Septik şok (Sepsis) nedir, nasıl anlaşılır?
Güncelleme Tarihi:
Septik şok ya da diğer adıyla sepsis, Vücutta bir enfeksiyona neden olan bakterilerin kana karışması ile vücuttaki bağışıklık sisteminin bu bakterilere karşı büyük bir savunma tepkisi göstermesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Dünya çapında çok yaygın bir hastalık olmasına rağmen, çok fazla bilinmez. Septik şok nedir, nasıl anlaşılır sorularını gelin birlikte yanıtlayalım.
Herhangi bir mikrop veya basit bir enfeksiyon her zaman septik şoka neden olabilir. Başka bir deyişle septik şok, enfeksiyona bağlı olarak gelişen birden fazla organın çalışmasını engelleyen, şok tablosuna kadar gidebilen ve vücudun enfeksiyona karşı verdiği bir reaksiyonlar zinciridir.
Uzmanlar sadece enfeksiyonlar değil basit bir ameliyat, trafik kazası, enfarktüsün dahi septik şoka yol açabildiğini söylüyor. Dünyada her 3 saniyede bir kişi sepsisten kaybediliyor.
Her yıl yaklaşık 30 milyon kişi sepsis (kan zehirlenmesi) oluyor. Küresel Sepsis Topluluğu’nun verilerine göre sepsis her yıl yaklaşık yüzde 8–13 oranında artış gösteriyor. Kalın bağırsak ve meme kanserinden ölümlerin toplamından daha fazla hasta septik şoka giriyor ve hayatını kaybediyor.
Septik şok, bağışıklık sisteminin enfeksiyona karşı verdiği kontrolsüz aşırı yanıt sonucunda organlarının zarar görmesi ile meydana geliyor. Vücudun temel fonksiyonlarını kaybetmesi, dolayısıyla ölüm riskini artırıyor. Enfeksiyonun kontrol altına alınmadığı durumlarda, başta dolaşım ve solunum sistemindeki kalp, akciğer, böbrek, karaciğer gibi organlarda akut organ yetersizliklerine yol açıyor.
Septik şok nasıl anlaşılır?
Sepsise neden olan enfeksiyonlar başta akciğerler, idrar yolları, rahim olmak üzere herhangi bir organdan kaynaklanabilir. En çok stafilokok- steptokok türü olan bakteriler, daha nadiren virüs, mantar ve parazitler sepsise neden olabiliyor. Septik şok sonucunda bilinç bulanıklığı, tansiyon düşüklüğü, yaygın damar içi pıhtılaşma olur. Bu durumun sonunda ise geri dönüşüm oldukça zor hatta imkansızdır.
Septik şok nasıl engellenir, tedavisi nedir?
Septik şoktan ile karşı karşıya kalmamak için bağışıklık sisteminin güçlü tutulması gerekiyor. Bunun için de için stresten uzak durmak, sigara-alkol, uyuşturucu madde tüketilmemesi, dengeli beslenme ve hijyenik şartlara uyulması oldukça önemli. Sepsiste erken tanı konulması ve acil tedavi başlanması hayat kurtarabilir. Enfeksiyonla mücadele için antibiyotik tedavisi, solunum desteği, kan basıncını artırmak ve su kaybını önlemek için sıvı yüklemesi yapılır.
Sepsis belirtileri nelerdir?
Sepsisin en yaygın olarak görülen belirtileri şu şekildedir;
Ateşin 38 derecenin üzerinde seyretmesi
Kalp atış hızının dakikada 90 atışın üzerinde olması
Solunum hızının dakikada 20 soluğun üzerinde olması
Üşüme, ürperme ve titreme
Nefes darlığı
Bu belirtilerin görülmesi durumunda herhangi bir enfeksiyon şüphesi doğrultusunda bir uzmana görünmekte fayda vardır.