Güncelleme Tarihi:
Kadınların özel günlerinde sıklıkla deniz ve havuza girerken kullanmayı tercih ettikleri vajinal tamponlar, doğru kullanıldığında pedler kadar güvenli ve hijyenik. Yanlış kullanımla toksik şok sendromu denilen soruna yol açılabileceğini söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Furkan Kayabaşıoğlu, dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Tampon kullanımında yaşanabilecek ciddi sorunlar, yanlış uygulanmasından ziyade yanlış zamanda geri çekilmesinden oluşur. Uygulama sırasında yapılan hatalar ile yaşanılacak en önemli sıkıntılar, kadının kendini rahatsız hissetmesi ve tamponun kanı sızdırmasıdır. Geri çekilmenin geciktirilmesi ile hayatı tehdit edebilen, Toksik Şok Sendromu adı verilen tabloya neden olunabilir.
Toksik Şok Sendromunun Belirtileri
Toksik şok sendromuna aslında vücudumuzda ve çevremizde sıkça yer alan bir bakteri olan stafilokoklar yol açmaktadır. Bu bakterilerin salgıladığı toksinler ile bir nevi kan zehirlenmesi oluşmaktadır. Vajinal tampon uygulamasının neden bu şok tablosuna yol açtığı net ortaya konulamamış olsa da literatür bize tampon-şok tablosu ilişkisini net biçimde ortaya koymaktadır.
Toksik şok sendromunda, böcek-yılan sokması benzeri bulgular oluşmaktadır. Ani yükselen ateş, üşüme, bulantı-kusma, kas ağrıları, halsizlik, baş ağrısı sıklıkla görülen belirtilerdir. Ender gözüken ama son derece agresif seyreden, ölüme yol açabilen bu tablo aslında çok kolay önlenebilmektedir.
Alınacak Önlemler Neler?
Kadınlar vajinal tamponu yerleştirdikten 4-8 saat sonra mutlaka tamponlarını geri çekmelidirler. Tampon çekildikten sonra yeni ve temiz bir tampon yeniden uygulanabilir. Bu durumda toksik şok sendromu riski sıfıra yakın olmaktadır. Yapılan en sık yanlış vajinal tampon ile gece yatılmasıdır. Bu durumda tampon uzun süre vajinada kaldığında risk artacaktır.
Uygulama süresi dışında dikkat edilmesi gereken diğer hususlar; adet kanaması için yeterli olacak en küçük tamponu kullanılması, aynı anda birden fazla tampon uygulanmaması ve adet dönemi dışında akıntı nedeni tampon kullanılmamasıdır. Ayrıca sadece pamuk içeren tamponlar kullanılmalıdır. Parfümlü tamponlarda alerji riski daha yüksektir. Bunun dışında aşağıdakiler asla yapılmaması gerekenler listesini oluşturur.
• Vajinal tamponlar asla 8 saatten uzun uygulanmamalıdır.
• Gece yatarken tampon uygulanmamalıdır.
• Aynı anda birden fazla tampon uygulanmamalıdır.
• Vajinal akıntı nedeni ile tampon kullanılmamalıdır.
• Vajinal tampon varlığında cinsel ilişkiye girilmemelidir.
Vajinal Tamponla Tuvalete Gidilir mi?
Vajinaya yerleştirilen tampon idrar çıkış deliğini ve anüsü etkilememektedir. Bu nedenle vajinada bulunan tampon tuvalete gidilmesine engel değildir. Tuvalete gittikten sonra da vajinal tamponunun değiştirilmesi gerekmemektedir.
Tamponu Kullanırken Eller Yıkanmalı
Hijyen kurallara uygun davranıldığında, özellikle uygulama öncesi ellerin yıkanması ile vajinal tamponlara bağlı gelişen enfeksiyon riski çok yüksek değildir. Ayrıca bu tamponlar zaten 4-8 saatten kısa sürede çıkarılacakları için de enfeksiyon oluşumunu artırmazlar. Vajinal tamponlar adet kanının hava ile temas ettiğinde oluşan kokunun oluşmasını da engelleyerek kadınlara konfor sağlayabilirler.