Mantar zehirlenmeleri organ nakline kadar götürebiliyor
Güncelleme Tarihi:
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Onur Yaprak, mantar zehirlenmelerinin organ nakline kadar varacak riskler taşıdığını söyleyerek, “Zehirlenmenin üçüncü gününden sonra karaciğerde hasar başlar ve nakil gerekebilir. Zehirli mantarları ayırt etmek zordur o yüzden ambalajlı kontrolden geçirilmiş kültür mantarlarını tercih etmek gerekir" dedi. Prof. Dr. Onur; mantar zehirlenmelerinde ilk belirtilerin en erken 2 saat en geç 6 saat sonra ortaya çıktığını söyledi.
Organ Nakli Bölümü’nden Prof. Dr. Onur Yaprak, mantar zehirlenmelerine karşı uyarılarda bulunarak, erken belirtinin hayati öneme sahip olduğunu vurguladı.
EN ZEHİRLİ TOKSİN ÇEŞİDİ; AMATOKSİN
Doğada 10 bine yakın yabani mantar olduğunu belirten Prof. Dr. Yaprak, “Bunların yaklaşık 100’ü zehirli diye nitelendirdiğimiz toksin içeren mantarlardır. Zehirlenmeye yol açan 12 farklı toksin çeşidi var. Bu toksinlerin en zararlısı amatoksindir. Zehirli mantarların en tehlikelisi olan ülkemizde de 'Köy Göçüren' diye bilinen amanita phalloides türü mantarlarda bulunuyor” diye konuştu.
MANTAR PİŞSE DE AMATOKSİNLER YOK OLMUYOR
Mantar zehirlenmelerine bağlı ölümlerin yüzde 95’inden söz konusu toksinin sorumlu olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Yaprak, “Amatoksinler pişirilmeyle de yok edilemez. Mantar zehirlenmeleri, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür. Her yıl yüzlerce insan mantar zehirlenmesi nedeniyle acil servislere başvuruyor. Bu hastalardan onlarcasının yoğun bakım veya organ nakli ihtiyacı bulunuyor. Maalesef bir kısım hasta bu yüzden hayatını kaybediyor” ifadelerini kullandı.
“6 SAAT SONRA BAŞLAYAN BELİRTİLER CİDDİ SORUNLARA YOL AÇABİLİR”
Mantar zehirlenmelerinin seyrinin şikayetlerin ortaya çıkma süresine göre değiştiğini aktaran Prof. Dr. Onur Yaprak, “En sık belirtiler, bulantı, kusma ve ishal gibi gastrointestinal sorunlarla halsizlik, terleme, çarpıntı, yüz ve boyunda kızarma, huzursuzluk, şuur bulanıklığı, sersemlik, kas güçsüzlüğü gibi sinir, beyin ve kas dokularının etkilenmesidir. Erken belirtiler ilk 2 saat, geç belirtiler ise 6 saatten sonra ortaya çıkar. Erken başlayan şikayetler ile ortaya çıkan zehirlenmeler genellikle daha hafif seyreder ve 24 saat içinde kendiliğinden düzelme oranı yüksektir. 6 saat sonra başlayan şikayetlerin daha ciddi sorunlara yol açma olasılığı da artar” dedi.
ORGAN NAKLİNE KADAR GÖTÜREBİLİR
Mantar zehirlenmesinin organ nakline kadar götürebileceğini belirten Prof. Dr. Yaprak, “Eğer karaciğer hasarı meydana gelecekse bu durum genelde zehirlenmenin üçüncü gününden sonra başlar ki hastaların bir kısmı iyileşse de yapılan tüm tıbbi ilaç tedavilerine rağmen bu hastaların yüzde 30’u maalesef hayatını kaybeder. Bazı hastalarda ise karaciğer nakli gerekmekte ve şanslı olanlara organ bulunarak hayata tutunması sağlanmakta. Zehirli ve yenilebilen mantarları birbirinden ayırt etmek çok zor olduğundan yabani mantarlar toplanıp yenilmemeli. Hiçbir lezzet için ölüm riski almaya değmez. Bunun yerine ambalajlı satılan kültür mantarları tercih edilmeli” diye konuştu.
DHA