Kürtaj işlemine bağlı oluşan özel durumlar

Aşağıda anlatılan özel durumlar yasal tahliye sınırları içinde uygulanan kürtaj işlemlerinde ve özellikle ilk 8 haftadaki uygulamalarda (hematometra ve gebeliğin devam etmesi hariç) çok ender görülür. Jinekolog Opr. Dr. Kağan Kocatepe, kürtaj işlemine bağlı oluşan özel durumlar hakkında bilgi veriyor...

Kürtaj sonrası aşırı kanama:

Özellikle kürtaj işlemi sonrası 2. günden 15. güne kadar adet miktarını geçmeyen kanamalarda endişeye gerek yoktur. Ancak iki haftayı aşan kanamalarda ya da ilk iki haftadaki aşırı kanamalarda doktorunuza müracaat etmelisiniz. Bu durumda parça kalması ya da enfeksiyon söz konusu olabilir.

Kürtaj sonrası enfeksiyon: Steril şartlarda usulüne uygun ve yasal tahliye sınırları içerisinde yapılan kürtaj işleminde genellikle enfeksiyon gelişmez. Ancak genital sistemlerinde patojen bakterileri yüksek oranda barındıran kadınlarda özellikle 5. günden sonra ciddi enfeksiyonlar oluşabilir. Bu durum kendini ağrı ve kanama şeklinde belli eder. Bu durumda hekime başvurduğunuza uygun antibiotik tedavisine geçilir.

Kürtaj sonrası "parça kalması": Usulüne uygun ve yasal tahliye sınırları içerisinde yapılan kürtaj uygulamalarında yaklaşık olarak %5 hastada ortaya çıkar. Bu durum kendini ilk iki haftada aşırı kanama, ya da ikinci haftadan sonra devam eden kanama şeklinde belli eder. Bazı durumlarda özellikle de büyük gebelik haftalarında uygulanan kürtaj işleminde vajinadan kanamayla birlikte parça düştüğü gözlenebilir. Bu durumda hemen doktorunuza başvurun. Parça kaldığından emin olunan durumlarda genellikle bu parçaları temizlemek için kısa süren ikinci bir kürtaj işlemi uygulanır. Parça kaldığı kesin değilse bu durumda rahim kasılmasını artırıcı ilaçlar ve antibiyotiklerle durum düzeltilir.

Hematometra (rahim içinde kan birikmesi): Özellikle 6. haftadan önce yapılan kürtaj uygulamalarında görülür. Ufak gebelik haftalarında rahim ağzı bujilerle genişletilmediğinden işlem sonrası devam eden kanama rahim içinde birikir ve 4-6 saatlik bir süre sonunda rahimin aşırı büyümesine ve kramp tarzı ağrıların oluşmasına neden olur. Yapılan muayene sonrasında rahimin büyük olduğu saptanır ve rahim ağzından içeri bir kanül ittirilerek rahim boşaltılır.

Kürtaj sonrası gebeliğin devam etmesi:

Genellikle 6. ve özellikle de 5. gebelik haftasından önceki kürtaj uygulamalarında yaklaşık %5 kadında rastlanır. Kürtaj başarısız olmuştur ve gebelik aynı kürtaj öncesi olduğu gibi devam etmektedir. Bu durum gebelik kesesinin henüz çok ufak olduğu durumlarda kanülün keseye ulaşamaması sonucu meydana gelir. Belli bir süre sonunda (genellikle 1 hafta sonra) tekrar kürtaj gerekir. Bu durumu engellemek için doktorların bir kısmı tahliye için en az 5 gebelik haftasının dolmasını beklerler.

Kürtaj esnasında rahimin delinmesi: Genellikle 8. gebelik haftasından sonra ve özellikle de yasal sınırı aşmış kürtajda görülür. Tahliyenin herhangi bir aşamasında ve özellikle de rahim içine metal aletler (küretler) sokulması esnasında ortaya çıkan bir durumdur. Erken fark edilirse genellikle bir problem yaratmaz. Ancak delinme sonrasında metal alet ya da vakum işlemi rahim dışındaki diğer organları (barsaklar) zedelerse bu durumda genellikle ameliyat gerekir. Şüpheli durumlarda laparoskopik inceleme ile delinme ve organ hasarı direkt gözlenebilir.

Kürtaj sonrası rahimde yapışıklık oluşması: Genellikle büyük gebelik haftasında yapılan kürtaj işleminde metal küretlerle rahim iç tabakasının aşırı kazınma nedeniyle hasar görmesine bağlı olarak ortaya çıkar. Düşük ya da doğum sonrası görülen şiddetli enfeksiyonlar da yapışıklığa neden olabilir. Asherman sendromu adı verilen bu durumda rahim iç tabakasındaki yapışıklık ağırılık derecesine göre kürtaj sonrası normalden az adet görülmesine ya da âdetin tamamen kesilmesine neden olur. Kürtaj sonrası adet görememe durumlarında ilk önce ilaç tedavisi denenir. Cevap alınmazsa histerosalpingografi (rahim ve tüplerin radyolojik incelemesi) incelemesiyle yapışıklığın boyutları belirlenir. Daha sonra ya spiral takılarak ya da en iyisi histeroskopi yöntemiyle bu yapışıklıklar giderilmeye çalışılır. Ancak önceden belirtildiği gibi yasal sınırlar içinde gerçekleşen kürtajlarda Asherman sendromu oldukça ender görülür.