Odaklanma sorunu yaşıyorsa göz tembelliği olabilir

Halk arasında göz tembelliği olarak bilinen ambliyopi; göz ile beynin aynı anda çalışamamasına bağlı olarak gelişen görme kaybıdır. Göz tembelliği genellikle tek gözde olduğu gibi bazı durumlarda bir gözdeki tembellik diğer gözdeki görmenin de azalmasına neden olur. Hastalık, körlüğe sebep olmasa da derinlik algısının güçlüğüne yol açabilir.

GÖZ TEMBELLİĞİNİN ANA ETKENLERİ

Göz tembelliği gözlerin dengeli olarak kullanılamaması durumlarında ortaya çıkar.

GÖZ TEMBELLİĞİNİN 3 ANA ETKENİ VARDIR

Şaşılık

• Tedavi edilmediğine kalıcı hale gelen şaşılık, göz tembelliğinin ortaya çıkmasında da rol oynar.
• Beyne görüntüyü iletemeyen göz nedeniyle sağlıklı olan diğer göz kullanılır.
• Bu durumda kullanılmayan gözde tembellik meydana gelir.

Gözün kırma kusurları

Miyopi, hipermetropi ve astigmatizm gibi kırma kusurları gözün tembelleşmesine neden olmaktadır.

Katarakt

Göz içi lensinin şeffaf yapısının bozulması durumudur. Bu tip göz tembelliği çok hızlı gelişir, bu nedenle geç kalınmadan cerrahi olarak tedavisinin yapılması gerekir.

Çocuklarda yaygın olarak görülen hastalık kalıtsal sebeplere de bağlı olabilir. Ailesinde göz tembelliği olan ebeveynlerin çocuklarını erken yaşta muayene ettirmesi gereklidir.

GÖZ TEMBELLİĞİNİN NASIL ANLAŞILIR?

Göz tembelliğinin anlaşılmasında öncelikle anne ve babalarının iyi birer gözlemci olması gerekmektedir. Çocuklarının fiziksel durumlarının yanında davranışsal durumlarındaki değişimlerini de hızlıca fark etmeleri tedavide geç kalınmaması açısından önemlidir.

Bu durumda;

• Çocuğunuz gözlerini sık sık kırpıyorsa,
• Objelere çok yakından ya da yan bakıyorsa,
• Dikkati çabuk dağılıyor, konsantrasyon eksikliği yaşıyorsa,
• Koordinasyon gerektiren işlerde zorlanıyorsa,
• Gözlerini kısarak bakıyorsa,
• Sürekli gözlerini kısarak bakmasına bağlı olarak sıklıkla başı ağrıyorsa vakit kaybetmeden mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalı.

GÖZ TEMBELLİĞİNİN ÇOCUKLARIN SOSYAL GELİŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Göz tembelliği olan çocuklar algılama problemi yaşamaktadır. Buna bağlı olarak özellikle okulda yaşadıkları sorunlar nedeniyle sosyal gelişimleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Bunun için çocuklara periyodik düzende göz muayenesi yaptırılmalıdır.

GÖZ TEMBELLİĞİNİN TEŞHİSİNDE…

Çocuklarda göz tembelliğinin belirgin bir belirtisi yoktur ve hastaya bakıldığında her şey normal görünür. Teşhis ancak iki gözün muayene edilip görme farkının bulunmasıyla konulabilir. Küçük çocuklarda göz muayenesinin zor olması nedeniyle doktor, çocuğun bir gözünü kapatıp diğerini açık bırakarak görme farkını teşhis edebilir. Çocuğun açık olan gözünde görme zayıflığı varsa bundan rahatsız olur ve kapatılmış olan gözüyle bakmaya çalışır.

ERKEN TANININ ÖNEMİ

Göz tembelliğinin tedavisinde erken tanı ve müdahale büyük bir öneme sahip.

• Çocuklarda ilk göz muayenesi doğumdan hemen sonra yapılmalı.
• Eğer gözleri sağlıklıysa 3-4 yaşına kadar ikinci muayene tekrar yaptırılmalı.
• Muayene sırasında göz bozukluğu tespit edilip tedaviye başlanırsa ilerleyen dönemde oluşabilecek göz tembelliğinin önüne geçilmiş olur.
• Böylece çocukların sosyal ve okul hayatındaki başarısızlıkları engellenir.

TEDAVİ İLE GÖZ TEMBELLİĞİNİ ORTADAN KALDIRMAK MÜMKÜN

Tedavide öncelik, sorunun neden kaynaklandığını anlamak ve sorunu ortadan kaldırmak. Numaralı gözlükle çocuktaki odaklanma sorunu düzeltilmeye çalışılır. Gözlüğün yeterli gelmemesi durumunda ise kapatma tedavisi uygulanır. Sağlıklı gözün kapatılarak tembellik olan göz kullanılmaya teşvik edilir. Tedavide başarılı olunsa bile kalıcılığı sağlamak amacıyla bir süre daha kapatma yöntemi uygulanmaya devam edilir. Bu süreçte çocuklara mutlaka boyama yaptırarak ve resim çizdirerek çocuğun hem nesnelere odaklanması hem de oyalanması sağlanır. Kapatma tedavisinin süresi çocuğun yaşı ve tembelliğin derecesine göre belirlenir.

Şaşılık ve kataraktın göz tembelliğine neden olduğu durumlarda ise cerrahi müdahaleye başvurmak gerekmektedir. Cerrahiden sonra da yine bir süre kapatma tedavisi uygulanarak gözün sağlıklı kalması sağlanmaktadır.