Sinsi problem varikosele dikkat!
Güncelleme Tarihi:
Varikosel, yaşla birlikte ilerleyici testis hasarı ile seyredebilen, erkek kısırlığının en sık rastlanan nedeni olan ve cerrahi ile düzeltilebilen bir hastalıktır. Üroloji Uzmanı Op. Dr. Cem Özlük konu hakkında bilgiler verdi.
Testislerde kirli kanı taşıyan toplardamarların aşırı derece genişlemesi ve kıvrımlaşması durumu ‘varikosel’ olarak tanımlanır. Testislerde gelişen bir varis türüdür. Genelde toplardamar genişlemesi genç yaşlarda görülür ve yerçekiminin etkisi ile ilerler. Kısırlığa yol açabilen bir etkisi vardır.
Hastalığın ilk aşamalarında belirgin bulgulara rastlanmaz. Zaman geçtikçe; testis torbalarının sarkması (skrotum), şişkinlik, kasıklarda ve bacağın iç kısımlarında hissedilen ağrı, sperm sayısında ve hareketlerinde gelişen bozukluklar olarak kendisini gösterir.
SOL TARAFTA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Ergenlik döneminde %15-20 ve ilerleyen yaşlarda %40-50 oranında görülür. Yaşı ilerleyen kişiler genelde kısırlık şikayeti ile başvurduklarında varikosel ve kısırlık belirtilerine de rastlanır. Testislerin sol tarafında bulunan toplardamarlar diğerine göre daha uzundur. Bunun nedeni, kirli kanı ana damara dik bir açı ile iletmeleridir. Varikosel rahatsızlığı bu yüzden sol tarafta daha sık görülür.
Aslında her iki tarafta da görülebilen bir rahatsızlıktır. Sol tarafta (%85) daha fazla görülür ve bir tarafta görülen rahatsızlık, diğer testisi de etkiler.
VARİKOSEL VE KISIRLIK ARASINDAKİ BAĞLANTI
Varikosel hastalığı ile kısırlık arasında bir ilişki olduğu biliniyor ancak hastalığın kısırlığa nasıl yol açtığı tam bilinmiyor. Bu durum ile ilgili bazı teoriler üretildi. En geçerli teori; varisleşen toplardamarlarda geriye doğru biriken kirli kan miktarı ısı artışına neden olur. Ayrıca testislerin iç basıncının artmasına da yol açarlar. Genişlemiş damarlarda oksijenin azalması durumu böbrek ve böbreküstü bezinden geriye doğru kaçan metabolik ürünlerin birikmesine neden olur. Bu da sperm üretimini olumsuz olarak etkiler ve kısırlığa neden olur. Zaten kısırlıkta görülen durum, sperm sayısında azalma ve sperm hareketlerinde yaşanan anormalliktir.
En belirgin tanı koyma şekli fiziksel muayenedir. Genelde birçok doktor tarafından elle muayene yapılarak tanı koyma işlemi yapılır. Elle muayenede, genişlemiş ve kıvrımlı hale gelmiş toplardamarlar hissedilir. Tanı, renkli doppler ultrasonografisi (USG) tarafından da kesin bir şekilde konulur.
VARİKOSEL İÇİN EN İYİ TEDAVİ YÖNTEMİ
Genel olarak ameliyat bilinen en iyi tedavi yöntemidir. Ancak herkese uygulanmaz. Hastalığın derecesine göre farklı yöntemlerle de tedavi uygulanır. Bu konuda uzman bir hekimin tedavi yöntemlerini uygulaması ve operasyonları yürütmesi önemlidir.
Genelde kısırlık şikayeti ile başvuranlara, testislerde gözle görülür bir küçülme varsa, şiddetli ağrısı olan ve ağrı kesicilere cevap vermeyen hastalara varikosel ameliyatı yapılır.
Yaklaşık 30-60 dakika arası sürer. Genel, spinal veya lokal anestezi altında yapılır. Sperm kanalı, temiz kanı taşımakla görevli testis atardamarları ve lenf damarları koruma altına alınır, varisleşmiş toplardamarlar bağlanıp bağlantısı kesilir.
Kasık bölgesinden 2 cm’lik kesi atılarak mikrocerrahi yöntemi ile yapılır. Uzman ve deneyimli doktor eşliğinde yapılan ameliyatlarda, %70-80 oranında spermde düzelme izlenir. Ameliyattan sonra 3-6 ve 12. aylarda tekrar hastanın sperm sayıları kontrol edilmelidir.