Güncelleme Tarihi:
Düzenli ve korunmasız bir cinsel birliktelik yaşayan çift, 1 yıl sonunda gebeliğe ulaşamıyorsa buna “primer infertilite” denir. Sekonder infertilite de ise, çift ilk bebeklerine sahip olmuştur ancak ikinci bebek istekleri gerçekleşmemektedir.
Sekonder infertilitenin en başta gelen sebebi hem erkek hem de kadın tarafında ilerleyen yaş durumudur. İnsanoğlunu işleyen bir mekanizma olarak ele aldığımızda, zaman ilerledikçe bu mekanizmada bazı aksamalar, bozukluklar oluşmasını makul karşılamak gerekir. Nasıl her makinenin bir miadı, düzgün çalışma süresi varsa, insan üreme sisteminde de zamanla aksamalar meydana gelebilmektedir.
Sekonder infertilite çoğu zaman kadının yumurtalık rezervine bağlı olarak ya da erkeğin sperm sayısı ve kalitesindeki bozulmadan ötürü meydana gelmektedir. İlk çocuğa sahip olan çift genellikle ikinci çocuğa sahip olmakta aceleci davranmamaktadır. İnfertilitede olduğu gibi sekonder infertilitede de, 1 yıllık korunmasız cinsel birliktelik sonucunda bir gebeliğin oluşmaması durumu söz konusudur.
Toplumumuzda infertilitenin çoğunlukla kadına bağlı sebeplerden oluştuğu gibi yanlış bir önyargı söz konusudur. Oysa erkek kaynaklı infertilite yüzdesi hiçte hafife alınacak boyutlarda değildir. Özellikle yaşa, strese, sigara kullanımına bağlı olarak sperm sayısı ve kalitesinde ciddi düşüşler yaşanmaktadır. Bazen en başından beri bu bahsettiğimiz sıkıntılara sahip erkek tesadüfi olarak bebek sahibi olabilmektedir. Fakat 2. gebelik isteği gündeme geldiğinde aradan geçen zamanla birlikte spermlerin durumu daha da kötüleşmekte ve doğal yollarla çocuk sahibi olmak zorlaşmaktadır.
Kadının üreme organlarında meydana gelebilecek aksaklıklar da gebeliğe engel teşkil edebilmektedir. Bunların başında endometriozis gelmektedir. Aynı şekilde yumurtalıklarda oluşan çeşitli kistik yapılar, rahimde oluşan polip ya da miyomlar da gebeliği engellemektedir.
Bir diğer sebep ise kadında oluşabilecek tiroit bezi rahatsızlıklarıdır. Tiroit hormonundaki düzensizlik gebe kalmayı engellediği gibi oluşan gebelikte de düşük ihtimalini yükseltmekte ve risk oluşturmaktadır.
Annede yumurta, babada da sağlıklı sperm bulunduğu sürece yumurtlama tedavisinden, tüp bebek tedavisine kadar uzanan çeşitli tedavi seçenekleriyle çocuk sahibi olmalarına çalışılacaktır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Prof. Dr. Hakan Şatıroğlu