Mide Küçültme mi, Kelepçe Yöntemi mi?

Obezite ile mücadelede son çare olarak başvurulan mideye kelepçe takılması ya da midenin küçültülmesi gibi operasyonlar hakkında detaylı bilgi veren Genel Cerrahi Uzmanı Ekmel Tezel, operasyonların avantaj ve dezavantajlarını da anlattı.

Vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar morbid obezite hastalığına tabidirler ve bu hastalık giderek kendi kendini besleyen bir durumdur. Hasta şişmanladıkça hareketleri azalır, hareketsizlik şişmanlığı artırır. Kısır döngü böylece devam eder gider.

Morbid obezler tüm etkin diyet ve günlük yaşam düzenlemelerine karşın eğer yeterli kilo veremiyorlar veya kilo verip de bir süre sonra tekrar kilo alıyorlarsa, ki çoğu kez hastalar eski kilolarının da üzerine çıkarlar, cerrahi tedavi için aday olarak kabul edilirler.

Günümüzde minimal girişimsel cerrahi anlayışıyla morbid obezite başarıyla tedavi edilebilmektedir. Tüm operasyonlar laparoskopik olarak yapılmaktadır. Genelde morbid obezite ameliyatlarını iki ana grupta değerlendiririz.

İlki kısıtlayıcı denilen midenin genişlemesini önlemek suretiyle hastanın daha az yemekle doygunluk hissi almasına ve dolayısıyla kilo kaybetmesine yol açan ameliyatlardır. En yaygın kullanılan yöntem halk arasında mide kelepçesi olarak bilinen “mide bandı” uygulamasıdır. Diğeri ise midenin boylamasına bir kısmının çıkarılmasıyla küçültülmesi ameliyatıdır (mide küçültme olarak bilinir

İkinci tip ameliyatlar gıda emilimini engelleyen ameliyatlardır. En tipik örneği mide bypass yöntemidir. Daha çok ABD’de yaygınlaşmıştır. Bu ameliyatta mide yemek borusuna yaklaşık 5-7 cm’lik mesafeden kesilip küçük bir mide boşluğu oluşturulur. Mide iki parçaya ayrıldıktan sonra, ince barsağın bir bölümü (genelde ilk 75 cmsi) kesilir ve alt uç getirilip mide poşuna bağlanır. Dezavantajı diğer işlemlerle kıyaslandığında daha uzun sürmesi ve nadir de olsa bir takım daha ciddi komplikasyonlar (kanama, dikiş hattında kaçak, iç fıtıklaşma, uzun dönemde beslenme bozuklukları) görülebilmesidir.

Ayarlanabilir Mide Bandı (Kelepçesi)

Bu işlemde midenin girişinde yaklaşık 30 ml’lik bir boşluk bırakılacak şekilde silikondan yapılmış bir halka mide üzerine yerleştirilir ve kaymaması için bir kaç dikişle mideye tutunması sağlanır. Bandın deri altına yerleştirilen bir de uzantısı vardır. Bu ameliyat sonrası bandın içine steril tuzlu su verilmek suretiyle bandın iç genişliğinin ayarlanmasına yarar.

Avantajları:

• Hasta aynı gün veya ertesi gün taburcu edilebilir.

• Band ayarlanabilir olduğundan kilo durumuna göre iç genişliği azaltılabilir.

• Geri dönüşü kolaydır: ya içi tamamen boşaltılır ya da band ameliyatla çıkarılır.

• Beslenme bozukluğu ihtimali yoktur.

Dezavantajları:

• Çikolata, dondurma ve şeker yiyenlerde işe yaramaz.

• Banda bağlı mekanik bir çok problem ortaya çıkabilir: band kayabilir, mide bandın içinden yukarı kayabilir, yukarda bırakılan poş genişleyebilir, band mide duvarını eriterek mide içine kayabilir, enfeksiyon gelişebilir. Ancak tüm bu komplikasyonlar çok sık görülmez.

Band 50 kilodan daha az vermekle vücut kitle indeksi 30 ve altına düşecek olan hastalar ile aşırı kilolu olup ek sağlık sorunları nedeniyle uzun bir işlemi kaldıramayacak olanlarda tercih edilebilir. Band ile hedef ilk 2 yılda fazla kilonun yarısını (yüzde 50-60’ını) vermektir.

Mide Küçültme (Sleeve Gastrektomi)

Bu işlemde midenin büyük kenarı tamamen çıkarılır. Geriye kalan tüp şeklinde bir mide ve on iki parmak barsağına gıdaların çıkışını sağlamak amacıyla bırakılan midenin antrum denilen kısmıdır. Mide sinirleri korunur. Aksi takdirde mide boşalması olamayacağından hasta kusar, beslenemez.

Avantajları:

• Mide bypass (baypas) ameliyatına göre daha basit bir girişimdir.

• Komplikasyonlar nispeten daha düşüktür.

• Kilo verdirmekte etkisiz kalırsa bypass ameliyatına çevrilebilir.

• Beslenme bozukluğu ihtimali yoktur.

• Bantta olduğu gibi ayarlama seanslarına ihtiyaç duyulmaz.

Dezavantajları:

• Çikolata, dondurma ve şeker yiyenlerde işe yaramaz.

• Geri dönüşü olmayan bir işlemdir.

• Her hastada uygulanabilir.

• Başarı oranı banttan daha iyi olarak bildirilmekle birlikte biliopankreatik diversiyon kadar başarılı değildir.