Pandemi çocukların varis şikayetlerini artırdı

Pandemi döneminde yaşanan fiziksel aktivite azlığı ve kilo almanın kalp damar sağlığı üzerindeki yıkıcı etkisinin sanıldığından daha büyük olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Bekir İnan, “Yapılan çalışmalarda, COVID-19’un damar duvarları üzerinde güçlü bir enflamatuar (iltihap yapıcı) etkiye sahip olduğu görülmüştür. Diğer risk faktörleriyle bir araya geldiğinde de COVID-19’un derin toplardamarlarda pıhtılaşmayı artırıcı etkisi olduğu ve bunun sonucunda oluşan pıhtıların akciğere giderek ölüme yol açtığı görülmüştür” dedi ve sözlerine şöyle devam etti: “Yaklaşık bir yıldır yapılan pek çok sayıdaki çalışmada, varisi veya venöz yetmezliği olan hastaların şikayetlerinde artış meydana geldiği görülmüştür. Bu süreçte evde kalma, durağan bir yaşam sürme, fiziksel hareketlerin kısıtlanması, kilo alma gibi faktörlerin de etkisi ile varisleri az düzeyde olan hastalarda ilerleme, ağrı, kramp, sızlama gibi belirtilerin ortaya çıktığı saptanmıştır.”

Çocuklarda varis görüntüsü farklı olur

Çocuklarda varis oluşumunu standart varis görüntüsü ile karıştırmamak gerektiğini ifade eden İnan, ebeveynlerin şu detaylara dikkat etmesini önerdi:

1. Tek bir bacakta şişlik, boyutsal farklılık ve damar belirginleşmesi
2. Her iki bacak ve ayak bileklerinde oluşan kalınlaşma
3. Damar belirginleşmesi olmaksızın meydana gelen bacak kalınlaşması
4. Hemanjiom (damar beni) ile birlikte oluşabilecek renk değişikliği
5. Harita gibi damar anomalileri ya da varis görüntüsü (Bu durumda da erişkinlerde görülen varis görüntüsünde olurlar)

Çocukluk çağında genelde damar anomalileri akla gelir ve varis olasılığı ekarte edilir. Damar anomalisi değilse, varis olasılığı üzerinde durulur. Bunun nedeni de varisin genellikle genetik yatkınlıktan kaynaklanıyor olmasıdır. Varis, çocuklarda ileriki dönemde kronik venöz (toplardamar) yetmezliğine neden olabilir. Bir hastalığın kronikleşmesi, tedavi sürecinin de zorlaşması anlamına gelir. O nedenle çocukluk çağında yaşanabilecek olası varis problemlerinin önlenmesi için erken tanı oldukça önemlidir. Fakat şuna dikkat etmek gerekir çünkü, varisin tedavisi her zaman ameliyat değildir.

Çocuklara standart varis tedavisi uygulanmamalı

Varis tedavisinin çocuklarda ve yetişkinlerde aynı olmadığını ve olmaması gerektiğini söyleyen Bekir İnan, “Çocuk hastalarda doğuştan derin toplardamarların olmama ihtimalini her zaman göz önünde bulundurmalıyız. Çocuklar bize kocaman varislerle geliyor ama onlar normal varis değil! Çocuklardaki varislere herhangi bir şekilde müdahale edersek onların dolaşımını bozabiliriz. Çünkü kirli kanı vücuda götürecek tek damar varis damarlarıdır. Varis hastalarında biz varisleri alıyoruz. Fakat çocuklarda böyle bir müdahalede bulunma şansımız yok. Her varis hastası ameliyat edilemez ya da varis damarını yok etme gibi bir yaklaşımda bulunulamaz. Hal böyle iken çocuklarda daha dikkatli davranmak ve mutlaka altta yatan genetik bir rahatsızlık ya da bir damar anomalisi olup olmadığını araştırmak gerekir. Çünkü bir damar anomalisinin sonucu da varis olabilir. Bunu asla unutmamak gerekir. Dolayısıyla varis teşhisi konulan çocuklara da standart varis tedavisi asla uygulanmamalıdır. Altta yatan ciddi bir patoloji var ise ve bu gözden kaçırılır ya da göz ardı edilirse istenmeyen sonuçlar doğurabilir. O yüzden çocukluk çağındaki varislerle ilgili mutlaka tecrübeli bir kalp damar cerrahisi kliniğine başvurmaları gerekir” dedi.

Pandemi döneminde varis tedavileri ihmal edilmemeli

Sonuç olarak hastaların, pandemi dönemlerinde de varis ve venöz yetmezlik sorunlarına önem vermeleri ve tedavilerini aksatmamaları gerektiğini belirten İnan, “Çünkü yapılan kısa dönemli çalışmalar, varis ve venöz yetmezliğin erken dönemde teşhis ve tedavisinin yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır” diye konuştu.