Tuvalet eğitiminde yaklaşım biçimleri

Çocuklarda en çok merak edilen konudur, tuvalet eğitimi. İdeal yaş nedir? Dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? Eğitimi reddeden çocuğa nasıl davranılmalı? Ödüllendirmek gerekir mi? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öznur Yılmaz ‘Çocuklarda Tuvalet Eğitimi’ ile ilgili bilinmesi gerekenleri açıkladı.

Tuvalet eğitimi 2 yaşında başlamalı

Çocuklarla ilgili en önemli konuların başında gelen tuvalet eğitiminde ideal yaş ve doğru eğitim önemlidir. Çocuklarda tuvalet eğitimi için 2 yaş ve sonrasının daha uygun olduğunu belirten Yılmaz: “Çocuğun kas gelişimi büyük oranda 2- 2.5 yaş arası tamamlanır. Nadiren 18. aydan sonra bu kontrolü kazanan çocuklar da vardır. Bunun yanında tuvalet eğitiminde çocuğun kendini hazır hissetmesi de çok önemlidir. Bu yüzden tuvalet eğitimi 3 yaşına kadar uzayabilir.”

Uzman Dr. Yılmaz, tuvalet eğitiminde çocuğu her zaman özendirmek, cesaretlendirmek gerekir diyor ve ekliyor: “Tuvalet eğitiminde zorlama, ayıplama ve cezalandırma gibi davranışlardan kaçınılmalıdır. Eğitim ahlaki bir konuya dönüştürülmemelidir. Sabırlı olunmalı, çocuğun önünde bu konu tartışılmamalıdır. Tuvalet eğitiminde annenin kızına, babanın oğluna model olması daha sağlıklıdır.”

Tuvalet eğitimini reddeden çocuğa dikkat!

Eğitimi reddeden çocuğun kesinlikle zorlanmaması gerektiğini ifade eden Dr. Yılmaz: “Eğitime 2 yaşından erken başlanmışsa, çocuğun hazır olmadığı düşünülerek eğitime bir süre ara verilmeli, sonrasında tekrar denenmelidir. Eğitime bir kez başlandı ve çocuk tepki göstermediyse, sabırlı ve kararlı olunmalı, idrar kontrolü kazanıldıktan sonra tekrar beze dönülmemelidir. Eğitim 4 yaş ve sonrasına bırakılmamalıdır” diyor.

İkiz çocuklar tuvalet eğitiminde birbiriyle kıyaslanmamalı

İkiz çocuklar tuvalet eğitimi süresince kesinlikle birbiriyle kıyaslanmamalı. Dr. Yılmaz’a göre ikiz çocukların tuvalet eğitimi şu şekilde olmalı: “İkizleri kıyaslamak güven eksikliğine yol açabilir, ikisinin de kendisini hazır hissettiği dönem farklı olabilir. Öncelikle kendini hazır hissedenden başlanmalıdır, diğeri zaten onu taklit ederek alışkanlığı daha kolay kazanacaktır. Tuvalet eğitiminde çocuğun her başarısı övgü dolu bir söz, gülümseme, sarılma veya küçük bir hediyeyle ödüllendirilmelidir.”

Tuvalet eğitiminde gece

Dr. Yılmaz, geceleri idrar kontrolünün gündüze göre daha geç kazanıldığını ifade ediyor ve ekliyor: “Bununla beraber gündüz idrar kontrolü başladıysa, yatmadan 1 saat öncesinden sıvı gıdalar kesilmeli, uykudan evvel mesane boşaltılmalı, gece yatarken de bezi çıkarılmalıdır. Gündüz idrar kontrolünü başarmış bir çocuğu gece bezlemek tutarsız bir davranış olur ve başarıyı geciktirebilir. Uykusu ağır olan çocuklarda gece idrar kontrolünde zorluklar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda anne babanın gece idrar kontrolünü ne zaman kazandığı, ailede gece idrar kaçırma sorunu olup olmadığı sorgulanmalıdır.”

Tuvalet sonrası temizlik önemlidir

Dr. Yılmaz, tuvalet eğitiminde temizliğin nasıl olması gerektiği konusunda ise şunları söylüyor: “Tuvalet eğitiminde en önemli noktalardan biri de tuvalet sonrası temizliktir. Kızlarda idrar yolu enfeksiyonlarından korunmak için temizliğin önden arkaya doğru yapılması öğretilmelidir. Tuvaletten çıkmadan önce çocuğa sifonu çekme ve el yıkama alışkanlığının kazandırılması gerekir.”