Otizmli çocuklarda duyu bütünleme terapisi

“Otizmli bireyler özellikle sosyal iletişim, duygusal ayarlama, akademik beceriler ve zaman zaman da fiziksel problemlerle baş etmeye çalışıyorlar” diyen Fizyoterapist Ebru Albayrak Sidar, otizmli çocuklar için duyu bütünleme terapisin önemini anlattı.

Bizler duyusal deneyimlerimizi dünyayı keşfetmek için kullanıyoruz. Böylelikle objeleri kullanabileceğimiz her yolu keşfedebilir, çeşitli beceriler geliştirebilir, diğerleri ile iletişim kurmanın yollarını bulabilir ve hem fiziksel, hem de akılsal zorluklar içeren problemleri çözebiliriz. Otizmli çocuklar ise çoğu kez duyusal bilgiyi organize etme, anlama ve yorumlama konusunda zorluklar yaşamaktadırlar.

Otizmli çocukların görsel, işitsel, dokunma ve tat gibi uyaranlara maruz kaldıklarında çeşitli dürtü kontrol problemleri ortaya çıkmaktadır. Bu uyaranlar onların aşırı rahatsız olmasına sebep olabilir. Bunun yanı sıra vücut farkındalığı ve hareket sistemlerindeki sorunlar sebebiyle ise sürekli koşmak, zıplamak, hareket etmek eğilimindedirler.

Başkalarının fark etmediği seslerin farkında olabilir veya bebek ağlaması, çöp arabası gibi sıradan seslerden aşırı rahatsızlık duyabilirler.

Otizmli bazı çocuklar yemek veya kıyafetin çeşidi ve yapısı konusunda çok seçici olabilir. Bazı durumları hiç anlamıyor ve bazıları konusunda da aşırı sezgiliymiş gibi görünebilirler.

Onların duyusal dünyaları duyularının yanlış, belirsiz veya yavaş işlemlenmesine bağlı olarak karışık olabiliyor.

Bebekliğin ilk dönemlerinden başlayarak otizmli çocuklar duyusal bilgiyi işlemleme ve bütünlemede zorluklar yaşamaktadırlar. Bu da onların vücutlarını doğru hissetmelerini ve etraflarında neler olup bittiğini anlamalarını zorlaştırmaktadır.

Günlük yaşamında duyuları ile ilgili yaşadığı bu problemler otizmli bireyin insanlarla iletişim kurmasına engel olurken çeşitli duygusal gel-gitler yaşamasına veya anormal tepkiler vermesine sebep olur.

İşte bu nedenlerle otizmde duyu bütünleme terapisi tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır. Duyu bütünleme terapisi sırasında çocuğun ihtiyaç ve hassasiyetleri göz önüne alınarak özel bir program belirlenir ve uygulanır.

Duyu bütünleme terapisi oyunlar eşliğinde sinir sisteminin gelişimini sağlarken; çocuğun, iletişim, duygusal ve fiziksel gelişim ve öğrenme ile ilgili sorunlarını gidermeyi ya da en aza indirgemeyi hedefler.

Duyu bütünleme terapisi programını bu alanda özel olarak verilmiş olan sertifikalara sahip fizyoterapist ve occupational terapistlerin (ergoterapist) hazırlamış olması gerekmektedir.