Spiraller En Etkili Korunma Yöntemi mi?

Gebelikten korunmak için herhangi bir yöntem kullanmadan cinsel ilişkide bulunan kadınların % 80-90'ı bir yıl içinde gebe kalır. Bu sebeple eğer bebek istenmiyorsa gebelikten korunma yöntemleri kullanılmalıdır. Bu yöntemler arasında etkili olanlarından biri de rahim içi araçlar (spiraller) dır.

Çeşitli tipleri vardır. En yaygın olanları bakırlı ve progesteron hormonu içerenlerdir. Ülkemizde bakırlı olanlar çok kolay temin edilebilmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın yaygın kurumlarında ücretsiz olarak da temin edilerek uygulanmaktadır.

Rahim içine uygulanır, rahim kanallarının hareketini etkileyerek yumurtanın rahim içine naklini önler, spermlerin yumurtanın yanına gitmesini engeller.

Döllenme olsa bile rahim içinin özelliklerini bozarak döllenmiş yumurtanın yerleşmesini engeller. Progesteron hormonu içeren rahim içi sistemler, ek olarak rahim ağzı kanalının salgıladığı, tıkaç görevi de gören sıvının koyulaşmasını ve kalınlaşmasını sağlayarak da spermlerin rahim içine geçmesini engellerler.

Bakırlı spiraller tipine göre 5 ila 10 yıl rahim içinde kalabilirler. Rahim içi sistemler 3 yıl süre ile koruma yapar ve kanamaların azalmasını sağlarlar. Çıkarıldığında doğurganlık geri döner.

Uygulama, gebelik olmadığından emin olunan her dönemde yapılabilir. Adet kanaması sırasında ya da bitimine yakın uygulanırsa hem gebelik olasılığı hem de rahim içi araca bağlı kanama ve ağrı azaltılmış olur.

Doğum sonrasında, ilk 10 dakika içinde, ilk hafta içinde veya doğumdan 6, sezaryenden 8 hafta sonra rahatça uygulanabilir.

Düşük sonrası eğer iltihabi bir durum yoksa hemen uygulanır.

Kimler için uygundur?

Yaş ve doğum sayısı sınırı yoktur, menopoz öncesi adet düzensizlikleri dahil her dönemde kullanılabilir.

Genital yol, yani cinsel organ enfeksiyonu veya bel soğukluğu, sifiliz ve bunlar gibi cinsel yolla bulaşan hastalık riski düşük olan hanımlar

Günlük, aylık, üç aylık kullanımı gerektirmeyen bir yöntem kullanmak isteyen hanımlar

Uzun süreli ve etkili bir aile planlaması yöntemi kullanmak isteyenler

Emziren hanımlar

Daha önce rahim içi araç kullanmış ve başarılı olmuş hanımlar

Bir ya da daha fazla çocuğu olanlar

Hormonal yöntem istemeyen veya 35 yaşın üzerinde sigara içen kadınlar

Adet kanamaları çok fazla olan kadınlarda gerekli incelemeler sonucunda hekimleri uygun görürse rahim içi sistemler tercih edilebilir, çünkü korunmanın yanında kanama miktarlarını da azaltırlar.

Kimler için uygun değildir?

Gebe ya da gebelik şüphesi olanlar

Halen ya da yakın geçmişte iç cinsel organlarında iltihap geçirenler

Halen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonu olanlar

Nedeni belirlenmemiş düzensiz veya anormal kanaması olanlar

Vajende iltihabı olanlar

İleri derecede kansızlık hastalığı olanlar

Ağrılı adet görenler

Dış gebelik geçirmişler

Rahimde uru olanlar veya rahim içinde perde vs. gibi yapısal bozukluğu olanlar

Rahim ağzı ileri derecede dar olanlar

Kalp romatizması olanlar

Lösemisi olanlar

Şeker hastalığı olanlar

AIDS veya savunma sisteminde başka bozuklukları olanlar

Steroid tedavisi olanlar

Ancak başka seçenekleri yoksa rahim içi araç kullanmalıdırlar.

Prof. Dr. Hakan Şatıroğlu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı