Tek Çocuklu Aileler

Tek çocuklu aile sayısı her geçen gün artıyor. Gerek sosyo-ekonomik gerekse ailelerin birden fazla çocuğa yeterli ilgiyi gösterememe kaygıları tek çocuklu aile sayısının artmasına neden oluyor.

Tek çocuk sahibi olan ailelerin tutumları çok önemlidir. Tek çocuk olarak benmerkezciliği pekiştirilen, ilgi merkezi olmaya alıştırılan, her ihtiyacı hiç geciktirilmeden karşılanan bir çocuk aynı ilgiyi ileriki yaşantısında da görmek isteyecektir.

Girdiği sosyal ortamlarda, okulda, işte, yakın ilişkilerinde aynı ilgiyi göremediğinde, öncelikli konuşma, karar verme hakkı ona verilmediğinde hayal kırıklığı, öfke yaşayabilirler, çevrelerine agresif davranabilirler. Ya da tam tersi yeterince sevilmeye değer olmadıklarını düşünüp içe kapanabilirler. Doyumsuz olabilirler, çabuk bıkarlar, mutlu olmaları birçok koşula bağlı olduğundan kolay mutlu olamazlar, paylaşmakta zorluklar yaşayabilirler. Annelerine bağımlılıkları uzun sürebilir. Eleştiriye tahammülsüz olabilirler.

Unutulmamalıdır ki, bütün bu sorunlar aslında sadece tek çocuk olduğu için değil uygun olmayan anne-baba tutumları söz konusu olduğu için yaşanan sorunlardır.

Anne - Babalar Neler Yapmalı?

• Tek çocuğa; öncelikle tek çocuk olarak değil, çocuk olarak davranın. Unutmayın ki sizin, onun tek olmasıyla ilgili kaygılarınızı çocuğunuz hissedecektir.

• Standart disiplin yöntemlerini uygulayın, yaşına uygun kurallar koyun. Bu kuralları kararlılık içinde uygulayın.

• Beklemeyi, sabretmeyi öğretin. Her istediğini anında karşılama çabasına girmeyin. Gerekli olduğunu düşündüğünüz isteklerini karşılayın. İsteklerinin yaşına ve sizin koşullarınıza uygun sınırları olmasını sağlayın.

• Üç yaşından sonra yaşıtlarıyla ya da başka çocuklarla bir arada olmasını sağlayın. Yuvaya gönderme imkanınız yoksa bile çocuğu olan ailelerle görüşüp çocukların bir arada olmasına, oyun oynamalarına, arkadaşlıklar kurmalarına fırsat verin.

• Onunla iyi iletişim kurun. Yalnız veya mutsuz hissettiğinde size duygularını anlatabilecek kadar yakın hissetmesini sağlayın.

• Yapabileceğinden fazla şey beklemeyin. Hep mükemmel olmaya çalışmak, çocuğu yorar ve başarısızlık korkusu artar.

• Çocuğa söz hakkı verin ama bu, tüm kararları çocuğa aldırmak şekline dönüşmesin. Size uygun karar alternatiflerini sunun, çocuk sizin alternatiflerinizden birisini seçsin (örneğin; bu arabayı alamayız, paramız yetmiyor ama bu uçağı ya da gemiyi alabiliriz gibi)

• Bireyselliğinin gelişmesini destekleyin. Giyinme, soyunma, yemek yeme, temizlik gibi her türlü öz bakımını yapmasına fırsat verin. Evde sorumlulukları olsun. Size bağımlı olmadan kendi ihtiyaçlarını karşılaması için destekleyin.

Uzman Pedagog Belgin Temur