Tüp bebek nasıl olur? Tüp tedavisinin aşamaları nedir?

Tüp bebek tedavisi ilk olarak tüplerinde tıkanıklık olan hastalarda uygulanırken günümüzde en sık erkek infertilitesi ve kadında yumurtlama sorunları nedeniyle yapılır.

Tüp bebek tedavisi uygulanması şart olan hasta grupları her iki tüpü tıkalı olan, şiddetli erkek infertilitesi olan çiftlerdir. Öte yandan tüp bebek tedavisine geçilmesinde yarar olan hasta grupları vardır.

Daha önce aşılama tedavileri ile sonuç alınamayan çiftlerde, 5 yılı aşkın süredir çocuğu olmayan çiftlerde, diğer tedavilerden fayda görmeyen, açıklanamayan infertilitesi olan çiftlerde, yine tıbbi tedavilerle sperm değerlerinde iyileşme olmayan erkek infertilitesi olgularında, genetik problemi olan çiftlerde, sosyal nedenlerle gebeliğe ulaşmayı hızlandırmak isteyen çiftlerde tüp bebek tedavileri uygulanır.

Tüp bebek tedavisi öncesi mutlaka çiftin birlikte hekim ile görüşmesi ve daha önce yapılan tetkik ve uygulamaların özetlerini hekimi ile paylaşması, ayrıntılı bir şekilde bilgilerin gözden geçirilmesi gerekir. İyi bir başlangıç olumlu sonuç almaya daha çabuk ulaştırır.

Bu değerlendirme neticesi infertilite konusunda tecrübeli olan kadın hastalıkları ve doğum hekimi çifte en uygun tedavi yöntemini ve tedavi protokolünü belirleyecektir. Artık günümüzde kişiselleştirilmiş tedavi uygulamaları yapılmaktadır. Erkek infertilitesi olgularında ciddi sperm problemi mevcut ise tedavi öncesi mutlaka yine infertilite konusunda tecrübeli bir üroloji hekimi ile çifti görüştürmek ve fikir almak faydalı olacaktır.

TÜP BEBEK TEDAVİSİ AŞAMALARI

• Ayrıntılı bir ön görüşme sonrası kadının jinekolojik muayenesi ve gerekli tahlilileri istenir. En yalın haliyle TSH, prolaktin ve bazı hasta gruplarında AMH denilen testlerin istenmesi uygun olacaktır. Yine rahim filmi dediğimiz HSG genellikle ilk değerlendirmede istenmektedir.
• Erkek kısırlığı olgularında ilk etapta şart olmasa da daha önce iyi kalitede embriyo verildiği halde rahime tutunamayan olgularda yeni bir tedavi öncesi HSG istenmesi doğru olacaktır.
• Yine tekrarlayan başarısız denemeleri olan ya da düşükleri olan çiftlerde HSG mutlaka görülüp sonrasında tüp bebek tedavisine geçmek gerekir.
• Yine kadında tüplerle ilgili sorunlar varsa, daha önce karın ameliyatı geçirmiş ise tekrarlayan başarısız tedavi denemeleri ya da tekrarlayan düşükleri varsa tüp bebek tedavisi öncesi histeroskopi ve laparoskopi dediğimiz endoskopik işlemlerle rahim içerisini ve karın içerisi ile tüpleri değerlendirerek tüp bebek tedavisine geçmek sonucun başarılı olmasına katkıda bulunacaktır.
• Tüplerdeki sıvı birikimleri ve kısmi tıkanıklıklar embriyonun rahime tutunmasını engellemektedir. Daha önce en az iki başarısız denemesi olan çiftlerde tedavi öncesi genetik inceleme yapılması faydalı olacaktır.
• Başarısız denemelerde verilen embriyoların kalitesi önemli olmakla birlikte zaman zaman iyi görüntüde olan bir embriyo genetik olarak kusurlu olabilmektedir. Yine kadında istenebilecek tetkikler eğer daha önce başarısız denemeler varsa şeker metabolizması, pıhtılaşma sistemi ve bağışıklık sistemi ile ilgili testler olup ayrıntılı bir inceleme yapılması önerilir. Burada amaç sebebi ortaya koymaya çalışmak ve varsa metabolik problemleri düzelttikten sonra yeni bir tedaviye başlamaktır, böylece olumlu sonuca ulaşmak mümkün olacaktır.
• İlk değerlendirme sonrası erkeklerden sperm analizi ve sonuca göre genetik testler, DNA testleri veya hormon testleri istenebilir. Bizi sperm analizi sonucu yönlendirir. İlk değerlendirme ve bazal tahliller tamamlandıktan sonra genellikle adetin 2.-3. günlerinde ya da bazen adetin 21-23. günlerinde başlanan tüp bebek tedavi süreci 15-30 gün sürmektedir.
• Tedaviyi birinci aşama 10-12 gün süren yumurtalıkları uyarma süreci, ikinci aşama 5-7 gün süren yumurta toplama ve embriyoların laboratuvarda takibi süreci ile üçüncü aşama embriyo transfer işlemi olmak üzere üç aşamada özetleyebiliriz.
• Tedavi esnasında hiçbir işlem ağrı veya acıma oluşturmamaktadır, genellikle anestezi ile işlemler uygulanmaktadır. Tedavi sürecinde yumurtalıkları uyarmak için kullanılan iğneler ve ilaçlar da yine hasta dostu tedaviler olup insülin gibi göbekten kadının kendi kendine uygulayabileceği türden ilaçlardır.
• Embriyo transferinden 9-12 gün sonra yapılan kanda gebelik testi ile tedavinin başarılı olup olmadığı anlaşılmaktadır.
• Özetlemek gerekirse tüp bebek tedavisinde başarıya iyi bir ön değerlendirme, kadının muayenesi, tetkiklerin değerlendirilmesi, tecrübeli bir ekip ile yumurtalıkların uyarılması ve embriyo transferi ile iyi bir laboratuvar donanımı ve tecrübeli bir embriyolog ile ulaşılabilir. Tüp bebek tedavisi bir süreç olup ekibe güven ve çiftin psikolojisi tedavi sürecini kolaylaştıracaktır.