Obezite riskini azaltan 20 basit öneri

Fazla kilolu olma durumu eğer dikkat edilmezse ileriki dönemlerde obeziteye yol açar. Peki, obezite riskini azaltacak faktörler neler? İşte, size 20 basit öneri…

Şişmanlık (obezite), birçok hastalığın ortaya çıkmasına zemin oluşturan yaşam süresini ve kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de şişmanlığın görülme sıklığı gittikçe artmaktadır. Ülkemizde, yaklaşık beş erkekten birinin, beş kadından da ikisinin obez olduğu saptanmıştır.

Şişmanlık hangi hastalıkları tetikliyor?

Şişmanlık, yarattığı mekanik ve psikolojik sorunlar yanında yüksek kan basıncı, yüksek kan kolesterolü, kalp damar hastalıkları, inme, şeker hastalığı, bazı kanser türleri, artritler ve solunum yetersizlikleri gibi birçok hastalığın ortaya çıkış hızını artırmaktadır.

Kadınlarda şişmanlık daha fazla görülüyor

Aşırı besin alımı, fiziksel hareketin yetersiz olması ve kalıtımsal nedenler şişmanlığın oluşumunda etkindir. Yapılan çalışmalar; şişman anne ve babanın çocuklarının, zayıf anne ve babanın çocuklarına kıyasla 3 kez daha fazla şişman olduğunu ortaya koymuştur. Yine hormonal etkiler, yaşın ilerlemesi ile birlikte bazal metabolizma hızının yavaşlaması ve cinsiyet farklılığı da şişmanlığa neden olabilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla şişmanlık daha sık görülmektedir.

Şişmanlığın 2 tipi!

Vücut yağının dağılımına göre şişmanlığın iki tipi vardır. Yağın, vücudun alt bölümlerinde, yani kalça ve uyluklarda toplanmasına jinoid (armut tipi) şişmanlık, vücudun üst bölümlerinde toplanmasına ise android (elma tipi) şişmanlık denir. Koroner kalp hastalıkları ve hipertansiyon, bedenin üst kısmı şişman olanlarda daha sık görüldüğünden, özellikle android tip şişman olanların diyet tedavisi ile uygun ağırlıklarına ulaşmaları çok önemlidir.

Obezite riskinizi azaltmaya yönelik bazı basit öneriler

1. Yiyecek alışverişini tok karnına yapmak, yenmemesi gereken besinleri satın almamak,
2. Alışverişe liste hazırlayıp çıkmak,
3. Hazır besinleri satın almamak,
4. Satın alırken enerjisi düşük besinleri seçmek (yağlı peynir yerine yağsız peynir vb.),
5. Boş zamanlarda yiyecek atıştırmak yerine egzersiz yapmak,
6. Sık aralıklarla azar azar yemek, öğün atlamamak,
7. Göz önünde yiyecek bulundurmamak,
8. Mutfağa fazla zaman ayırmamak, en kısa sürede işi bitirip uzaklaşmak,
9. Yenilmemesi gereken besinleri evde bulundurmamak,
10. Yemekte küçük, salatada büyük tabak kullanmak, servis malzemelerini küçük seçmek,
11. Tabakta yemek bırakmaktan çekinmemek, kalanı ara öğünde yemek,
12. Mümkün olduğunca iyi çiğnemek ve yavaş yiyerek lokmaların tadına varmak,
13. Lokmalar arasında çatalı kaşığı elinden bırakmak,
14. Yemek yerken başka aktiviteler (TV seyretmek, okumak gibi) yapmamak,
15. Akşam yemeğinden sonra bir şey yememek,
16. Özel günlerde düşük kalorili yiyecekleri tercih etmek, eğer fazla yenilirse sonraki öğünü sadece salata ve biraz peynirle geçiştirmek,
17. Herhangi bir sağlık problemi yoksa aktiviteyi artırmak,
18. Kısa mesafelerde taşıt kullanmamak, asansöre binmemek, hızlı tempoyla yürümek, ev işlerini kendi kendine yapmaya çalışmak,
19. Yemek pişirirken düşük enerjili olmasına dikkat etmek (etli yemeklere yağ koymamak, yemeklerdeki yağ miktarını azaltmak, kızartma yerine haşlama, ızgara veya fırında pişirmek vb),
20. Kilo verme konusunda kendisine güvenmek, sabırlı olmak, sıkıntıları yiyerek gidermek yerine başka faaliyetlerde bulunmak (hergün kitap okumaya vakit ayırmak gibi).

Kaynak: T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı