Güncelleme Tarihi:
Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türleri başında yer alır. Toplumlar arası farklılık göstermekle birlikte Batı toplumlarında yaklaşık her 8 kadından birinde hayatı boyunca meme kanseri gelişmektedir.
Risk faktörü kanser gibi bir hastalığa yakalanma şansınızı etkileyen tüm etkenlere denir. Bir veya birden çok risk faktörünün bulunması mutlaka hastalığa yakalanılacağı anlamına gelmemektedir.
Meme kanseri için birden fazla risk faktörü bulunan birçok kadında meme kanseri görülmezken, çoğu meme kanserli hastada (kadın olmak ve ileri yaş dışında) belirgin risk faktörü bulunmamaktadır. Hatta risk faktörleri bulunanlar meme kanserine yakalandığında, bu faktörlerin kanser gelişimine ne kadar etkisi olduğunu saptamak oldukça zordur.
Meme kanseri için değişik risk faktörleri vardır. Kişinin yaşı, ırkı, ailesinde meme kanseri öyküsü olması gibi bazı faktörler değiştirilemezken, bazıları kansere neden olan çevresel faktörlerle bağlantılıdır. Sigara, alkol ve diyet gibi bazı faktörler ise kişisel yaşam tarzı ile ilişkilidir. Hiç doğum yapmamış olmak veya ileri yaşta doğum yapmak, emzirmeme, doğum kontrol haplarının kullanımı, menopoz için kullanılan hormon tedavileri, fizik aktivite azlığı, obezite gibi risk faktörleri de vardır.
Meme kanserinin görülme sıklığındaki artışa rağmen, tanı ve tedavi alanındaki gelişmeler sonucunda meme kanserine bağlı ölüm oranları giderek azalmaktadır.
20 yaşından itibaren her kadın, düzenli olarak her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır. Düzenli muayene kendi meme dokusunu tanımayı ve oluşabilecek değişiklikleri kolayca fark etmeyi sağlar.
Erken evre meme kanseri olan kadınlarda ele gelen kitle veya başka şikayet bulunmayabilir. Asıl hayati olan konu meme kanserini en erken evrede teşhis etmektir. Erken tanı, kadının düzenli kontrol muayeneleri ve tarama mamografileri ile konur. Günümüzde kullanılan mamografi cihazları çok düşük dozda radyasyon vermektedir. Bu miktarın meme dokusuna ve vücuda herhangi bir zararı yoktur.
Hiçbir şikâyet olmasa dahi 20-30 yaş arası 1 ile 3 yılda bir, 40 yaşından sonra her yıl meme konusunda uzman doktor tarafından muayene edilmelidir.
Kanser ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkar.
Meme kanseri tanısı konulduktan sonra, kanser hücrelerinin meme içinde veya vücudun başka yerlerine yayılıp yayılmadığı araştırılır. Bu işleme "evreleme" diyoruz. Kanserin evresinin bilinmesi en iyi tedavinin seçilebilmesi için önemlidir. Meme kanseri tedavisi planlaması kanserin tipi, evresi, hastanın genel durumu gibi faktörler değerlendirilerek yapılmalıdır. Tüm tedavi seçenekleri hasta ile mutlaka tartışılmalı ve tedavide izlenecek yol birlikte belirlenmelidir.
Meme kanseri tedavisinde lokal ve sistemik kontrolün sağlanması amacıyla 4 temel tedavi yöntemi mevcuttur. Cerrahi tedavi ile amaç memedeki tümörü tamamen çıkarmak, koltukaltı lenf nodlarının durumunu belirlemek ve eğer yayılım mevcutsa bu lenf nodlarını çıkarmaktır. Bunun dışında radyoterapi, kemoterapi ve hormonoterapi gibi ek tedavi yöntemleri ile kanser hastalığı yok edilmeye çalışılır.