Lösemide moral iyileşmeye en büyük yardımcı

Çocukları ve aileleri çaresizlik içinde bırakan lösemi karşısında aslında çaresiz olunmaması gerektiğini belirten Prof. Dr. Rejin Kebudi, 2–8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası'nda bu hastalıkla ilgili bilinmeyenleri anlattı.

Löseminin asıl sebebi

Tüm kanserler gibi lösemi de, hücre düzeyinde genetik bir değişiklik sonucu; yani vücudumuzdaki kanser önleyici veya kanser yapıcı genlerdeki bazı bozukluklar sonrasında ortaya çıkar. Löseminin oluşumunda rol oynayan faktörler arasında iyonizan radyasyon, bazı kimyasal maddeler ve bazı genetik hastalıklar sayılabilir. Bloom sendromu, Fanconi aplastik anemisi, Down sendromu gibi bazı kalıtsal sendromlarla lösemi arasında da ilişki bildiriliyor.

Hastalığın belirtileri

Lösemilerde yakınma ve klinik belirtiler tipik olmasına rağmen, hastalık bazen sinsi seyredebilir. Kişilerde halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, sık ateşlenme, geçmeyen enfeksiyonlar, kilo kaybı, kemik ve eklem ağrıları gibi genel belirtiler görülür.

Kemik iliği tutulumu nedeniyle solukluk, ateş, deri içi kanamaları, dişeti ve burun kanamaları, deride çürükler, morluklar görülebiliyor.

Lenfoid sistemin tutulumuna bağlı lenf bezlerinde şişlikler, dalak ve karaciğerde büyümeyle karşılaşıldığı oluyor. Lösemilerin % 5’inde merkezi sinir sistemi tutulabilir, buna bağlı olarak baş ağrısı, kusma, bilinç bulanıklığı, havale gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Erkek çocuklarda tanıda veya takipte testis tutulumu olabilir. Bu şikayetlerin sadece lösemide ortaya çıkmadığı unutulmamalıdır. Bu nedenle her türlü şüphede mutlaka doktora danışılmalıdır.

Hastalığın tedavi süreci

Lösemi tedavisindeki temel prensip; kemik iliğindeki olgun olmayan blast adı verilen hücrelerin çoğalmasını durdurmak, yok etmek ve sonrasında normal kan elemanlarının yapılmasını sağlamaktır.

Tedaviye hücüm tedavisiyle başlanır. Daha sonra lösemi hücrelerinin yeniden çoğalmalarını önlemeye yönelik, uzun süreli idame tedavisine geçilir. Bazı hastalarda risk grubuna göre veya merkezi sinir sistemi tutulumu olmuşsa ışın tedavisi uygulanır.

Kemoterapi ilaçları yalnızca kötü hücreleri etkilememekte, vücudumuzun iyi, faydalı hücrelerini de yok eder. Bu nedenle, çocuklarda saçları dökülmesi, ağızlarında, bağırsaklarında yaralar, halsizleşme görülür. Lösemili çocukları etraftaki toz, mikrop ve hastalıklardan azami ölçüde korumak gerekir.

Ayrıca hastaların ve ailelerin hastalık hakkında bilgilendirilerek löseminin umutsuz bir hastalık olmadığı, tersine iyi bir tedavi ve moral desteği ile lösemide % 85'lere varan oranda iyileşmenin sağlandığının açıklanması tedavinin temelidir.