Spor, günün stresini alıyor

Çağımızın hastalığı stres, pek çok hastalığa yol açtığı gibi kronik yorgunluğun da en önemli nedenlerinden biri. Yeteri kadar sıvı almayan, düzensiz beslenen ve spor yapmayan kişilerde de görülebilen kronik yorgunluğunun nedeni, belirtileri ve tedavisi hakkında İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Emel Terzihan bilgi veriyor.

Kronik yorgunluk, hastanelere başvuran hastaların en sık yakınmalarından biri, %24’ünde ise asıl şikayettir. Yorgunluk strese bağlı olabildiği gibi, altta yatan şeker hastalığı, kan hastalıkları, vitamin eksiklikleri, tiroit hastalıkları, depresyon, hepatit dediğimiz karaciğer hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, düşük veya yüksek tansiyon, kalp – damar hastalıkları veya kanser hastalığının belirtilerinden biri olabilir.

Kronik yorgunluk ile beraber kansızlığa sebep olan vitamin eksikliklerinin başında B12 vitamini, demir ve folik asit eksikliği gelir. Tiroit bezinin az çalışması durumunda kilo artışı, vücutta şişlik, kabızlık, fazla uyku uyuma yakınmalarının yanında en sık görülen yakınma yorgunluktur.

Halsizlik yakınmasının 15 günden fazla sürmesi ve günlük aktiviteyi bozması durumunda hekime başvurulmalıdır. Yapılan muayene sonrası tiroit fonksiyon testleri, tam kan sayımı, tam idrar analizi, kan şekeri, sedimantasyonla birlikte kan biyokimya paneli testleri istenmelidir.

Hastanın kronik yorgunluğa eşlik eden yakınmalarının yanında test sonuçları bizi kronik yorgunluğun altında yatan hastalığa götürür. Kronik yorgunluk nedenleri arasında psikolojik nedenler önde gelir. Hastaların bu yakınmalarını açıklayacak bir sebep bulunamadığı durumunda hastalar psikiyatrist tarafından değerlendirilmelidir. 

Yorgunluktan kurtulmanın yolu

Kronik yorgunluktan kaçınmak için sağlıklı beslenilmeli, alkol, sigaradan kaçınılmalı, düzenli uyku uyunmalı ve egzersiz yapılmalıdır. Sağlıklı beslenme günde en az 3 öğün sebze ve meyve içeren, kuru baklagillerin de yer aldığı, 3 ana ve ara öğünlerden oluşan beslenme şeklidir. Besinler gün içindeki kan şekeri dalgalanmalarını önlemek için glisemik yükü düşük ve posalı besinlerden seçilmelidir. Rafine karbonhidratlar mümkün olduğu kadar az tüketilmeli, sebzelerin vitamin değerlerinin kaybedilmemesi için buharda pişirme yöntemi tercih edilmelidir. Yeterince sıvı almayan, düzenli beslenmeyen kişilerde kronik yorgunluk daha sık görülür. Beslenme problemi olan hastalar, hekim kontrolünde vitamin desteği almalıdırlar.

Egzersiz, en az haftada 3 gün olmalı ve 2 egzersiz arasında 1 günden fazla ara olmamalıdır. Spor yapan kişilerde stresle başa çıkmayı sağlayan seratonin hormonu salgılanır. Spor yapan kişilerde hem enerji hem de günlük stresle başa çıkma kapasitesi daha fazladır. Bu nedenle egzersiz yapanlarda kronik yorgunluğa daha az rastlanır.