Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmeti almak için engel yok

Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri çalışanları ve kurucuları şu günlerde neler yapabileceklerini, nasıl faydalı olabileceklerini düşünmeye devam ediyor. Özel Eğitim Kurumları Federasyonu Başkanı Yunus Kılıç ve çalışma arkadaşları çözüm arayışlarını sürdürüyor.

Özel Özel Eğitim Kurumları Federasyonu’na üye olan Psikolog Çisem Özkan, Dünya Sağlık Örgütü’nün engelli bireyler ve aileleri için açıklamış olduğu tavsiyeleri referans alarak bazı çözüm önerilerinde bulundu. 

-Engelli bireylerin ailelerinin COVID-19 salgını boyunca almaları gereken fiziksel önlemlerin ilki özbakım ve temizlik ihtiyaçlarını büyük bir titizlikle karşılamaktır. Çünkü engelli bireyler zihinsel ve fiziksel sınırlılıklarından dolayı temel hijyen kurallarına uymada güçlük yaşayabilir. Bu yüzden özellikle özbakım ve temizlik ihtiyaçlarını karşılayan yakınlarıyla sosyal mesafeyi ayarlayamayabilir. Yakınlarının COVID-19’a yakalanması onlar için karantina sebebi olabilir.

-Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri tarafından özbakım becerileri uzman öğretmenlerinin hazırlamış olduğu öğrenci-veli takip çizelgeleriyle kontrol edilebilir, evde engelli bireyin ve yakınının COVID-19 salgınından korunması için aldığı tedbirler periyodik şekilde kayıt altına alınarak desteklenebilir, karşılaşılan güçlükler konusunda aileye temizlik ve hijyen konusunda bilgilendirici online eğitimler verilebilir.

-Engelli bireylerin solunum ve bağışıklık sistemine bağlı rahatsızlıkları nedeniyle ağır bir COVID-19 vakası geliştirme riskleri daha fazla olabilir.

-Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan öğretmen, fizyoterapist ve psikoloğun katılımıyla oluşturulacak sosyal destek ünitesi tarafından her gün engelli birey ve ailesine online destek sağlanabilir, ihtiyaç duydukları kaynaklara ulaşma (ilaç vb.) konusunda merkezler tarafından ulaşım desteği sağlanabilir.

-Engelli bireylerin enfeksiyon risklerini azaltmak için (el yıkama, dezenfektan ulaşımı vb.) karşılaşabilecekleri zorlukları önceden belirlemek çok önemlidir.

-Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi çalışanları tarafından yapılan online görüşmeler aracılığıyla yaşanılan zorluklar tespit edilip kaynaklara ulaşımı konusunda engelli bireyin ailesine özel geliştirilmiş planlamalarla destek olunabilir.

-Engelli bireye ve ailesine yardım edebilecek “Destek Ağı” oluşturmak faydalı olabilir. Destek Ağı’nda bulunan kişilerden birinin COVID-19 a yakalanması halinde destek ağının yerine geçebilecek “Yedek Destek Ağı” belirlemek engelli birey yararına olacaktır.

-Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde çalışan öğretmen, fizyoterapist ve psikolog katılımlı bir Destek Ağı ve Yedek Destek Ağı birimleri oluşturmak, oluşturulan gruptaki kişilerin birbirlerini tanıması ve iletişim halinde olabilmeleri için platformlar oluşturmak engelli birey ve ailesini takip için oldukça kıymetlidir.

-Engelli bireye ve ailesine online psikolojik destek sağlanabilir. Engelli bireyler için hayat rutinlerinin bozulması, pandemi nedeniyle evden dışarıya çıkamamaları kaygı ve stres arttırıcı bir faktördür. Özellikle otizm ve zihinsel engelli tanısı almış bireylerin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri aracılığıyla alışık oldukları haftalık rutinlerinin bozulması, sosyal mekanlarının aniden ortadan kalkması ve bağlandıkları öğretmenlerini, fizyoterapistlerini görememek ruhsal ve mental açıdan gerilemelere sebep olacağından evde online rehabilitasyon desteğine devam etmek fayda sağlayacaktır.

-Engelli bireye ve ailesine, engel grubuna ve yaşına uygun evde özel eğitim-rehabilitasyon faaliyetlerinin planlanması, takibinin dikkat sürelerinin kısalığı da göz önünde bulundurularak, öğretmenleri tarafından online şekilde yapılması hem birey hem de aile yararına olacaktır.

-Psikomotor becerileri, günlük yaşam becerileri, okuma yazma ve matematik becerileri, dil konuşma ve alternatif iletişim becerileri programlarının evde devamlılığı engelli bireylerin ilgili öğretmenleri tarafından sağlanıp evde yapılabilecek egzersizler hususunda ebeveynler bilgilendirilebilir.

-Engelli birey ve ailelerinin sosyal medya ve televizyon aracılığıyla edindikleri niteliksiz ve yanlış haberlerden uzak kalmasını sağlamak önemlidir. Ruhsal açıdan daha kaygılı ve depresif zemine sahip olan engelli birey ve aileleri doğru bilgiyi ancak eğitim ve sağlık otoritelerinden edinebilir.

-Milli Eğitim Bakanlığı’nın özel gereksinimli bireyler için oluşturduğu eğitim içeriklerine erişimini sağlamak, erişimine aracılık etmek özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi öğretmenleri tarafından yapılabilir.

Engelli bireylerin ve ailelerinin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine gidememekten kaynaklı yaşayacakları ruhsal, fiziksel ve sosyal problemler göz önünde bulundurularak mevcut mevzuat ve yönetmeliklerin engelli birey ve ailesi yararına düzenleneceğine yönelik umudumuz ve inancımız sonsuz… Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmeti almak için  #engelyok sen yeter ki #evdekal!