Güncelleme Tarihi:
Günlük hayatta devamlı hareket eden parmaklarımız dijital iletişimin artmasıyla fazladan kullanılır oldu. Pandemi süreci ise bu duruma bağlı sorunların açığa çıkmasını hızlandırdı. Pandemi dönemi ile birlikte omurga hastalıkları ile kas ve eklem ağrılarının arttığını dile getiren Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan, Bu ağrıları tetikleyen birçok faktör mevcut. Ağrıların artmasında hareketsizlik, beslenme bozuklukları, kilo alımı ve stres etken rol oynuyor. Telefon ve tablet bilgisayarların fazla kullanımına bağlı olarak duruş bozuklukları, el bilek ve parmaklarda ağrıya yol açan tendon iltihaplanmaları, tetik parmak ve kist oluşumu ile uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlüğe neden olabilen sinir sıkışmaları yaşanabiliyor ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan, akıllı cihazların parmaklarda yol açtığı kas ve eklem ağrılarını şöyle sıraladı:
Tetik parmak; parmaklarımıza hareket veren kasların aşırı kullanılması nedeniyle tendonların içinden geçtikleri kanallarda sıkışması ve takılması durumudur. Kireçlenme; kıkırdak yapısının bozulmasına bağlı olarak elde tutukluk ve ağrı hissinin yaşanması veya şekil bozukluklarının gelişebilmesidir. Tendinitler; devamlı klavye, fare kullanımı veya cep telefonunda mesaj yazılması sonrası görülebilir. Ödem ve zedelenme durumudur. Bağ Zorlanmaları; özellikle telefonu tek elle tutma ve başparmağı kaydırma hareketine bağlı oluşan küçük yaralanmalardır.
Ağrılardan korunmak için hangi hareketler yapılmalı, nelere dikkat edilmeli?
Ağrı oluşumunu tetikleyen nedenlerden mümkün olduğunca uzak durulması gerektiğini söyleyen Özcan, şu önerilerde bulundu:
"Sağlıklı beslenmeliyiz. Psikolojimizi rahatlatacak aktiviteler yapabiliriz. En önemlisi de düzenli egzersiz yapmalıyız. Özellikle de kalp, damar ve akciğerlerimizin dayanıklılığını arttıran aerobik egzersizlere önem vermeliyiz. Bunun için de evde eğer varsa yürüyüş bantları veya sabit bisiklet kullanılabilir, yoksa da ev içi tempolu yürüyüş, dans ve ip atlama gibi aktiviteler yapılabilir. Egzersizlerin sağlıklı kişilerde haftada en az 5 gün ve 30 dakikanın üzerinde yapılmasını öneriyoruz. Yine kuvvetlendirme egzersizleri, eklem hareket açıklığını arttırmaya yönelik egzersizler, esneme ile denge egzersizlerini de önermekteyiz. Bunları da haftada 2-3 gün yapmalıyız. Burada özellikle altını çizmek istediğim nokta hastaların sağlık durumlarına ve yaşlarına göre egzersiz tipinin, yoğunluğunun ve süresinin ayarlamasının gerektiğidir. Kalp-damar, akciğer ve şeker hastalarının mutlaka doktor önerileri doğrultusunda egzersiz yapması gerekir."
Bilgisayar ve telefon kullanımında nelere dikkat edilmeli?
Pandemi döneminde çocukların da tablet ve telefon kullanımının arttığına dikkati çeken Didem Sezgin Özcan, aileler için ise şu uyarılarda bulundu:
"Çocuklar baş önde pozisyonda uzun süre telefonla ilgileniyor. Bu durumda öncelikle kullanım sürelerinin kısaltılması gerekiyor. Başın dik tutulması konusunda uyarılarda bulunulmalı. Ekrandan okuma yapılıyorsa telefon çene hizası ya da hafif altında duracak şekilde okuma yapılmalıdır. Tendon zedelenmelerini önlemek için telefon her iki elle tutulmalıdır. Sadece başparmak değil işaret parmağı da kullanılmalıdır. Eğer uzun mesajlaşmalar yapacaksak da sesli mesaj özelliğinden ve ses tanıma yazılımlarından faydalanabiliriz. Çalışma süreleriniz fazla ise telefon ve tabletten çalışmak yerine masaüstü bilgisayarlardan çalışmayı öneriyoruz. Masa ve sandalyelerin ergonomisine de çok dikkat etmemiz gerekiyor. Sırtımızı sandalyeye yaslayarak dik pozisyonda oturmalıyız. Dizlerimiz 90 derecede bükük olmalı ve ayaklarımız yere temas etmelidir. Monitör göz hizasında ve tam karşımızda olmalıdır. Klavye ve mouse kullanırken de bileğimizin düz olmasına dikkat etmeliyiz. Çalışma sırasında 20 dakikada bir 2-3 dakikalık molalar vermeliyiz. Günlük hayatta bu önlemleri alarak kas ve eklem ağrılarını en aza indirebiliriz."