Güncelleme Tarihi:
Aşırı tuz tüketimi hipertansiyondan kalp-damar ve böbrek hastalıklarına, obeziteden kemik erimesine kadar pek çok ciddi sağlık problemlerine neden olabiliyor. Uzmanlar da bu yüzden her fırsatta sağlıklı bir yetişkin için günlük 500 mg sodyumun yeterli olduğuna dikkat çekiyor.
(Soframızda kullandığımız tuzun asıl adı, sodyum klorürdür. Sodyum klorür yüzde 40 sodyum ve yüzde 60 klordan oluşuyor.) Bu da yaklaşık 1.3 gram, yani 1 çay kaşığı tuz ile karşılanıyor. Ancak ülkemizde 2008 yılında yapılan tuz tüketimi çalışmasından elde edilen verilere göre; kişi başı tuz tüketimi ortalama olarak 18 gram gibi oldukça yüksek rakama sahip. Aşırı tuz tüketiminin azaltılması politikası kapsamında yapılan çalışmalara göre ise bu rakam 15 grama düşmüş olsa da hala önerilen miktarın oldukça üzerinde seyrediyor. İşte bu noktada hemen herkesin aklına şu soru takılıyor: “Peki ama tuz alışkanlığımdan nasıl vazgeçebilirim?”
Tuzsuz yemek öğrenilebilir bir alışkanlık. 3-4 hafta içinde normalde tuzlu tüketmeye alışkın olduğunuz yiyecekleri, tuzsuz olarak tolere etmeye başlayabilirsiniz. Bu nedenle yemeklerinizi tuzsuz tüketmeye başlayın. Bu süreç sonunda tuzsuz yemeğe alıştığınızı göreceksiniz.
Tuzlukların kolay ulaşılabilir olması yemeğe ekstra tuz ilave olasılığımızı arttırıyor. Bu nedenle sofradan tuzluğu kaldırmanız tuz kısıtlanması konusunda iyi bir yöntem olacaktır.
Yiyeceklere lezzet kazandırmak istiyorsanız, karabiber, pul biber ve kekik gibi baharatlardan faydalanın. Bazı karışım baharatlar tuz içerebildiği için bu karışımları tercih etmemenizde fayda var. Ayrıca limon suyu, sirke, sarımsak gibi aromalardan da yararlanabilirsiniz.
Dışarıda yediğiniz yemekler çoğu zaman yüksek miktarda tuz içeriyor ve bu nedenle lezzetli oluyorlar. Bu yüzden evde kendiniz pişirdiğiniz yemekleri tercih edin. Böylece ne kadar tuz kullandığınızı kontrol altına alabilirsiniz.
Alışveriş yaparken satın alacağınız ürünün farklı markalarının etiketlerini okuyarak karşılaştırın ve daha düşük sodyum oranına sahip olanları alın. Bu sayede total sodyum tüketiminizi düşürebilirsiniz.
İşlenmemiş olan taze sebze ve meyveler doğasında çok düşük miktarda sodyum barındırıyorlar. Bu nedenle beslenmenizde bu tür besinlere bol miktarda yer vererek, diyetle sodyum alımınızı azaltabilirsiniz.
Market raflarında yer alan peynirlerin çoğu yüksek sodyum oranına sahip oluyor. Bu nedenle tuzsuz lor veya sodyum oranı azaltılmış diğer peynirler tercih etmenizde fayda var. Ayrıca bir gece önceden ılık suda bekleterek ve ertesi gün suyu değiştirerek de peynirin tuz oranını azaltılabilirsiniz.
Bu besinler saklama süresinin uzun olması için yüksek oranda tuz içeriyorlar. Salamura üzüm yaprağı ve turşu gibi besinlerle yüksek oranda tuz alacağınız için bu besinleri tüketmemenizde fayda var. Salamura zeytini suda bekleterek tuz oranını azaltabilirsiniz.
Salça tuz oranı yüksek ve sıklıkla tüketilen bir gıda. Ancak özellikle ev yapımı salçalar çok daha yüksek oranlarda sodyum içerebiliyorlar. Yemeklerde salça yerine domates kullanmanız yemekteki tuz oranını azaltmaya yardımcı olabiliyor.
Ülkemizde tüketilen ekmeklerin tuz oranı düşürülmüş olmasına rağmen, ekmek tüketimi sık olduğu için alınan tuz miktarı fazla oluyor. Bu yüzden tuzsuz ekmekleri tercih edebilirsiniz veya evde kendi tuzsuz ekmeğinizi yapabilirsiniz.