Güncelleme Tarihi:
Yan etkisi olmayan ilaç tedavisi ya da cerrahi girişim mevcut değildir. Bu sebeple göze alınmayacak, çok ciddi yan etkiler tüp bebek tedavisinde çoğunlukla bulunmaz. Tüp bebek tedavisi, günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılan ve birçok çiftin çocuk sahibi olmasını sağlayan bir yöntemdir. Ancak çeşitli durumlarda yan etkiler söz konusu olabilir. Tüp bebek tedavisinde görülen yan etkiler uzun vadede sürmez. Görülen en ciddi yan etki bile kısa bir ilaç tedavisi ile tedavi edilebilir.
Tüp bebek tedavisinde diğer yan etkilere nazaran daha yaygın olarak görülen istenmeyen durum, tedavinin başarıya ulaşamamasıdır.
Anne adayına yumurtalıkların uyarılması için çeşitli ilaçlar verilmektedir. Bu ilaçların aşırı düzeyde uygulanması ya da yumurtalıkların verdiği yanıtın aşırı olması sebebiyle yumurta oluşumu fazla olur. Bu sebeple de kistler meydana gelir. OHSS sorunun dereceleri söz konusudur. En şiddetli OHSS sorununun görülme riski %5 olmaktadır. Hafif derecede OHSS ise daha yaygın olarak karşılaşılan bir sorundur. Şiddetli OHSS ise kısa sürede tedavi edilen bir durumdur.
Çoğul hamilelikler oldukça sempatik bir durum olsa da, tüp bebek tedavisinde istenmeyen durumlar arasındadır. Çoğul gebelikler, hem gebelik için hem de anne adayı için ciddi riskleri de peşinden getirmektedir. Çoğul gebeliklerde, erken doğum ya da farklı sorunlarla kaybedilme riski yüksektir.
Çoğul gebeliklerin tüp bebek tedavisinde görülme riski ise embriyo transferidir. Bu transfer sırasında birden fazla embriyo kullanılır ise çoğul gebelik riski artar. Türkiye’de çoğul gebelik riskini azaltmak için embriyo transferine yasalarca bir sınırlandırma getirilmiştir. 35 yaşından küçük olan ve ilk iki tüp bebek denemesini gerçekleştirecek kadınlara yalnızca 2 embriyo transferine izin verilirken, çeşitli durumlarda iki embriyo transferine izin verilebilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde oldukça nadir olarak görülebilen bir diğer yan etki ise over torsiyonudur. Özellikle OHSS sorunu olan hastalarda görülmektedir.
Yumurta toplama aşamasında ortaya çıkabilecek diğer bir sorun da vajinal kanamadır. Ancak kısa sürede düzeltilebilen bir sorundur.
İlaç tedavisi ile arzu edilen sayıda yumurta gelişmesi mümkün olmayabilir.
Ultrasında görülen foliküllerden yeterli sayıda yumurta temin etmek mümkün olmayabilir.
Toplanmış olan ve kültür ortamına alınan yumurtalarda döllenme meydana gelmeyebilir.
Bu sorunlar tedavinin iptal olmasına yol açabilir. Bu sebeple de tedavinin başarısızlığı söz konusu olabilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların kansere ya da ciddi sorunlara sebep olmadığı yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır. Tüp bebek tedavisinde ilaçlara bağlı olarak OHSS gibi geçici sorunlar meydana gelebilir ya da enjeksiyonun uygulandığı alanlarda kızarıklık ya da kaşıntı gibi yan etkiler meydana gelebilir.
Tüp bebek tedavisinde yapılan tedaviler ve ilaçlar yumurtalık rezervlerinin azalmasına yol açmaz. Yumurtalık rezervleri yaşın ilerlemesine bağlı olarak azalmaktadır. Tüp bebek tedavisi yumurtalık rezervlerinin azalmasına yol açmadığı için menopoza da sebep olmaz.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan medikal tedaviler ya da diğer tedavi aşamaları erken menopoza yol açmaz. Menopoz yaşın ilerlemesi ile yumurtalık kapasitesinin azalmasına yol açar. Tüp bebek tedavisi, yumurtalık kapasitesinin menopoza sebep olmasına yol açacak kadar azalmasına yol açmaz.