Soğuk havayla birlikte artmaya başladı! Tedaviye dirençli vakalar korkuttu… '5-10 dakikada bulaşıyor'

Uyuz, ‘Sarcoptes scabiei adlı mite’nin neden olduğu, ciltte yoğun kaşıntıya ve döküntülere yol açan bulaşıcı bir hastalık. Kapalı ortamlarda, özellikle kalabalık yerlerde, bulaşması daha kolay hale geliyor.

Özelikle kışın artan üst solunum yolu enfeksiyonları ve grip gibi hastalıklar, insanların hijyen konusundaki dikkatsizliklerini artırarak uyuzun yayılmasına zemin hazırlayabiliyor.

Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Makbule Dündar, uyuz vakalarının pandemi dönemi sonrasında hâlâ devam ettiğini ve son dönemde arttığının altını çizerek, “Özellikle pek çok tedaviye dirençli vakalar günümüzde dikkat çekiyor. Avrupa’da ve Suriye’de süre gelen göç hareketleri bunun yanında Kahramanmaraş ve Hatay depremi sonrası ülkemizde uyuz vakalarının artarak devam etmesine neden oldu” dedi.

KIŞLA BİRLİKTE ARTMAYA BAŞLADI

“Soğuk havalarda özellikle üst üste fazla giysi giymek, yünlü sentetik giysiler kullanmak terlemeye neden oluyor. Terleme de cilt yapısını bozduğu için uyuz böceğine daha duyarlı hale geliyor” diyen Uzm. Dr. Dündar, şöyle devam etti:

“Yine kış aylarında kapalı ortamlarda yakın temasta bulunmak, toplu taşımayı daha fazla kullanmak gibi durumlara bağlı olarak uyuz vakalarında artış gözlemleniyor. Bildiğimiz gibi uyuz yakın temas ile bulaşan bir hastalık. Terlemeye bağlı cilt yapısı ve ph düzeyi bozulduğu zaman pek çok hastalığa cildimiz açık hale geliyor. Bu nedenle cilt ph düzeyini düzenleyen doğru nemlendiricileri tüm vücudumuz için kış boyu kullanmak önemli.”

‘YAKIN TEMASTA ORTALAMA 5-10 DAKİKADA BULAŞABİLİR’

Uyuzun belirtilerine de değinen Uzm. Dr. Makbule Dündar, “Uyuzun en önemli belirtisi kişiyi geceleri uykudan uyandıran bir kaşıntıya sahip olması” dedi ve ekledi:

“Bu kaşıntı sıcak banyo sonrası da artar. Özellikle parmak araları, bilekler, koltuk altı, göbek deliği çevresi ve meme ucu gibi bölgelerde döküntüler ortaya çıkar. Yakın temasta ortalama 5-10 dakikada bulaşabilir. Kısa süreli el sıkışma veya sarılma genel olarak bulaşmaya neden olmaz. Bu kişide ilk temastan yaklaşık iki-altı hafta sonra hastalık belirtileri ortaya çıkabilir. Bir kişi daha önce uyuz geçirmiş ise bir-dört gün içinde belirtiler kendini gösterebilir.”

‘UYUZ BÖCEĞİ İNSAN VÜCUDU DIŞINDA BİR-İKİ GÜN BOYUNCA GİYSİLERDE YAŞAYABİLİYOR’

Uyuz böceklerinin insan vücudu dışında bir-iki gün arasında giysiler ve yatak takımlarında yaşamaya devam ettiğini vurgulayan Uzm. Dr. Makbule Dündar, “Kullanılan giysiler, iç çamaşırlar, havlular ve yatak çarşafları en az 60 derecede yıkanmalı. Ayakkabı veya tüylü oyuncak hayvan gibi uyuz süre vücut temasında bulunulan ve yıkanılarak temizlenemeyen eşyalar kuru bir biçimde 21 derecenin üstündeki plastik torbalarda en az üç gün muhafaza edilmeli. Yastıklı mobilyalar elektrikli süpürge ile temizlenebilir veya en az iki gün boyunca kullanılmayabilir” ifadelerini kullandı.

UYUZDAN KORUNMAK İÇİN NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİYOR?

“Hastalığın önlenmesi ve kontrolü için uyuz olan kişiyle yaşayan kişilerin aynı zamanda tedaviye alınması son derece önemli” diyen Uzm. Dr. Makbule Dündar, “Özellikle aile bireylerinin kaşıntının olup olmamasına bakılmaksızın mutlaka birlikte tedavi olması gerekiyor. Kişisel hijyene dikkat etmek, temiz giysi ve eşya kullanmak, başkalarının eşyalarını kullanmamak, uyuzlu kişiler ile temastan kaçınmak uyuzdan korunmaya yardımcı olacaktır” dedi.

NASIL BİR TEDAVİ YÖNTEMİ İZLENİYOR?

Uyuz tedavisinin günümüzde dirençli vakalar nedeniyle oral antiparaziter haplar ile baskılandığını söyleyen Uzm. Dr. Makbule Dündar, “Kişinin kilosuna göre doz hesaplanarak bu tedavi uygulanıyor. İlave olarak uyuz kremleri de kullanılıyor. İlk tedavi uygulandıktan sonra genellikle hastalar 10 gün sonra kontrole çağırılır. Dirençli vakalarda 10 gün sonra tekrar bir tedavi gerekebiliyor. Bazen tedavi süresi bir ayı da bulabiliyor” ifadelerini kullandı.

Parazitlerin öldüğü zaman belirtilerin yavaş yavaş ortadan kaybolduğuna da değinen Uzm. Dr. Dündar, “Bu süre genellikle bir-iki haftadır ama bazen kullanılan ilaçlara bağlı alerjik yan etkiler ortaya çıkabiliyor. Bunların da tedavi edilmesi gerekli” dedi.

Fotoğraflar: iStock