Güncelleme Tarihi:
Üretim maliyetlerinin yağ veriminin oldukça düşük ve yüksek olduğu bitkilerden yağ elde etmek için kullanılır. Maserasyon yöntemi, çok ekonomik bir yöntemdir. Ama etkisi oldukça düşük olduğu için çok sık başvurulan bir yöntem değildir.
Maserasyon yöntemi nedir ve ne işe yarar?
Maserasyon yöntemi ile, ülkemizde en fazla üretilen bitkisel yağ sarı kantaron yağıdır. Sarı kantaron bitkisi, özellikleri açısından maserasyon yöntemi için çok idealdir. Çünkü uçucu bir yağ olan kantaron yağının içinde, tehlikeli ve etkili olabilecek bileşenler bulunur. Doktor tarafından önerilmediği durumlarda ise kullanılamaması gerekir. Maserasyon yönteminde uçucu yer alan bileşenler kaybolarak yerini daha zayıf bileşenler alır.
Ülkemizde maserasyon yöntemi sayesinde en çok üretilen bitkisel yağ ise, sarı kantaron yağıdır. Kantaron bitkisinin maserasyon yöntemi ile verimi, bitkinin yetiştirildiği bölgenin bitki özelliklerine ve iklim koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Ama sarı kantaron yağı dışında maserasyon yöntemi ile üretilen yağlar, çok fazla önerilmiyor.
Genellikle maserasyon yöntemi sayesinde yağ elde edilecek bitkiler çiçeklenme döneminin en başında hasat edilen ve en uygun koşullarda üretim tesislerine aktarılarak hemen işleme alınır. Laboratuvarlarda yapılan maserasyon tayini çalışmalarında, yapılan tıbbi aromatik bitkisel yağlar ile ilgili bilgiler elde edilir. Aynı zamanda maserasyon yöntemine, rose şarap ve kırmızı şarap üretimi için, üzümlerin kabuk ve çekirdekleri ile bekletilmesi ile renk, tane ve diğer organik maddelerin oluşmasını sağlamak için kullanılır.
Maserasyon yöntemi ile elde edilen yağlar ve ürünler
Maserasyon yöntemi sabit bitkisel yağ üretimi için kullanılır. Maserasyon yöntemi ile üretilen bitkisel yağlar, diğer yöntemlere göre etkisi daha zayıf olan yağlardır. Üretim yağ verimi düşük ve maliyeti yüksek olan bitkiler de oldukça ekonomik bir metoddur. Ama etkisi diğer yöntemlerle üretilen yağlara göre çok daha düşüktür. Bu yöntem ile ülkemizde çok sık üretilen bitkisel yağ ise, sarı kantaron yağıdır. Kantaron bitkisinin maserasyonda veriminin etkisi bitkiden kaynaklı olarak oldukça yüksektir. Ama aktif uçucu bileşenleri maserasyon yardımı ile elde edilen kantaron yağında yer almaz. Sarı kantaron yağı dışında kalan maserasyon ile elde edilen yağları tavsiye edilmiyor.
Maserasyon yağının özellikleri
Üretilmesi planlanan yağ bitkisi, çiçeklenme zamanında yaş olarak gün doğumu sırasında hasat edilir.
Hasat edilen bitki gölgede saklanmalıdır. Aynı zamanda nemli halde hava almayan pakete konmaması gerekir. Bu nedenle de daha çok hasır ya da bez ambalajlar tavsiye edilir.
Kurutulmamış çiçekli bitki aralarında hava alabilecek bir seyreklik ile saklanması tankının kapak noktasına sıfır doldurulması gerekir.
Daha sonra 304 ya da 316 krom kazanlar güneş gören bölgelerde içeriğinde 0,8 asitten daha düşük bir aside sahiptir. Aynı zamanda 1. Kalite natürel zeytinyağı olması gerekir.
Bitkinin önce, zeytinyağı ile doldurulması gerekir.
Bu şekilde yaklaşık 42 gün bekletilmesi önerilir. Kazanın hiçbir yerinden hava almaması çok önemlidir.
Bekletilme tamamlandıktan sonra da bez filelerde yağ süzülmedik gerekir.
Süzülen yağ dinlendirilerek tankında 2-7 gün kadar dinlenmeye bırakılır.
Dinlenmiş yağ ise tabana tortu oluşturabilir. Tortu hareket ettirilmeden kağıt filtre ya da bez ile yağ filtre edilir.
Berraklık kazanan bitkisel yağ ise, artık kullanıma hazır duruma gelir.
Bu yöntem ile elde edilen en kaliteli ve en verimli yağ sarı kantaron yağıdır.