Güncelleme Tarihi:
Hayatımızın pek çok alanında öfkelenebileceğimiz olaylarla karşılaşabiliriz. Ancak birçoğumuz öfkelendiğimizi kabul etmekten kaçınırız. Etrafımız bunu dile getirdikçe de daha çok öfkeleniriz. Peki, öfke nedir ve neden öfkeleniriz?
Öfke üzüntü, mutluluk gibi bir duygudur. Öfke diğer tüm duygular gibi uygun ifade edildiğinde normal bir duygudur. Bu nedenle inkâr edilmeyi ya da kabul edilmemeyi hak etmez. Olumlu ve olumsuz her duygu gibi öfkenin de bir ömrü vardır ve bu ömrü tamamladığında etkisini kaybeder. Ancak öfke kontrolden çıkıp yıkıcı hale dönüştüğünde; okul – iş hayatı, kişisel ilişkiler ve genel yaşam kalitesinde sorunlara neden olabilir.
Hangi Durumlarda Öfkeleniriz?
• Sıkıldığımızda ve anlaşılmadığımızı hissettiğimizde,
• Haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüzde,
• Kendimizi ifade edemediğimizde,
• İstek ve ihtiyaçlarımız karşılanmadığı ya da karşılanmayacağını düşündüğümüzde,
• Yalnızlık, kaygı, utanç ve bunlar gibi birtakım duygular hissettiğimizde öfkeleniriz.
Öfkelendiğimizde stres ve gerginlik başlar, nefes alıp verme sıklaşır, adrenalin salgısı artar, kalp atışları hızlanır ve de kan basıncı artar.
Öfkenizle Baş etmenin Yolları
• Duygularınızı anlattığınız bir günlük tutun.
• Sizi öfkelendirebilecek durumların listesini yapın.
• İletişim becerilerinizi geliştirin.
• “Sen dilini” değil “Ben dilini” kullanın.
• Mola verin, sizi öfkelendiren durumu analiz edin. Asıl problem ne? Problemi tanımlayın. Temel iletişim becerinden yararlanın. (DUR-DÜŞÜN-DUYGULARINI KONTROL ET-DAVRAN)
• Gevşeme ve nefes egzersizlerini öğrenin, spor yapın.
• Olaylara bakış açınızı değiştirin. (Unutmayın, kızgın olduğumuzda genellikle düşüncelerimiz gerçeği yansıtmaktan çok, olayların abartılmış ve çarpıtılmış şeklini algılar ve yorumlar)
• Problemi büyütmeyin ve affedin…
Öfke, Kontrol Altına Alınmadığında…
Baş ağrısı, mide rahatsızlıkları, solunum problemleri, cilt problemleri, var olan fiziksel problemlerde artma ve duygusal problemler görülebilir. Ayrıca, konsantrasyon bozukluğu, unutkanlık, uykusuzluk, dikkat problemleri gibi zihinsel tepkiler eşlik edebileceği gibi alkol kullanımı, sigara içme, aşırı yemek yeme, huzursuzluk ve ilaç kullanımı gibi davranışsal tepkiler görülebilir.
Uzm. Klinik Psikolog
Birgül Emiroğlu