.

UIBC, sıkça başvurulan tam kan sayımı testi parametrelerinden biridir. Vücudunuzda demir eksikliği ya da demir seviyelerinizde yükseklik şüphesi nedeniyle doktorunuz bu testi yaptırmanızı istiyor. Genellikle hamilelik döneminde demir eksikliği yaşayan kadınlarda rutin olarak isteniyor.

6 ayda bir veya hiç olmazsa yılda bir tam kan sayım testi yaptırarak UIBC değerinizi ölçtürmelisiniz. Bu testi yaptırarak olası anemi, siroz, böbrek, talasemi gibi hastalıkların önüne geçebilirsiniz. Doktorunuzun önerisiyle düzenli ve bilinçli bir beslenme alışkanlığı kazanarak, daha sağlıklı bir hayat yaşayabilirsiniz.

UIBC değeri kaç olmalıdır?

UIBC kan testi normal değerleri, laboratuarların farklı cihaz ve metotlarla çalışmalarına bağlı olarak değişkenlik gösterebiliyor. Genel olarak normal değer aralıkları;

- Erkeklerde; 12-43 umol/L,

- Kadınlarda; 13-56 umol/L,

- Çocuklarda; 120-300 µg/dL,

- Yetişkinlerde; 110-325 µg/dL’dir.

Gün içinde kendinizi yorgun, zayıf ve üşümüş hissediyorsanız, dilinizde şişkinlik ve sık tekrarlanan enfeksiyonlar varsa vakit kaybetmeden UIBC testini de içeren tam kan sayımı yaptırmalısınız. Bunun için dahiliye bölümüne giderek, şikayetlerinizi söyleyebilirsiniz. Uzman doktorunuz kan testleri sonuçlarına bakarak duruma göre size uygun bir tedavi yöntemi belirleyecektir.

UIBC düşüklüğü nedenleri;

- Hemokromatozis hastalığı,

- Kansızlık (demir birikimine bağlı olarak),

- Yetersiz ve dengesiz beslenme,

- Vücutta sık sık iltihap oluşması,

- Karaciğer hastalıkları,

- Nefrotik sendrom,

- Kronik enfeksiyonlar,

- Hemolitik anemi, Sideroblastik anemi,

- Demir toksisitesi, aşırı demir yüklenmesi,

- Transferrin doygunluğu,

- B12 vitaminin yetersiz emilimi,

- Akdeniz anemisi (Talasemi) UIBC düşüklüğüne yol açan nedenlerdir.

UIBC düşüklüğü belirtileri;

- Gözlerde sararma, sarılık,

- Bacaklar ve karında su toplanması,

- Kaşıntı,

- Şuur bulanıklığı,

- Kanlı kusma,

- Eklem ağrısı, halsizlik, yorgunluk hissi,

- Kilo kaybı,

- Mide ağrısı,

- Karnın üst bölgesinde ağrı.

UIBC yüksekliği nedenleri;

- Yanlış beslenme,

- Demir eksikliği anemisi,

- Doğum kontrol hapları,

- Gebeliğin son dönemleri,

- Karaciğerde oluşan akut hasarlar,

- Akut hepatitler,

- Aşırı kan kaybı,

- Polisitemia hastalığı (alyuvarların aşırı üretilmesi),

- Alyuvarlarda hemoglobinin az olması.

UIBC yüksekliği belirtileri;

- Büyümüş, genişlemiş ve ağrılı karaciğer,

- Düzensiz kalp atışları,

- Libidoda düşüş,

- Yorgunluk, halsizlik, kaslarda zayıflık,

- Cilt renginde bronz veya gri renklenme şeklinde bozukluk,

- Saçlarda cansızlık,

- Karın ağrısı, şiddetli ağrılar,

- Ruh hali değişiklikleri, sinirlilik,

- Kilo kaybı.