Savant sendromu nedir?
Güncelleme Tarihi:
Savant sendromu, çoğu insanda bulunamayacak üstün yeteneklerin ve zihinsel becerilerin, ağır gelişimsel ya da zihinsel yetersizliği olan insanlarda olma mucizesidir. Peki, savant sendromu hangi hastalıklarla görülür? Belirtileri nelerdir? Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr Ebru Kolsal konu hakkındaki bilgilerini aktardı.
Savant sendromlu kişilerde bellek, matematik, bazen sanat ya da müzik alanında çok ileri yetenekler görülebilmektedir. Otistik spektrum bozukluğu olan bireylerin %10’unda da savant sendromu görülebilir. Bunun yanı sıra diğer gelişimsel bozukluğu olan bireylerde, merkezi sinir sistemi hasarı olan bireylerde ya da görme özürlü bireylerde savant özelliklerine rastlanabilir.
ERKEKLERDE GÖRÜLME OLASILIĞI DAHA YÜKSEK
Savant sendromuna erkeklerde kızlara oranla 6 kat daha fazla rastlanır. Savant sendromlu olgular sıklıkla müzikle ilgili özellikle piyano çalmakla ilgili üstün yetenekli olabilir. Bundan başka resim veya şekil verme gibi sanatsal aktiviteler, takvim hesaplama, matematik becerisi, mekanik ya da mekansal becerilerde üstün yetenekli olabilirler. Bazen çok farklı dilleri öğrenebilme, koku, tat, görsel duyuları ayırt edebilme ya da saat kullanmadan zamanı eksiksiz tahmin edebilme gibi üstün yetenekleri olabilir. Tüm savant olgularının çoğunda bellek konusunda üstün yetenekli olmakla beraber genellikle diğer alanların yalnızca birinde üstün yeteneklidir.
DOĞUŞTAN YA DA SONRADAN GELİŞEBİLİR
Savant sendromu doğuştan ya da sonradan gelişebilir. Geçirilmiş kafa travması sonrası ya da demans sonrası ortaya çıkan savant sendromları bildirilmiştir. Savant özellikleri ayrıca tik bozukluğu ve obsesyonlarla giden Tourette Sendromlu çocuklarda da olabilmektedir.
Sonuç olarak savantik özelliklere çoğunlukla gelişim geriliği ya da zihinsel geriliği olan bireylerde daha sık rastlandığı için bu özellikleri olduğunu düşündüğümüz çocuklarımıza özelliklerini fark etmemizi sağlayacak değerlendirmeler yapılmalı ve fark edilen bu üstün özellikleri işlevsel hale getirebilmesi için desteklenmelidir. Mesela müzik konusunda üstün yetenekleri olan bir çocuk müzik yönünde desteklenirken, matematiksel becerileri yüksek olan bireyler bu yönde desteklenmelidir.