Güncelleme Tarihi:
Okula yeni başlama ya da yeni bir okula gitmek çocuğun yaşamındaki önemli dönüm noktalarından birisidir. Çocuk alıştığı ortamdan ayrılır yeni bir ortama uyum sağlamaya çalışır. Alıştığı düzenden ve ortamdan çıkmak yeni farklı bir ortama adım atmak çoğu zaman çocuk için dolayısıyla da aile için kolay olmamaktadır.
Çocuğun ilk gün yasadığı en önemli kaygısı, sürekli okulda kalacağı ve eve dönmeyeceği ile ilgilidir. Çocuk neleri merak ediyorsa, ihtiyacı olan bilgiler verilmelidir. Okul dönüşünde onu kimin alacağı endişesine kapılmaması için önceden bilgi verilmelidir. Çocuk okul konusunda ne kadar çok bilgi sahibi olursa okula başladığında yaşayacağı korku ve kaygı da o kadar az olur.
Uzm. Psikolog Gizem Ünveren, çocuklara okul konusunda bilgi verilirken nelere dikkat edilmesi gerektiğini adım adım anlatıyor;
Çocuğun okulu tanıması ve temel kaygılarının giderilmesi ortalama 15 günlük bir süreci kapsamaktadır. Bu süreçte ailenin kararlı ve sabırlı olması gerekmektedir. Çocuk okula gitmek istemediğinde aile tarafından çifte mesaj verilmemelidir. Örneğin annenin tamam ilk gün okula gitmeyebilirsin derken babanın gitmen gerekiyor demesi gibi. Bu gibi durumlarda kararı birlikte alıp çocuğun ilk günden itibaren okul sürecine adapte olabilmesi gerekmektedir.
Okul reddi ve okul korkusu kavramları eşanlamlı olarak kabul edilmemelidir. Okul reddi terimi günümüzde daha çok tercih edilen bir terim olup çocukların okula devam edememe durumudur.
Okul korkusu ise okul reddinin nedenlerinden birisidir. Okul korkusu okula adapte olamayan çocukların bazılarında ortaya çıkan bir durumdur.
Çocuk okula gitme konusunda isteksizlik gösterebilir: Hatta kimi çocuklarda çok sık ağlamalar veya sabah okula giderken huzursuzlanma gibi şikayetler görülebilir.
Ah şu bitmeyen mide bulantıları: Okul korkusu bazı çocuklarda mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, baş ağrısı, uykusuzluk gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtiler genellikle sabahları ya da okula gitmesi istendiğinde ortaya çıkar. Anne-babaların okula yeni başlayan çocuklarında gördükleri bu tip belirtileri yalnızca fiziksel, organik bir rahatsızlık olarak değerlendirmemeleri, bunun okula adaptasyon güçlüğü nedeniyle ortaya çıkabilen psikolojik bir sorun da olabileceğini göz önünde bulundurmaları gerekir.
Yetişkinlerin de bir olaya üzüldüklerinde veya kaygı duyduklarında bu tarz psikosomatik rahatsızlıklar yaşadıkları bilimsel bir gerçektir.
Asla telaşa kapılmayın: Anne-babanın böyle bir durumla karşılaşması halinde telaşa kapılmadan okulla birlikte hareket ederek okulun rehberlik servisi ile görüşüp sorunu çözmeye çalışmaları uygun bir yaklaşım olur. Okul korkusu anaokuluna ve ilkokula başlayan çocuklarda sık görülür.
Okula gitme konusunda bir sorun yaşamadığı halde, okuldaki düzene uyum sağlamak konusunda sorun yaşayan çocuklar da vardır. Bu tip çocuklar okuldaki kurallara uyum sağlamada sorunlar yaşarlar. Öğretmenlerine ya da arkadaşlarına karşı saldırganca eğilimleri olabilir. Bu tip uyum sorunlarının arkasında gelişim bozuklukları olabileceği gibi uyum, davranış bozuklukları veya duygusal sorunlar da olabilir. Bazı çocuklar ailesine karşı duyduğu öfkeyi ya da güvensizliği okuldaki öğretmen ve arkadaşlarına yönlendirerek bu sıkıntılarını, bu duygularını açığa çıkarma olanağı bulabilirler. Gerek okul korkusu gerekse okul uyumsuzluğu konularında ailenin bir uzmandan yardım almasında yarar vardır.