Sünnet için en ideal yaş nedir?

Pek çok anne baba, çocuklarını kaç yaşında sünnet ettireceği konusunda karar vermekte zorlanır. Kimi aileler yenidoğan döneminde sünneti tercih ederken kimileri de çocuğunun bu anı hatırlayabilmesi adına ilkokul dönemini tercih eder. Peki, ama sünnet için en ideal yaş hangisidir? Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Mustafa Candan, hemen her anne babanın zihnini karıştıran bu soruya yanıt verdi ve sünnetle ilgili merak edilen diğer konulara da açıklık getirdi.

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Mustafa Candan, prensip olarak sünnetin herhangi bir yaşta yapılmasına engel bir durum olmadığını, özellikle de genel anestezi altında yapıldığında yaşla ilgili endişelerin çok azaldığını belirtiyor. Ancak ideal bir yaş dönemi bulunmamakla birlikte yenidoğan döneminde yapılmasının, gerek sonuçları gerekse ailede oluşturduğu kaygı düzeyinin düşük olması nedeniyle önerildiğine dikkat çeken Dr. Mustafa Candan, “Doğumdan sonraki ilk birkaç gün bebeğin rahatlığı ve iyileşme kapasitesinin yüksekliği açısından uygundur. İlk birkaç gün yapılamasa bile fırsat kaçırılmış sayılmaz. Yenidoğan dönemi sünneti birinci ayın sonuna kadar da yapılabilmektedir. Bu dönem geçirildiyse 4-18 aylık dönemde ya da 4,5-5 yaşından sonra yapılmasında fayda var.” diyor. Ancak kimi uzmanlar, sünnet yaşının 6 yaşından sonraya bırakılmasını da önerebiliyorlar.

2-4 yaşları arasında lokal anestezi ile yapılmamalı

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Mustafa Candan, lokal anestezi ile 2-4 yaş arası dönemde yapılacak sünnetin ise önerilmediğini belirterek, “Bu yaşlarda yapılan sünnet çocuklarda ruhsal açıdan iz bırakıcı bir travma nedeni olabiliyor” uyarısında bulunuyor. 

Yenidoğan dönemi dışında genel anestezi altında yapılmalı

“Sünnet mümkünse ameliyathane koşullarında yapılması gereken gerçek bir cerrahi işlemdir. Küçümsenmemeli ve uygunsuz ortamlarda yapılmamalı” diyen Dr. Mustafa Candan, yenidoğan dönemi dışındaki bebek ve çocuklarda sünnetin genel anestezi altında yapılması gerektiğini ifade ederek sözlerine şöyle devam ediyor: “Bunun nedeni genel anestezinin iyi bir ağrı kontrolüne de olanak tanıması. Yaklaşık 15 -20 dakika süren işlemin ardından ortalama 3 saat (lokal anestezi ile yapılanlarda 1 saat) sonra çocuk evine gidebiliyor.”

Sünnet mutlaka uzman tarafından yapılmalı

Sünnetin mutlaka uzman ellerde yapılması gerektiği uyarısında da bulunan Dr. Mustafa Candan aksi halde kanama, şekil ve fonksiyon bozuklukları gibi komplikasyonlar gelişebileceği uyarısında bulunarak, “Özellikle yenidoğan sünneti uzman hekimler dışında yapılmamalı. Çok seyrek olmakla birlikte uygunsuz koşullar ve/veya uygunsuz ekipman ile yapıldığında enfeksiyon gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.” 

Sünnetin faydaları neler? 

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Mustafa Candan sünnetin çeşitli yayınlarda sünnetin faydaları olduğunu söyleyerek bunlar arasında en sık dile getirilenleri şöyle sıraladı: 

İdrar yolu iltihabı: İlk 6 ay sonunda sünnetli ve sünnetsiz bebekler arasında yapılan araştırmalarda, sünnetli olanlarda bu riskin daha az olduğu gösterilmiş. Özellikle sünnet derisi ucunda darlık olan bebek ve çocuklarla, anne karnında ya da sonrasında yukarı idrar yollarında genişleme saptanmış olanlarda da sünnet öneriliyor.

Hijyenik avantaj: Kapalı sünnet derisi, kötü bakımla birlikte mikroorganizma yerleşimine uygun bir ortam halini alıyor. Açık penis ucunun temizliği ise daha kolay oluyor.

Penis kanseri: Çeşitli yayınlarda sünnet olmayanların karşılaştırılmasında sünnet olanların penis kanserine daha az yakalandıklarını destekler sonuçlar bildirilmiş. Bunun açık penis ucundaki lezyonun kolay fark edilmesi ve hijyenik avantajla ilişkili olduğu yorumları da yapılıyor. 

Rahim ağzı kanseri: Sünnetli erkeklerin partnerlerinin de benzer şekilde rahim ağzı kanserine daha az yakalandıklarını destekler sonuçlar bildirilmiş.

Erken boşalma: Sünnetli erkeklerde erken boşalma probleminin daha az görülmesinin açık penis ucunun çamaşırla sürekli temasının aşırı duyarlılığı giderek azaltmasından kaynaklandığı savunuluyor. 

Sünnet, çocuğa nasıl anlatılmalı?

Çocuğa herhangi bir kavramı biz nasıl anlıyorsak o şekilde ifade ediyoruz. Bu nedenle değişik yapıda ailelerde ve kültürlerde çocuk tarafından "sünnet olmak" farklı algılanıyor. Bazı aileler için sünnet sağlık amacıyla yapılan sıradan bir tıbbi işlem gibi anlatılırken, bazı aileler ise bunu bir çeşit "erkekliğe geçiş" olarak tanımlıyor. Çocuk Psikiyatristi Uzmanı Emel Bellibaş, çocuklarda da ebeveynlerin tanımlarına paralel olarak sünnetin "Çişimi daha rahat yaparım, hasta olmam", ya da "Artık ben erkek oluyorum" gibi değişik biçimlerde algılandığını belirtiyor. Erkek çocuğun özellikle 3-6 yaş aralığında cinsel organını fark ettiğini ve onunla çok ilgilendiğini belirten Bellibaş, “Bu dönemde cinsel organı çocuğun çok sevdiği, beğendiği bir vücut bölgesidir. Dolayısıyla bu bölgeye yapılacak şakalar, espriler ya da cerrahi girişimler çocuğun sevdiği bir vücut parçasını kaybetme korkusunu ortaya çıkarabiliyor. Bu durum kaygı düzeyinde artış, iştah ve uyku sorunları, cinsel organıyla aşırı oynama ya da tuvaletini yaparken bile tutmayı, dokunmayı reddetme gibi davranışsal ve duygusal sorunlarla karşımıza çıkabiliyor” diyor.