Pek çok kadında görülüyor! Farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkıyor

Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Emel Kurtoğlu Özdeş, kadınlarda istemsiz idrar kaçırmanın kişiye özel tedavilerle ortadan kaldırılabileceğini belirterek, konu ile ilgili önemli önerilerde bulundu.

İdrar kaçırma her kadında farklı nedenlerden kaynaklanıyor

 • Stres tipi idrar kaçırma: 50 yaş altı kadınlarda daha sık görülen stres tipi idrar kaçırma; öksürme, hapşırma, gülme ve ıkınma gibi durumlarda istemsiz bir şekilde ortaya çıkabilir. 

• Sıkışma tipi idrar kaçırma: İleri yaş kadınlarda daha fazla görülen bir idrar kaçırma tipidir. İdrara çok sıkışık hissetme ve acil idrar yapma isteği ile birlikte görülen bu tip idrar kaçırmaları mesane anormallikleri veya nörolojik hastalıklar sebep olabilir.

• Taşma tipi idrar kaçırma: Mesane kaslarının yeterince çalışmadığı veya mesane çıkışını daraltan tümör ya da taş varlığı gibi durumlarda görülen bir idrar kaçırma tipidir.

• Fonksiyonel idrar kaçırma: Romatizmal hastalıklar ya da felç gibi hareket kısıtlılığı olan hastalarda görülen bir idrar kaçırma tipidir. Harekete geçerek tuvalete gitmeyi engelleyen düşünce ve bilinç bozukluğu (bunama, merkezi sinir sistemi hastalıkları vb) gibi hastalıklar neden olabilir.

• Sürekli idrar kaçırma: Mesane veya alt üreme sistemi ameliyatlarına ya da kanser tedavisi sırasında uygulanan radyasyon tedavisine bağlı ortaya çıkan mesane ve vajen arasındaki anormal açıklıklardan (fistül) sürekli idrar gelebilir.

• Sistematik hastalıklara bağlı idrar kaçırma: Mesane kaslarının düzenli kasılmasını etkileyebilen merkezi sinir sistemi hastalıkları (Parkinson hastalığı, omurilik yaralanmaları, kafa içi basınç artışı gibi), idrar yollarını mekanik olarak etkileyen veya yapısını bozan komşu organ kanserleri, yapısal bozukluklar (fazladan üreter, üretral divertikül) veya diyabetes mellitus gibi sistemik hastalıklara bağlı idrar kaçırmadır.

• Geçici tip idrar kaçırma: İdrar yolu enfeksiyonları, çeşitli ilaçların kullanımı (bazı hipertansiyon, alerji, depresyon ve psikoz ilaçları, östrojen içeren ilaçlar, sakinleştiriciler ve kas gevşeticiler), fazla alkol, kafein tüketimi gibi durumlara bağlı geçici idrar kaçırma olabilir.

• Karışık tip idrar kaçırma: Karışık tip idrar kaçırma ise hem stres hem de sıkışma tipleri ile birlikte görülür.

Depresyon ve fazla kilolarınız idrar kaçırmanıza neden olabilir

İstemsiz idrar kaçırmalar çoğu zaman genetik faktörler, menopoz, ileri yaş, çok sayıda normal doğum, üreme organlarındaki sarkıklıklar, vajinal operasyonlar ve vajinal radyasyondan kaynaklanabilir. Fazla kilolar, depresyon, sigara, alkol ve fazla kafein tüketimi de önemli etkenlerdendir. İstemsiz idrar kaçırmaların aniden başlaması, kanamalı olması veya hastada karın ağrısı şikayetine neden olması durumunda hiç vakit kaybetmeden alanında uzman bir doktora görünmek gerekir.

İstemsiz idrar kaçırmalarınızdan kısa sürede kurtulabilirsiniz

İdrar kaçırmadan kişiye özgü planlanan tedavi yöntemleri ile kurtulmak mümkün olabilmektedir. Hastanın idrar kaçırma nedeni ve tipi belirlendikten sonra uygun tedavi yöntemi belirlenir. Öncelikle hastanın yaşam şeklini değiştirmesi, alkol, sigaradan ve kafein gibi içeceklerden uzak durması, fazla kilolarından kurtulması, stres ve depresyon gibi olumsuz durumlardan kurtulması gerekir. Daha sonra ise hasta düzenli olarak pelvik taban kasları egzersizleri (Kegel vb) yaparak stres tipi idrar kaçırmadan kurtulabilir. Sıkışma tipi idrar kaçırma tedavisi için mesane eğitimi en etkili yöntemdir. Hem stres hem de sıkışma tipi idrar kaçırması olan menopoz dönemindeki kadınlarda bu yöntemlere topikal vajinal östrojen eklenmesinin de faydalı olacağı düşünülmektedir. Tüm bu önlemler en az 6 hafta uygulanmakta, fayda görülmediği takdirde de medikal veya cerrahi yöntemlere geçilmektedir.

Bazı idrar kaçırma tiplerine cerrahi işlem gerekebilir

Daha hızlı ve etkili tedavi gerekliliği olan veya anatomik olarak müdahale gerektiren (organ sarkması, tümör vb) gibi durumlarda cerrahi seçenekler gündeme gelmektedir. Ancak cerrahinin hangi hastalara uygulanacağı özellikle idrar kaçırma tipine bağlıdır. Örneğin stres tipi kaçırmalar cerrahiden daha fazla fayda görürken, sıkışma veya karışık tip idrar kaçırmalarda aynı başarı elde edilemeyebilir, hatta sıkıntı daha da şiddetlenebilir. Problemin kaynağı olabilecek sistemik hastalıklar (santral sinir sitemi hastalıkları, felç, kanser, romatizma, bunama vb) veya kullanılan ilaçlar değerlendirilmeli ve mümkünse düzenlenmelidir. Özellikle taşma tipi, fonksiyonel tip, sürekli veya geçici tip idrar kaçırmada bu problemlerin düzeltilmeye çalışılması oldukça önemlidir. Yine gebelik ve bilişsel bozukluk durumlarında (Alzheimer hastalığı, bunama vb) özel olarak hasta değerlendirilmeli ve buna göre tedavi düzenlenmelidir. İdrar kaçırmanın hayatı olumsuz etkilemesine ve sizi toplumsal hayattan soyutlamasına engel olmak için bir an önce bu konuda tecrübeli bir uzman hekime başvurmak önemlidir.