Oluşturulma Tarihi: Şubat 26, 2015 11:00
Tırnak sararmasını önlemek için alınacak önlemler nelerdir?
Tırnağı matriks dediğimiz, tırnak dibindeki yarım ay şeklinde gözüken içeriye de uzantısı olan beyaz kısım oluşturur. Tırnak, üst üste ve arada boşluk bırakmayacak şekilde birbiri üzerine yapışmış yarı saydam tabakalardan oluşur. Tırnak, parmak uçlarında çok özel kapiller damar ağı olan bir tabaka üzerine oturmuştur. Tırnak bu kapillerden beslenir ve altındaki damar ağlarından dolayı pembe-beyaz sağlıklı rengi meydana gelir.
Tırnağın doğurgan kısmı dipteki beyaz kısım ve onun içerdeki parçasıdır. El tırnakları haftada 0,1 -0,25 mm uzarken, ayak tırnakları haftada 0,05 mm uzar. Dolaşımı daha yetersiz ve dış etkilere daha uzun süre maruz kaldığı için; yavaş uzayan tırnaklar her türlü tırnak hastalığına daha yatkın hale gelir. Kan şekeri yüksek seyredenlerin tırnakları ve çok suya giren tırnak daha hızlı uzar.
Güneş tırnaklar için zararlı mı?
Güneşin tırnağa zararlı olduğuna dair genel bir kanı var ancak bu doğru değil. Günlük hayatta normal güneşe maruz kalmak tırnak sağlığı için gerekli, ayrıca deniz suyu ve güneş, tırnak hastalıklarının bir kısmını ve tırnak mantarlarının bazı tiplerine iyi gelmekte.
Bunlara dikkat!
- Tırnağın etrafındaki deri kıvrımı kalkmış, tırnağa yapışmıyor ve düz bir çizgi gibi durmak yerine yuvarlak, tırnağı bırakacakmış gibi duruyorsa
- Eller zaman zaman şişiyorsa,
- Sıcak-soğuk ortam değişikliğinde ellerde kızarma, şişme oluyorsa buna genelde tırnaktaki kapiller kan dolaşımı ve lenfatik boşaltımın yetersizliği neden oluyordur.
Yine bronjiektazi (bronşların elstikiyetinin kaybolarak sertleşip genişlemesi), bronkopnömoni, zatürre gibi kanın oksijen taşıma kapasitesinin azaldığı solunum yolu hastalıklarında da tırnaklarda sararma olur.
Ayrıca bilirübin metabolizması bozukluklarında, hepatitlerde, böbrek yetmezliklerinde, anemilerin bir kısmında tırnaklarda sararma olur.
Tırnak sararmasının en yaygın sebeplerinden biri sigaradır. Hem kanın oksijen kapasitesini azaltarak hem de tütünün renginin sıcak ve nemle tırnaklara geçerek sararmasına neden olur. Sıcaklık artışı parmaklarda, özellikle sigara tutulan parmaklarda dolaşımdaki eritrositleri yıkıma uğratarak ve deri pigmentlerini uyararak da tırnak sararmasına katkıda bulunur.
Tırnak sararmasının dış nedenleri!
- Dış sebeplerden kimyasalların başında asetonlar ve ojeler gelmekte. Asetonlar tırnağın yapısını bozarak nem tutmasını ve rengini değiştirirler. Ojelerin içindeki formaldehit gibi bazı kimyasallar, tırnağa toksik etki yaparlar.
- Günümüzde çok yaygın kullanılan siyah, mor vb. gibi koyu renk ojeler hem renklerinin tırnağa nüfus etmesi hem de güneşi hiç geçirmeyerek tırnağın sararmasına en çok yol açan dış etkidir.
- Oje ayrıca tırnağın üst tabakasına yapışıp kalarak tırnağın uzamasına mekanik olarak engel olur. Ayrıca oje, cila gibi su geçirmez tabaka oluşturan tırnak uygulamaları tırnağın hava almasına engel olarak tırnağa yine zarar verirler.
- Tırnak rengini sarartan dış etkilerden bir kısmını da mantar enfeksiyonları oluşturur. Tırnak çevresinin yaralanması veya manikür pedikür sonrası koruyucu kütikül tabakasının kaldırılması, kullanılan aletlerin, hastalıklı bir tırnakta kullanılıp yeterince dezenfekte edilmeden sağlıklı tırnaklarda işlem yapılmasıyla tırnağa mantar yerleşir. Bunlar tırnağın açık kısımlarından başlaması, öncelikle bir tırnaktan başlaması gibi özellikleriyle diğerlerinden ayrılır.
- Bazı kanser ilaçları, radyoterapi, bazı ilaçlar da tırnak rengini sarartabilir. Bu ilaçlar kesildikten bir müddet sonra eğer tırnağın matriksi zarar görmemiş ise kendiliğinden düzelebilir.
Tırnak sararmasını önlemek için alınacak önlemler
- Sigara içmeyin. Bırakılamıyorsa az içmek. Sigara içerken özellikle tutulan parmaklara kalın bazlı kremler uygulayın, eldiven kullanın veya ağızlık gibi bir aparatla tutun.
- Oje mümkünse kullanmayın, özellikle de koyu renk ojelerden uzak durun. Tırnak cilasını az kullanın, arada birkaç gün tırnakları boş bırakıp dinlendirmek ve güneş görmesini sağlamak, sadece nemlendirici kullanmak da sararmayı önleyebilir.
- Tırnak uzamasının normal olması için kansızlık varsa akciğer solunum problemi, böbrek problemi varsa öncelikle bunların tedavisi gerekir.
- Tırnak uzamasını hızlandıran bazı vitamin ve aminoasitlerin alınması uygun olur.
- Ellerinizi suda çok bekletmeyin, sık sık suya sokup çıkarmayın. Bunu yapmak zorundaysanız doğal yağlarla elleri ve tırnakları, eller hafif ıslakken ovmak nemi yerine koymaya ve sağlıklı tırnak gelişimine katkıda bulunur.
Cilt Hastalıkları ve Alerji Uzmanı
Dr. Nilgün Ertugay