Kulak tıkanıklığı hangi durumlarda tehlikeli?

Kulak tıkanıklığı, seslerin net bir şekilde duyulmasına engel olan her türlü duruma denir. KBB Uzmanı Dr. Güzin Akkuzu, oldukça sık görülebilen bu rahatsızlığın genellikle geçici olduğunu ve kendiliğinden geçtiğini ancak bazen önemli bir hastalığın da habercisi olabileceğini söyledi. Akkuzu, kulak tıkanmasına yol açan nedenleri sıraladı, tıkanıklığın hangi durumlarda tehlikeli olduğunu anlattı.
Son yıllarda üst solunum yollarındaki enfeksiyon sıklığının artması, uçağın ulaşım aracı olarak daha yoğun kullanılmaya başlaması gibi nedenlerle kulak tıkanıklığında artış görülüyor.

Eğer şikayet 5-7 günden fazla sürmüşse ve tıkanıklığa; kulak ağrısı, kulak akıntısı, baş dönmesi ve burun kanaması gibi eşlik eden bir belirti varsa, altta yatan neden tümör, enfeksiyon ve kulak zarında yırtılma gibi ciddi bir sağlık sorunu olabilir. Bu nedenle hastanın zaman kaybetmeden doktora başvurması gerekiyor.

Kulak tıkanmasına yol açan nedenler

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Güzin Akkuzu, kulak tıkanmasına neden olan 8 faktörü sıraladı:

Buşon: Kulak tıkanıklığının en sık sebeplerinden biridir. Dış kulak yolu girişindeki salgı bazen fazla salgılanma ya da dış kulak yolunun yeterince geniş olmaması nedeniyle birikim yapabiliyor. Salgı birikimi dış kulak yolunu tamamen doldurmadan genellikle rahatsızlık vermiyor, ancak tam kapattığında ani bir tıkanıklık hissi oluşturuyor.

Dış kulak yoluna giren yabancı cisim: Dış kulak yolunu tamamen doldurursa tıkanıklığı neden olabiliyor.

Dış kulak yolu enfeksiyonu: Dış kulak yolu enfeksiyonları genellikle dış kulak yolunun havuz, deniz veya duşta su kaçmasına bağlı uzun süre nemli kalması sonucu oluşuyor. Dış kulak yolunda meydana gelen ödem nedeniyle hasta, ağrının yanı sıra kulak tıkanıklığı da hissediyor.

Orta kulak enfeksiyonu: Orta kulak, içerisinde üç kemikçiğin ses iletimini sağladığı hava dolu bir boşluktur. Orta kulak enfeksiyonu sırasında bu boşluk iltihaplı sıvıyla doluyor ve ses iletimini bozuyor. Hasta, kulak ağrısının yanı sıra kulak tıkanıklığından da yakınıyor.

Östaki tüpü fonksiyon bozukluğu: Östaki, orta kulak ve geniz arasında (yumuşak damağın üst kısmı ve burnun gerisi ) orta kulak basıncını dış ortam basıncıyla eşitlemeyi sağlayan ve burun gerisindeki salgıların orta kulağa kaçışını engelleyen dar bir kanal. Sürekli açık olmuyor. Yutkunmakla veya esnemekle açılıyor ve dış ortamla orta kulak basıncını eşitliyor. Sinüzit ile saman nezlesi gibi alerjik reaksiyonlar, uçak yolculuğu gibi ani basınç değişiklikleri östakinin tıkanmasına neden oluyor ve orta kulak basınçları eşitlenemiyor. Orta kulakta oluşan negatif basınç kulak zarına vakum etkisi yaratıyor ve kulak tıkanıyor. Tıkanıklık şiddetliyse hasta beraberinde ağrı da hissedebiliyor. Bu fonksiyon bozukluğu uzun sürerse orta kulaktaki vakum etkisi nedeniyle çevre dokulardan orta kulağa sıvı çekiliyor ve halk arasında ‘kulak nezlesi’ diye bilinen ‘seröz otit’ denilen probleme neden oluyor.

Ani işitme kaybı: Birdenbire ya da birkaç günlük süreçte ilerleyerek devam edebilen işitme kaybına ani işitme kaybı deniyor. Hasta bazen işitme kaybını ani başlayan tıkanıklık, dolgunluk gibi algılayabiliyor. Genellikle nedeni belli olmuyor. Çoğunlukla tek taraflı gelişiyor. Tedaviye erken başlanması başarı şansını artırdığı için kulak tıkanıklığı hissedildiğinde, özellikle de telefonla görüşürken bir işitme asimetrisi varsa doktora zaman kaybetmeden başvurması öneriliyor.

Nazofarinkste kitle: Uzun süren ve kulak tıkanıklığına neden olan östaki fonksiyon bozukluklarında da kulak tıkanabiliyor. Bu nedenle endoskop yardımıyla geniz eti ya da tümör var mı araştırılması gerekiyor.

Kulak tıkanıklığını geçirmek neler yapılabilir?

Esnemek, yutkunmak: Östaki tüpü tıkanıklığı kulak tıkanıklığının en sık sebeplerinden biri. Esnemek, sakız çiğnemek ve yutkunmak gibi hareketler östakinin açılıp kapanmasını sağlayarak kulak tıkanıklığını düzeltebiliyor.

Sıcak duş ve buhar solumak: Sıcak duş ve buhar solumak, burun ile genizdeki mukusu incelterek akışkanlığını artırıyor ve geniz ile burnun açılmasını sağlıyor. Östaki tıkanıklığını da gidereceği için kulak tıkanıklığının ortadan kalkmasına yardımcı oluyor.

Kulak kepçesini hareket ettirmek: Dış kulak yoluna su kaçmasına bağlı bir tıkanıklık varsa, başı yana doğru eğerek kulak kepçesini hareket ettirmek ve ısıtıcı yastık koymak kulak tıkanıklığının düzelmesini sağlayabiliyor.

Kulak tıkanıklığının tedavisi

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Güzin Akkuzu, kulak tıkanıklığı tedavisinin altta yatan nedene bağlı olarak uygulandığını belirterek şu bilgileri veriyor: “Örneğin, buşon ve dış kulaktaki yabancı cisim gibi nedenlerden meydana gelmişse, doktor tarafından bu oluşumun dışarı alınması yeterli tedaviyi sağlıyor. Dış veya orta kulak enfeksiyonunda ilaç tedavisine başvuruluyor. Üst solunum yolları enfeksiyonu ile sinüzit gibi enfeksiyonlara bağlı tıkanıklıkta yakınmaları gideren ve özellikle burnu açmaya yönelik ilaç tedavileri, gerekliyse antibiyotik tedavisi veriliyor. Seröz otit sorunu burun açıcı spreyler veya ilaçlara rağmen düzelmezse kulak zarı çizilerek sıvı boşaltılıyor. Bazı kronik durumlarda uzun süreli çözüm için kulak zarına tüp takılabiliyor. Kulak tıkanıklığının nedeni, ani işitme kaybı ise antiviral ilaçlar ve kortizon tedavisine başvuruluyor. Kitle ya da geniz eti nedeniyle gelişen kulak tıkanıklıklarında cerrahi tedavi gerekebiliyor.”

Tıkanıklığa eşlik edebilen şikâyetler neler?

• İşitmede azalma
• Çınlama, uğultu,
• Kulakta dolgunluk hissi
• Baş dönmesi
• Kulak ağrısı
• Burun tıkanıklığı
• Burun kanaması