Güncelleme Tarihi:
Sağlıklı ve düzenli beslenme, çocukların gelişimleri ve büyümeleri için olmazsa olmazdır. Ayrıca doğru beslenme gelişime olan katkılarının yanı sıra okul başarısı için de büyük önem taşır. Sağlıklı beslenmenin yapı taşını ise kahvaltı oluşturur. Bu nedenle çocuklara özellikle okul çağında mutlaka kahvaltı alışkanlığını kazandırmak gerekir. Çünkü vücut gelişimi için gerekli olan tüm besin kaynakları kahvaltı öğününde karşılanır. Çocuklar kahvaltıda içecek olarak ise yalnızca süt tüketmelidir. Fakat bazı çocuklar süt içmeyi reddedebiliyor. Böyle durumlarda sütün içine katabileceğiniz bal, pekmez ya da kakao süt tüketimini keyifli hale getirebilir.
Ekmek, peynir ve yumurta çocuk kahvaltısının en önemli kaynağıdır. Bu besinleri severek tüketmesi için çocuğa krep ya da tost çeşitleri hazırlanabilir. Son dönemde çocukların kahvaltı tercihleri arasına sütle tüketilen tahıllı gevrekler de eklenmiş durumda. Anne babalar, gevrek seçimi sırasında çok fazla şeker içermeyen ve tam tahıllı içeriğe sahip olanları tercih etmelidir.
Yapılan çalışmalar sonucu, doğru beslenen çocukların zihin performanslarının diğerlerine oranla daha üstün olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle çocuklara ara öğün alışkanlığı kazandırılmalı, bu ara öğünlerde çikolata, bisküvi gibi abur cubur gıdalar yerine badem, ceviz, fındık gibi vitamin ve mineral bakımından zengin besinler yedirilmelidir. Çünkü okul dönemi çocukların fiziksel aktivitelerinin en yoğun olduğu süreçtir. Bu besinler de çocukların ihtiyaç duydukları enerjiyi sağlamaya katkı sağlayacaktır.
Çocukları beslenme alışkanlıkları konusunda yönlendirmek kolaydır fakat bu durum biraz zaman alabilir. Çocukları bu konuda yönlendirirken anne babanın çocuğa rol model olması bir hayli önem taşır. Bir yiyeceği yalnız çocuğun yemesini beklemek doğru bir tutum olmayacaktır. Çünkü çocuk, kendisine önerilen besinleri anne babasının yediğini görmek ister. Beslenme alışkanlığı kazandırılmak istenen çocuğu yemesi için zorlamak yerine, besinlerin sağlayacağı faydalar hakkında bilgilendirebilirsiniz. Bu tutum sayesinde çocuk kendisini baskı altında hissetmeyecektir. Ayrıca çocuğun ihtiyaç duyduğu vitamini alabilmesi için haftada en az 2-3 çeşit sebze, 3-4 çeşit de meyve tüketmesi gerekir. Burada bir parantez açmak gerekirse, çocukların da yetişkinler gibi bazı besinleri seçme özgürlüğüne sahip oldukları göz ardı edilmemelidir.
Çocukların besin gereksinimlerinin doğru şekilde karşılanması fiziksel gelişimlerinin yanı sıra akademik başarıları için de gereklidir. Bu nedenle okul çağına ulaşmış çocukların mutlaka ceviz, badem, fındık gibi yağlı tohumlar sınıfındaki besinleri tüketmesi sağlanmalıdır. Bu besin öğeleri çocukların okul başarısını arttıracağı gibi gün içerisinde ihtiyaç duydukları enerjiyi de karşılar. Ayrıca balık sezonunun açıldığı ve balıkçı tezgahlarının zenginleştiği şu günlerde, haftada 1 veya 2 kez balık, yanında da bolca salata tüketilmelidir.
Annelerin zihinlerini “Çocuğumun beslenme çantasını en ideal şekilde nasıl hazırlarım?” sorusu kurcalıyor. Aşağıdaki örnek beslenme çantası menüleriyle çocukların gerekli tüm besin ihtiyaçlarını karşılayabilirsiniz.
1. Beslenme Çantası Menüsü
• Tam tahıllı ekmekle hazırlanmış sebzeli, tavuklu sandviç,
• Ayran,
• 1 dilim kek.
Tahıllın yanı sıra et, süt ya da yoğurt ve sebze tüketimiyle alınacak olan vitamin ve mineraller, çocuğun dengeli beslenmesi için şarttır. Menüye dahil edilecek kekin ev ortamında pişirilmiş olmasına dikkat edilmelidir. Çocuğun tatlı ihtiyacını giderecek olan bu kek, kantin alışverişini ortadan kaldırabilir.
2. Beslenme Çantası Menüsü
• Çikolatalı krep,
• Süt,
• Meyve.
Genel olarak bakıldığında çikolata çocuk beslenmesi için çok fazla tercih edilmez. Fakat çocukların çikolatayı bir hayli seviyor oluşu çikolatanın tüketim alışkanlıkları arasında yer almasına neden oluyor. Beslenme menülerinde de içeriğinde çok yoğun çikolata kullanmamak şartıyla krepler hazırlanabilir. Çünkü çocuklar, krep vesilesiyle protein deposu olan süt ve yumurta ihtiyacını karşılamış olur. Kreple birlikte ayrıca beslenme menüsüne lif içeren meyve ve sebzeler de dahil edilmelidir. Sebze tüketimine yanaşmayan çocuklara sebzeleri sevdirebilmek için az porsiyonlar teklif edilmeli, zamanla bu oran arttırılmalıdır.
3. Beslenme Çantası Menüsü
• Peynirli tost veya sandviç,
• Ayran,
• Küçük salata veya söğüş,
• Kuru meyve karışımı.
Çocuklar, ekmek tercihlerini çoğunlukla beyaz unlu olanlardan yana kullanır. Fakat çocukların bu tercihlerini tam tahıllı ekmeklerle değiştirmek gerekir. Bunun nedeni de tam tahıllı ekmeklerin hem bağırsak sistemini olumlu yönde etkilemesi hem de B vitaminleri bakımından daha zengin oluşudur. Ayrıca sandviç içinde kullanılacak peynirin seçimini de çocuk yapmalıdır. Çünkü peyniri çocuk seçerse daha severek tüketecektir.
4. Beslenme Çantası Menüsü
• 2-3 dilim börek (peynirli veya sebzeli olabilir),
• Evde yapılmış az şekerli meyve kompostosu,
• Sütlaç ya da puding gibi sütlü bir tatlı.
Börek, şüphesiz tüm çocukların severek tükettiği bir yiyecektir. Börek ayrıca enerji sağlayan karbonhidratlar arasında da önemli bir yere sahiptir. Bilhassa süt ve yumurta gibi proteinlerle hazırlanan börekler, besin değeri bakımından zengin hale gelir.
Ayrıca şekerli ve boyalı içecekler yerine evde hazırlanmış, içerisinde meyve de bulunan az şekerli kompostolar çocuklara içecek olarak verilebilir. Süt- yoğurt ihtiyacını karşılamak için de az şekerli sütlü bir tatlı alternatif olarak kullanılabilir.
5. Beslenme Çantası Menüsü
• Ton balığı ve söğüşlerle hazırlanmış bir sandviç,
• Taze sıkılmış meyve suyu,
• Kurabiye.
Balık tüketimiyle karşılanan Omega-3 ve Omega-6 gibi yağ asitleri çocukların zihinsel gelişimi açısından oldukça önemlidir. Beslenme çantası için hazırlanacak ton balıklı bir sandviç iyi bir alternatif olabilir.
Meyve yemeyi sevmeyen çocuklara meyve suyu verilebilir. 2-3 farklı meyve karışımından oluşan meyve suyu çocukların birçok vitamin ihtiyacını karşılayacaktır. Çocuklar gün içerisinde fazla enerji harcadıklarından tatlıya daha fazla ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle sevebilecekleri, aynı zamanda da besleyici yiyeceklerle tatlı eksikleri giderilebilir. Örneğin; fındıklı, cevizli veya üzümlü kurabiyeler hazırlanabilir.