Güncelleme Tarihi:
Tourette sendromu genellikle çocukken başlayan bir tür tik hastalığıdır. Tourette sendromu hastalığı “nörobiyolojik” kalıtsal bir rahatsızlıktır. Tourette sendromu, ilk defa 1825 yılında tanımlanmış ve ismini de 1885 yılında Fransız Doktor Georges Gilles de la Tourette’den almıştır.
Tourette Sendromu Neden Olur?
Beyindeki gelişimsel bozukluklar ve nörokimyasal dengesizlikler tourette sendromunun sebeplerindendir. Kişide istemsiz bedensel tikler vardır. Bunlar göz kırpma, omuz silkme, kafa sallama şeklinde olabilir. Tikler vücudun herhangi bir bölgesinde aynı biçimde tekrar tekrar meydana gelen istemsiz, hızlı, ani hareketlerdir.
Tourette sendromu geçiren bazı hastalarda sesli tikler de vardır. Bu tikler öksürme, boğaz temizleme, istemsiz ses çıkarma şeklinde karşımıza çıkar. Sık görülen tikler arasında kafa sallama, kaş-göz oynatma, göz kırpma, hayvan sesleri çıkarma, boyun çevirme, göz devirme, diş gıcırdatma, omuz oynatma, yüz buruşturma ve buna benzer yüz hareketleridir. Bazı tourette sendromu hastaları, istemsiz bir şekilde küfür eder veya kötü sözler söylerler. Bu da ileriki zamanlarda bu hastalıktaki kişilerin sosyal izolasyonuna sebep olabilir.
Tourette Sendromu Belirtileri Neler?
Hastalığın belirtileri genellikle 5-6 yaşlarında ortaya çıkar. Ergenlikle beraber tikler artış gösterir. Çoğu vakada ergenlik döneminin sonuna doğru tiklerin sayısı ve şiddeti azalmakla beraber genellikle ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Bir kişinin tourette sendromlu sayılabilmesi için en az iki motor (bedensel tik) bir vokal tikinin olması ve bu tiklerin 18 yaşından önce başlamış olması gerekmektedir. Tikler yere ve duruma göre şekillenebilir. Örneğin çoğu kişide stres, yorgunluk, kaygı, heyecan, sinir ve panik olma durumlarında tiklerin sayısı ve şiddetinde yükselme olur veya örneğin spor yapmak, enstrüman çalmak, şarkı söylemek gibi bazı motivasyon gerektiren uğraşlarda tikler geçici süreliğine yok olabilir.
Tourette Sendromu Tedavisi
Tourette sendromu, günümüzde nadir bir sendrom olarak düşünülmemekle beraber çoğu durumda hafif tabir edilebilecek tikler görüldüğünden bazı durumlarda doğru tanı yapılamamaktadır. Tourette sendromu obsesif- kompulsif bozukluk, dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi rahatsızlıklarla benzerlik göstermektedir ve birçok tourette sendromlu kişi aynı zamanda bu rahatsızlıklara da sahiptir.
Buna ek olarak, down sendromlu ve otizmli bireylerin tourette sendromuna yakalanma riski normal bireylere göre daha fazladır. Tourette sendromunun görülme sıklığı 10.000'de 4-5'tir ve erkeklerde kızlara oranla daha sık görülmektedir. Bilinen kesin bir tedavisi yoktur fakat tedaviye yardımcı ilaçlar, bazı terapi ve cerrahi müdahaleler mevcuttur.