Okuldaki Kazalara Karşı İlk Yardım

Çocuklar okulda birçok kazayla karşılaşabiliyor. Tenefüste koşarken, spor yaparken ya da şakalaşırken yaralanabiliyorlar. Dr. Rahşan Bayar, okula giden çocuklarda en sık düşme-çarpma sonrası olan yaralanmalara rastladıklarını belirtiyor ve okullarda meydana gelen yaralanmaları sıklık sırasına göre sıralıyor.

Her okulun revirinde mutlaka pansuman malzemeleri, yanık spreyleri, elastik bandajlar, steril gazlı bezler, boyunluk, buz torbaları, ateller (kol ve bacak için) bulundurulmalıdır.

İlk Yardım Önerileri

Herhangi bir şekilde yere düşmüş olan bir kişiye yardım ederken zarar vermemek için öncelikle onu yerden karga-tulumba kaldırmamalıyız. Zira bir omurilik yaralanması olabilir veya bir yerini kötü bir şekilde kırmış olabilir.

Eğer şuuru kapalıysa ve bel ağrısı varsa, hareket etmekte güçlük çekiyorsa ambulans çağırıp sedye ile hastaneye transfer etmek en doğrusudur.

Soğuk uygulaması ağrıyı ve şişliği biraz azaltır. Acil serviste çekilen grafilerde kırık-çıkık saptanmazsa, yumuşak doku zedelenmeleri elastik bandaj, istirihat, buz (her 4 saatte 20 dk.) elevasyon (ekstremiteyi kalp seviyesinin üzerinde tutmak, örneğin; ayak bileğinde yaralanma varsa, ayağı sarkıtmamak, oturduğumuz yerde altına yastık koyarak yukarıda tutmak ağrı kesiciler ile tedavi edilir.

Kafa travmalarında şuur kaybı, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma mutlaka sorgulanmalıdır. Bu semptomlar varsa hasta acil servise götürülmelidir.

Ciddi kafa travmalarında boyunda da yaralanma olabileceği hatırlanmalıdır ve okul revirinde boyunluk varsa sağlık merkezine gidinceye kadar takılmalıdır.

Saçlı deride kesik olduysa ve kanıyorsa, kanayan yere temiz bir gazlı bez ile bastırılıp sıkı bir bandaj uygulanarak, dikiş atılmak üzere acil servise gidilir. Asprin vb. kan sulandırıcı ilaçlar kanamayı artırabileceği için bir süre kullanılmaz.

Delici-kesici aletlerle olan yaralanmalarda da mutlaka kanayan yerin üzerine temiz bir gazlı bez bastırılıp kanama kontrol altına alınmaya çalışılmalıdır. Derin bir kesi ise kanama kontrolü yapılarak (tercihen üzerine basılarak) hasta en yakın acil servise götürülmeli orada dikiş, tetanoz aşısı yapıldıktan sonra düzenli pansumanlar ile yara takip edilmelidir.

Eğer yalnızca yüzeysel bir cilt erezyonu olduysa revirde yara yerini antiseptik solüsyonlar ile temizleyip, steril bir gaz ile üstü kapatılabilir.

Okul çağı çocuklarında baygınlıklara da sık rastlamaktayız. Sınav stresi, aşırı heyecan çocuğun bayılmasına neden olabilir. Ancak psikolojik demeden önce kardiyak hastalıkların (tansiyonda düşme, aritmi, kalp krizi vb.), nörolojik hastalıkların (epilepsi, beyin kanaması vb.), metabolik hastalıkların (kan şekerinin düşmesi, elektorolit bozuklukları vb.) baygınlığa neden olabileceğini unutmamalıyız.

Bayılıp yere düşen kişi hemen yerden kaldırılmamalı, düz sırt üstü yatırılmalı, eğer kusma varsa sol yanına yatırılarak kusmuğun akciğerlerine kaçmasına engel olmalıyız. Tansiyonun düşmesine bağlı bir baygınlıksa yatar pozisyondayken ayaklarını yukarı kaldırmak ve bir süre o şekilde tutmak gerekir.

Kalp ve solunum durmalarında eğer ilkyardım eğitimi almadıysak, yardım çağırmalıyız ayrıca hiç müdahale etmemek ve zarar vermemek yanlış yapmaktan daha iyidir.