Güncelleme Tarihi:
Yaz tatilinde yeni yerler ve yeni tatları keşfetme arzusu, birçok kişinin ishal gibi problemler yaşamasına neden oluyor. İshal başta olmak üzere bizi tatilde bekleyen sağlık sorunları ve kazalarla ilgili uyarıda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Aslı Karademir, tatilcilere önemli bilgiler aktarıyor.
Seyahat edenlerin yüzde 64’ünde sağlık sorunu meydana geldiğini ifade eden Karademir, seyahat öncesi aşı olarak bir önlem alınması gerektiğini vurguluyor. Özellikle ishal başta olmak üzere yaşanan tüm sağlık sorunlarında bir sağlık kuruluşuna başvurulmasını tavsiye ediyor.
Seyahat Enfeksiyonlarından Korunma Yolları
Vektörler: Eğer şartlar uygunsa vücudumuzu kapatacak giysiler giymeliyiz. Giysilerin kapatamadığı vücut bölgeleri için böcek uzaklaştırıcılar (dietiltoluamit, DEET gibi) etkilidir. Etkisinin devamı için mutlaka 6 saat arayla tekrarlanmalıdır.
Su ve Yiyecekler: Birçok enfeksiyon hastalığı su ve yiyeceklerden geçer. Bu nedenle birkaç saattir oda sıcaklığında bulunan pişmiş yiyecekler yenmemeli, tamamen pişmiş ve hala sıcak olan yemekler yenmelidir. Yiyecek ve içeceklerle ilgili temel kural “kaynatın, pişirin, soyun veya unutun” olmalıdır.
Solunum Yolu: Özellikle geri kalmış ülkelere uzun süreli seyahatler için önemlidir. Aktif tüberkülozu olan kişilerin uçakla seyahatine izin verilmemelidir. Seyahat sırasında kalabalık ortamlardan ve öksüren kişilerden uzak durulmaya çalışılmalı.
Cinsel Yol: HIV ve cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar risk teşkil etmektedir. Bu nedenle yeterince tanınmayan kişilerle cinsel temastan kaçınmak veya kondom kullanmak önerilir. Ancak kondomda dahi yırtılma veya dökülme nedeniyle yüzde 3 - 5 oranında risk bulunduğu unutulmamalıdır.
Kan Yolu: Seyahat sırasında herhangi bir nedenle sağlık kuruluşuna başvurmak gerektiğinde kullanılacak iğnelerin mutlaka tek kullanımlık olmasına dikkat edilmeli, dövme gibi işlemlerden kaçınılmalıdır.
Seyahat Öncesi Yapılan Aşılar
Zorunlu Aşılar: Dünya Sağlık Örgütü’nün bazı ülkelere giderken yapılmasını zorunlu tuttuğu aşılardır. Bugün için zorunlu tutulan tek aşı sarıhumma aşısıdır. Meningokok aşısı için ise Suudi Arabistan tarafından hac ve umre dönemlerinde seyahat edeceklere yaptırılma zorunluluğu getirilmiştir.
Rutin Aşılar: Aşılama takviminde bulunması gereken aşılar seyahat öncesi gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir. Örneğin tetanos aşısı yapılışının üzerinden 10 yılı geçti ise mutlaka tekrar yapılmalıdır.
Önerilen Aşılar: Bu aşılar seyahat edecek kişilere seyahat planı çerçevesinde hastalık riskleri değerlendirilerek ve yarar- zarar hesabı yapılarak önerilmelidir.