Güncelleme Tarihi:
Protein kaçağı, en kısa tanımıyla, vücutta böbreğe ait olan hücrelerin işlevlerini yerine tam olarak getirmemesi sonucu ortaya çıkan bir hastalık olarak bilinir.
Protein Kaçağı Neden Olur?
Protein kaçağı, pek çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu hasar sık sık böbrekte yer alan küçük kan damarları arasında meydana gelmektedir. Glomerül denilen bu yapılar, böbrekten geçen kanı süzer ve gereksiz maddelerin idrar sayesinde atılmasını sağlar. Vücut için gerekli olan şeyleri ise kanda bırakır. Kan damarından vücut dokusuna karşı aşırı sıvı difüzyonu engellenir. Yani sonuç olarak bu sıvı dengesi korunur.
Glomerüller hasara uğradığı zaman proteinin fazla bir şekilde atılmasına izin verir ve protein kaçağı meydana gelir. Protein kaçağında böbrek filtre sisteminde sızıntı vardır. Bu sızıntı idrar yoluyla büyük bir miktarda protein kaybı ile sonuçlanır. Protein kaybı sonucunda sıvı vücut dokularına geçmesi ile birlikte kol, yüz, bacaklarda ödem meydana gelir. İlk olarak göz kapaklarına bu durum yansır. Bunların yanı sıra diğer nedenler şu şekildedir:
1. Diyabet böbrek hastalıkları, böbrekte hasara yol açabilmektedir.
2. Minimal değişiklik hastalık, çocuklarda sık sık görülen protein kaçağı nedenleri arasında bulunur. Bu hastalık böbreklerin işlevinde bozukluğa sebep olur. Böbrek dokusu incelenmeye alındığında ise normale yakın ya da normal bir yapıda görülür. Bu hastalıkta böbreğin neden fonksiyon bozukluğa uğradığı tespit edilmez.
3. Amiloidoz, amiloid proteini adı verilen maddenin organ içerisinde birikmesi nedeniyle ortaya çıkar.
Protein Kaçağı Belirtileri Nelerdir?
Protein kaçağına bağlı olan pek çok belirti bulunur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
1. Yorgunluk hissi,
2. İştah kaybı olması,
3. Vücut ağırlığında artış yaşanması,
4. Kan lipit düzeyinde yükseklik olması,
5. Hipertansiyon,
6. İdrarda sık sık köpüklenme olması,
7. Yüzde, göz kapaklarında, ayaklarda, kollarda, bacaklarda, ayak bileklerinde ödem meydana gelmesi,
8. Enfeksiyona karşı olan duyarlılığın artması,
9. Kemiklerde yumuşama hissi ortaya çıkması ve D vitamini eksikliği olması,
10. Kanda pıhtı oluşmasına eğilim meydana gelmesi,
11. Kandaki proteinde eksiklik yaşanması olarak sıralanabilir.
Protein Kaçağı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Protein kaçağı tedavi edilmediği zaman böbrek yetmezliği hastalığına neden olur. Günlük hayatta kronik böbrek yetmezliklerinin ilk bulgusu olarak idrarda protein kaçağı göz önünde bulundurulur. Böbrek yetmezliğine en çok sebep olan hastalık ise diyabet olarak bilinir. Diyabet hastalarında böbrek tutulumu olup olmadığı idrarda yapılan protein testi ile anlaşılır.
Erken dönemde protein kaçağı tespiti yapmak hastaların böbrek yetmezliği yaşamaması adına çok önemli bir durumdur. Buna benzer bir şekilde yüksek tansiyon tanısı olan hastalarda da aralıklı takipler yapılmalıdır. İdrardaki protein miktarı böbrek yetmezliği açısından önemlidir. İdrardaki protein ne kadar fazlaysa böbrek yetmezliği de o kadar hızlı bir şekilde gelişir.