Güncelleme Tarihi:
Covid 19’un kuluçka döneminin belirtisiz olarak 14 gün sürebileceğini biliyoruz artık. Güzel bir söz vardır: “Herkes kendi evinin önünü süpürürse, bütün şehir tertemiz olur” diye... O yüzden hepimizin bilinçli ve duyarlı olması ve yanındakileri uyarması gerekiyor. Böyle günlerde duyarsızlık da, gereksiz panik yapmak da aynı derecede zararlıdır. Lütfen hepimizin ruh ve beden sağlığı için aşağıdaki hususlara özen gösterelim:
-Yanlış ve asparagas haberlere itibar etmeyelim ve bunları sosyal medyada paylaşıp, toplumda gereksiz tedirginlik yaratmayalım.
- Sağlık Bakanlığı’ndan ve sağlık alanındaki bilimsel kaynaklardan gelen resmi verileri, bilgileri ve uyarıları yakından takip edelim. Lütfen bu verilere güvenelim ve çevremize bu güveni aşılayalım. Aksi takdirde büyük bir kaosa doğru sürükleniriz.
-Kalabalık ve kapalı mekanlardan şu günlerde olabildiğince uzak kalalım.
-Ellerimizi sık sık sabunlu su, dezenfektan madde veya kolonya ile temizleyelim. Bunu yapmadan ellerimizi ağzımıza, gözümüze ve yüzümüze sürmeyelim.
-Cep telefonlarımızı ve ortak alanda kullandığımız kişisel bilgisayarlarımızı her gün temizleyelim.
-Hapşırırken ağzımızı bir mendille kapatalım ve sonra onu atalım. Bu yoksa ağzımızı kolumuzun içiyle kapatarak hapşıralım.
- Toplu taşıma araçlarında genel hijyen kurallarına uyalım.
-Maskeleri doğru şekilde ve gereken ortamlarda kullanalım.
-Yurtdışı teması olan tanıdıklarımızı 14 gün kuralı hakkında ikaz edelim.
-Mümkün olduğunca yurt dışı gezilerimizi erteleyelim.
-Herhangi bir şekilde üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri gösteren kişiler, toplumsal duyarlılık gösterip yakın temasta ve halka açık yerlerde özellikle maskesiz bulunmaktan kaçınsınlar.
- Öksüren, hapşıran kişilerle yakın temasta bulunmaktan (1-3 metreyi korumak gerekiyor) kaçınalım. Kapalı ortamda, havada asılı kalan mikroorganizmaların 3-5 dakika sonra bulaştırıcılığının arttığı gerçeğini bilelim. Böyle durumlarda bu süre zarfında kapalı ortamdan uzaklaşmaya veya kendimizi korumaya çalışalım.
-Vücut direncimize, beslenmemize ve uykumuza dikkat edelim.
Bunları uyguladıktan ve gereken tedbirleri aldıktan sonra ise yetkili birimlerden aksi bir durum bildirilmedikçe, bu şartlar altında olağan hayatımıza olabildiğince devam edelim. İşimize devam edelim, açık havada dolaşalım, şehirdeki işlerimizi yürütelim. Gereksiz panik yapmak, çevreye evham aşılamak ve bütün günü koronavirüs konuşarak heba etmek ruh sağlığımızı olumsuz etkileyebilir, hatta bağışıklık sistemimizi dahi bozabilir.
Herkesin bu hususlara özen göstermesi durumunda, bu salgını en az zararla atlatacağımız kanaatindeyim.
Yazı: Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Doç. Dr. Neslim Güvendeğer Doksat