Ramazan ayında tiroid ilaçları nasıl kullanılmalı?
Güncelleme Tarihi:
Ramazan ayı boyunca oruç tutan kişilerin yaşam şekilleri, beslenme ve uyku düzenleri de değişiyor. İçinde bulunduğumuz dönemde koronavirüs (Covid-19) salgını ile baş etmeye çalışırken bu değişiklikler daha belirgin hale geldi. Peki, oruç tutmak isteyen ve kronik hastalığı nedeniyle düzenli ilaç alması gereken hastalar ne yapmalı? Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ali İlker Filiz ramazan ayında tiroid ilaçlarının kullanım şeklini anlatıyor.
Şeker, tansiyon, kalp, tiroid, dolaşım bozukluğu, epilepsi, astım, böbrek ve kanser hastalarının ilaçlarını düzenli bir şekilde kullanmaları son derece önemlidir. Düzen bozulduğunda ya da ilaçların alımı unutulduğunda hastalar hayati risk ile karşı karşıya kalabilir. Hastalar mutlaka kendi hekimlerine danışmalı ve eğer oruç tutmasında genel sağlık durumu açısından bir engel yoksa ilaçlarını iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanmalıdır.
İlaçlar iftarda mı sahurda mı alınmalı?
Bu ilaçların dozları, alım zamanları ya da açlık tokluk durumuna göre kullanım şekilleri değişebilir. Oruç tutacak hastalar için de özellikle açlık ve tokluk tanımı zaman zaman kafa karışıklığına neden olabilir. Eğer hekiminiz size ilacınızı tok olarak almanız gerektiğini söylediyse, sizin bu ilacı ya yemek yemeye başlamadan yarım saat önce almanız ya da yemek yedikten sonraki iki saatlik süreç içerisinde almanız gerekir. Eğer ilacınızı aç olarak içmeniz gerekiyorsa, yemekten iki saat öncesiyle yarım saat öncesine kadar olan süre içinde ilaç dozunuzu almalısınız. Bu zamanlamalara uyulmadığı durumlarda ilacın etkinliği düşmektedir. Ramazan ayı süresince ilaç dozları ve kullanım zamanları mutlaka ilgili hekime danışılarak değiştirilmelidir. Hekim önerileri alınmadan yapılacak değişiklikler hastalığın seyrinde hoş olmayan tablolar oluşturabilir.
Tiroid bezinin fonksiyon bozuklukları farklı klinik tablolar ile karşımıza çıkabilir. Hipotiroidi, yani tiroid bezinin az çalışması durumu genelde kadınlarda daha sık görülür ve sıklıkla sebebi haşimato tiroiditi’dir. Bu durumda hastalara tiroid hormonu desteği verilmelidir. Böyle bir destek tedavisi için alınan ilaçlar mutlaka aç karna alınmalıdır. Bazı hastalarımız bu ilaçları yanlış olarak tok karna almakta ve bu da ilacın etkisini azaltmaktadır. Yanlış kullanım nedeniyle hastalığın seyrinde iyi yönde bir gelişme olmamakla birlikte zaman zaman kötüye gidiş bile görülebilir. Bu nedenle doğru ilaç, doğru zamanlama ve doğru doz ayarlanması son derece hassas bir konudur. Tiroid ilaçları sabah kahvaltı yapmadan yarım saat önce alınmalıdır. İlaç etkisini en iyi bu durumda gösterir.
Oruç tutmasında engel olmayan tiroid hastaları ilaçlarını şu şekilde alabilirler:
-İftar saatinde su ile alınabilir ve en az 30 dakika bekledikten sonra yemek yenmelidir.
-İftar saatinde yemek için bu süreyi beklemek istemeyenler ise sahura kalktıklarında hemen ilaçlarını alırlar ve 30 dakika sonra sahur yaparlar.
-Gece sahura kalkmadan oruç tutanlar ise yatmadan önce ilaçlarını alabilirler. Ancak öncesinde en az 2 saat herhangi bir şey yenmemiş olmalıdır.
Bazı hastalarda ise hipertiroidi denilen tiroid bezinin çok çalışması durumu söz konusu olabilir. Hipertiroidinin farklı nedenleri olmakla birlikte eğer artmış fonksiyonu kontrol altına almak için ilaç kullanılması gerekiyorsa, bu ilaçlar yine ilgili hekimin görüşü ve onayıyla ayarlanmalıdır. Artmış tiroid fonksiyonlarına neden olan durum eğer hastanın oruç tutmasına engel değilse ve hekim hastanın genel sağlık durumu açısından oruç tutmasına izin verirse, ilaç saatleri iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanabilir. Bu ilaçları tok karna almak gerekmektedir. Ramazan ayı bitiminde mutlaka tiroid hormonları kontrol edilmelidir.